تلید بن سلیمان کوفی در تاریخ اسلامی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث تلید بن سلیمان کوفی است. تلید بن سلیمان کوفی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تلید بن سلیمان کوفی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

تلید بن سلیمان کوفی از شیعیان و اهل کوفه بود و در فضایل اهل بیت(ع) روایات شگفت‌آوری نقل می‌‌کرد. وی به سبب بدگویی به عثمان مورد ضرب و شتم دوست‌داران او قرار گرفت.

ذهبی او را شیعی دانسته و ابو داوود وی را به دلیل بدگویی‌اش به عمر و ابوبکر مورد سرزنش قرار داده است.

او دارای کتابی است که جماعتی آن را روایت کرده‌اند.

ابن عقده نام او را در شمار اصحاب امام صادق(ع)آورده است و از ابن نمیر نقل می‌‌کند که: وی به احادیثی که تلید از ابوجحاف نقل کند اعتماد نمی‌کند.

ابن داوود این سخن را جرحی در مورد تلید نمی‌داند؛ زیرا ممکن است فاصله زمانی بیشتر میان تلید و ابوجحاف که سر از ارسال سند درمی آورد، دلیل این بی‌اعتمادی باشد.

همان گونه که آیة الله سید ابوالقاسم خویی اشاره کرده است، این توجیه ابن داوود تزلزلی در تضعیف تلید ایجاد می‌‌کند، ولی عدالت وی را ثابت نمی‌کند، مگر آنکه بنا را بر اصالة العداله بگذاریم.

علامه حلی می‌‌گوید: ما هیچ جرح و تعدیلی در باره وی از سوی علمای شیعه به دست نیاوردیم.

ابن حجر وی را ضعیف خوانده است. احمد بن حنبل ضمن بیان تشیع و توثیق وی، می‌‌گوید: از او احادیث زیادی را نوشته‌ام. عجلی نیز وی را توثیق کرده است. ابن معین او را تضعیف کرده و کذاب خوانده است. او می‌‌گوید: هر کس عثمان یا طلحه یا یکی از صحابه را دشنام دهد، دجال و دروغ گو است و حدیث‌اش نوشته نمی‌شود. حاکم و ابن حبان و نسائی نیز او را تضعیف کرده‌اند. صالح بن محمد نقل می‌‌کند که: اهل حدیث به او بلید (کودن) می‌‌گویند و او مردی بد اخلاق است و به حدیث‌اش احتجاج نمی‌شود.

ابن عدی می‌‌گوید: با توجه به این که تنها یک حدیث از وی در سنن ترمذی نقل شده است، این نشانه بی‌توجهی ارباب مسانید و رجالیون نسبت به اوست. مامقانی این قول نجاشی را که می‌‌گوید: "له کتاب یرویه عنه جماعة"، حاکی از اعتماد او به این راوی می‌‌داند و می‌‌گوید: تضعیف او از جانب ذهبی و ابن حجر معلول تعصب شدید تلید در تشیع است و در نهایت به این نتیجه می‌‌رسد که او دست کم در درجات پایینِ حسن است و در ردیف ضعفا نیست.

سید محسن امین می‌‌نویسد: از مطالب گذشته معلوم می‌‌شود که سبب تضعیف وی، تشیّع و منکر بودن احادیث‌اش نزد علمای عامه است و این بدان جهت است که در روایات وی، فضایل اهل بیت(ع)مطرح شده است.

او از کسانی چون: امام صادق(ع)، ابوجحاف داوود بن ابی عوف، عبدالملک بن عمیر، یحیی بن سعید انصاری و حمزه زیات روایت کرده است و از وی کسانی چون: ابو سعید اشج، ابن نمیر، هشیم بن ابی ساسان، احمد بن حاتم طویل، احمد بن حنبل، اسحاق بن موسی انصاری و یحیی بن یحیی نیشابوری روایت کرده‌اند.

در حدیثی، تلید از پیامبر(ص) نقل می‌‌کند که: پیامبر(ص) به علی، فاطمه، حسن و حسین نگاه کرد و سپس فرمود: من دشمن دشمنان شما و دوست دوستان شما هستم. وی سرانجام به سال ۱۹۰ﻫ.ق درگذشت.

منابع

1. عزیزی، رستگار، بیات، راویان مشترک ج۲