تهذیب الکمال فی اسماء الرجال (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تهذیب الکمال فی اسماء الرجال
زبانعربی
نویسندهجمال‌الدین ابوالحجاج یوسف مزی
موضوععلم رجال
مذهباهل سنت
ناشرانتشارات م‍ؤس‍س‍ه‌‌ ال‍رس‍ال‍ة‫
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۱۳ ق‌ ش
تعداد جلد۳۵
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم، جلد هفتم، جلد هشتم، جلد نهم، جلد دهم، جلد یازدهم، جلد دوازدهم، جلد سیزدهم، جلد چهاردهم، جلد پانزدهم، جلد شانزدهم، جلد هفدهم، جلد هجدهم، جلد نوزدهم، جلد بیستم، جلد بیست و یکم، جلد بیست و دوم، جلد بیست و سوم، جلد بیست و چهارم، جلد بیست و پنجم، جلد بیست و ششم، جلد بیست و هفتم، جلد بیست و هشتم، جلد بیست و نهم، جلد سی و یکم، جلد سی و دوم، جلد سی و سوم، جلد سی و چهارم، جلد سی و پنجم
شماره ملی‭م‌۷۵-۲۴۰۵

تهذیب الکمال فی اسماء الرجال کتابی است به زبان عربی که به بررسی علم رجال می‌پردازد. این کتاب به قلم جمال‌الدین ابوالحجاج یوسف مزی نوشته شده و انتشارات م‍ؤس‍س‍ه‌‌ ال‍رس‍ال‍ة‫ نشر آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، از جوامع رجالی تفصیلی اهل سنّت به عربی. مزّی این کتاب را در اصلاح و تکمیل «الکمال فی اسماء الرجال» تألیف عبدالغنی بن عبدالواحد مقدسی جماعیلی نوشته است.

مؤلف کوشیده تا تمامی راویان صحاح شش‌گانه اهل سنّت را ذکر کند و شرح حال آنان را بیاورد، اما بنا به گفته خود او، به جهت اختلاف نسخه‌ها یا از سر خطا، احتمالاً مواردی را از قلم انداخته است؛ همچنین بسیاری از آراء و اسناد را برای اختصار حذف کرده است.

از ویژگی‌های کتاب مشخص کردن مواضع ذکر نام راوی در هریک از صحاح شش‌گانه؛ آغاز شدن کتاب با شرح حال مختصر رسول خدا به نقل از ابن هشام؛ تقدم ذکر نام صحابه پیامبر اکرم (ص) بر دیگر راویان؛ تقدم ذکر راویانی که نامشان محمد است بر دیگران و سپس ذکر سایرین به ترتیب حروف الفبا.

جمال‌الدین مزّی با توجه به فواید الکمال درصدد رفع اشکالات و تکمیل آن برآمد؛ به این ترتیب تهذیب الکمال، به رغم تصور برخی، فقط خلاصه الکمال نیست. وی در تکمیل الکمال علاوه بر راویان صحاح شش گانه، نام بسیاری از راویانی را که در دیگر کتاب‌های صاحبان صحاح آمده است، افزود. وی در مجموع بیش از ۱۷۰۰ نام به الکمال افزوده است. او شرح حال برخی اشخاص را که در نام و طبقه با راویان صحاح شش گانه مشابهت دارند ولی از راویان این کتاب‌ها نبوده‌اند، برای رفع اشتباه آورده است. همچنین نام استادان و شاگردان هر راوی و اطلاعات بسیار دیگری بر شرح احوال افزوده است. وی در چهار فصل، راویانی را که به نام خودشان شهرت ندارند و با نسبت، کنیه، لقب و امثال اینها شناخته شده‌اند، افزوده است که بسیار کارگشاست» [۱]

فهرست کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

جمال‌الدین ابوالحجاج یوسف مزی
جمال‌الدین ابوالحجاج یوسف مزی (متولد ۶۵۴ ق، حلب؛ متوفای ۷۴۲ ق دمشق)، تحصیلات دینی خود را نزد اساتیدی همچون: «ابن ابی‌الخیر»، «عز حرانی»، «ابوبکر بن انماطی» و «داود بن سلیمان غازی» به اتمام رساند. او تاکنون چندین جلد کتاب به رشتهٔ تحریر درآورده است. «تهذیب الکمال فی اسماء الرجال»، «تقریب التهذیب»، «تحفة الأشراف بمعرفة الأطراف» و «مع النكت الظراف‌ علی‌ الأطراف‌» برخی از این آثار است[۲].

پانویس

دریافت متن