توحید در عبادت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

یکی از مهم‌ترین اقسام توحید عملی، توحید در عبادت است، به این معنا که تنها باید خدا را پرستش کرد و غیر او کسی شایسته پرستش نیست،؛ چراکه عبادت شایسته کسی است که کمال مطلق بوده و از همگان بی‌نیاز است، آفریننده همه موجودات و بخشنده نعمت‌ها به بندگان است[۱]. مقام معظم رهبری با توجه به معنای وسیع عبادت و ربوبیت و الوهیت، نتیجه می‌گیرد که عبادت به معنای تسلیم و اطاعت بی‌قید و شرط در برابر انسان یا هر موجود دیگر است. هنگامی که انسان بی‌هیچ قید و شرطی سر در کمند کسی می‌نهد و به میل و فرمان و اراده او حرکت می‌کند و تسلیم او می‌شود، در حقیقت او را عبادت کرده است و نیز هر عامل درونی یا بیرونی که انسان را به گونه‌ای رام و مطیع خود می‌سازد و تن و جان انسان را در ید قدرت خود بگیرد، انسان را عبد خود ساخته است[۲].

ایشان با ذکر داستان حضرت ابراهیم(ع) و جریان شکستن بت‌ها به دست آن حضرت، این نکته را گوشزد می‌کند که تنها خداوند متعال است که شایستگی پرستش را دارد و غیر خدا، اعم از بت‌های چوبین و یا سایر انسان‌ها و قدرت‌های کوچک و بزرگ شایستگی عبادت و اطاعت را ندارند. فقط خداوند قادر حي بصير فعال ما يشاء و حاكم ما يريد است که شایستگی عبادت را دارد و سزاوار است انسان در مقابل او تسلیم شود. هر قدرتی غیر از خداوند متعال، نه می‌تواند به انسان نفعی برساند و نه می‌تواند ضرری وارد کند؛ لذا هیچ قدرتی شایستگی عبودیت را ندارد[۳].

مقام معظم رهبری، پیروی از هوای نفس را بخشی از مفهوم شرک می‌دانند[۴]. و هوای نفس را بالاترین و خطرناک‌ترین بت‌ها معرفی می‌کند که مبارزه با آن باید رایج باشد[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج۲، ص۱۰۳-۱۰۶؛ و نیز ر.ک: عبدالله جوادی آملی، توحید در قرآن، ص۵۱۶.
  2. روح توحید نفی عبودیت غیر خدا، ص۲۷-۲۸.
  3. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در صحن آستان قدس رضوی در سال ۱۳۷۳.
  4. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در مراسم بیعت فقها و حقوق‌دانان شورای نگهبان در سال ۱۳۶۸.
  5. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام به مناسبت عید مبعث در سال ۱۳۷۳.
  6. رودبندی زاده، مهدی، مقاله «خداشناسی توحیدی»، منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱ ص ۱۲۴.