حارثة بن قطن بن زابر بن کعب کلبی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

وی از تیره علیم بن جناب، از قبیله کلب بن وبره، از قضاعه[۱] بود از این رو او را «عُلَیمی» نیز خوانده‌اند[۲]. او را اهل دومة الجندل دانسته‌اند[۳]. ابن کلبی[۴] نام جد وی را «لام» و ابن سعد[۵] «زائر» آورده که ناشی از تصحیف است، به گفته ابن کلبی[۶]، وی و برادرش «حصن بن قطن» خدمت رسول خدا (ص) رسیدند و رسول خدا (ص) برای حارثه نامه‌ای نوشت. وی به متن نامه اشاره نکرده است، اما برخی منابع از جمله ابن سعد به آن اشاره کرده‌اند. ابن سعد[۷] در «وفد کلب» با اشاره به همین خبر ابن کلبی گوید: حارثة بن قطن و حمل بن سعدانه[۸] خدمت رسول خدا (ص) رسیده و اسلام آوردند و آن حضرت برای حارثه نامه‌ای نوشت و برای اهل دومة الجندل و اطراف آن و تیره‌هایی از کلب که با حارثه بودند فرستاد و در آن مقدار زکات زمین‌های کشاورزی را که متعلق به آنان بود مشخص کرد و آنان را به رعایت وقت نماز و پرداخت زکات و توجه به این عهد و پیمان توصیه فرمود[۹]. ابن حجر[۱۰] مشابه همین خبر را برای «قطن بن حارثه» آورده. اما می‌گوید: ابن سعد به جای «قطن بن حارثه» «حارثة بن قطن» آورده است. ابتدا به نظر می‌رسد اشتباهی رخ داده باشد اما با بررسی شرح حال این دو و محتوای نامه رسول خدا (ص) برای آن دو می‌‌توان نتیجه گرفت که آنان دو نفر بوده‌اند که رسول خدا (ص) برای هر دو نامه نوشته است [۱۱].[۱۲]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۳۳۰؛ نیز برای اطلاع از این قبیله، ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۵۶.
  2. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۳۹۸.
  3. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۳۹۸.
  4. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۳۳۰.
  5. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۵۲.
  6. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۲، ص۳۳۰.
  7. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۵۲.
  8. در برخی منابع حصن بن قطن، ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۱.
  9. ر. ک: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۱ با اندکی تفیبر و اختصار؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۵۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۷۰۶.
  10. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۳۴۱.
  11. برای اطلاع و بررسی بیشتر، ر. ک: احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، ج۳، ص۳۳۲-۳۲۹.
  12. خانجانی، قاسم، مقاله «حارثة بن قطن بن زابر بن کعب کلبی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۰۶.