حارث بن عفیف کندی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

او از تیره بنوجبلة بن عدی[۱]، از قبیله کنده از قبایل یمنی[۲] است. پدر او عفیف بن معدیکرب کندی[۳] در شمار صحابه بوده و هموست که روایت معروف نماز خواندن پیامبر و علی (ع) و خدیجه (ع) در اوایل بعثت و هنگامی که کسی قبل از آنان اسلام نیاورده بود، را نقل کرده است[۴]. حارث، پسر عموی اشعث بن قیس بن معدیکرب است[۵].

تنها مستند صحابی بودن حارث، این است که ابن منده[۶]، و دیگر صحابه‌نگاران[۷] گفته‌اند بخاری او را در شمار صحابه آورده و روایتی هم برای او ذکر نکرده است[۸]. روشن است که تنها آوردن نام او از سوی بخاری نمی‌تواند دلیل کافی برای اثبات صحابی بودن باشد، به ویژه آنکه روایتی از حارث هم در دست نیست.

ابن حجر[۹] احتمال داده، «حارث بن عفیف» تصحیف شده «حارث بن غطیف» باشد؛ اما با توجه به اینکه بخاری[۱۰] و عسکری[۱۱] با صراحت، شخص مورد نظر ابن حجر (حارث بن غطیف) را «غضیف بن حارث» معرفی کرده‌اند، و نیز اینکه از حارث بن غطیف یا همان غضیف بن حارث[۱۲] روایت نقل شده[۱۳] و بخاری[۱۴] برای حارث بن عفیف روایتی نیاورده است، بنابراین نمی‌توان سخن ابن حجر را مقبول دانست. نتیجه اینکه نمی‌توان به طور قطعی حارث را صحابی دانست.[۱۵]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۱، ص۷۶.
  2. ابن اثیر، اسد الغابه، اللباب، ج۲، ص۲۶۵.
  3. شرحبیل، ر. ک: بغوی، معجم الصحابه، ج۳، ص۳۰۶؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۳، ص۱۴۶۹.
  4. بخاری، تاریخ، ج۷، ص۷۴؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۳۱۱ و ۳۱۲.
  5. ر. ک: ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۱، ص۶۸؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۱۰.
  6. ر. ک: ابن حجر، الاصابه، الاصابه، ج۱، ص۶۷۹.
  7. ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۱۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۲۴.
  8. در کتاب‌های به جا مانده از بخاری به نام حارث بن عفیف کندی اشاره ای نشده است. به نظر می‌رسد، بخاری این سخن را در کتاب أسماء الصحابه که به نصریح حاجی خلیفه (ج۱، ص۱۲۸) در اختیار ابن منده بوده، آورده است.
  9. الاصابه، ج۱، ص۶۷۹.
  10. بخاری، التاریخ الکبیر، ج۷، ص۱۱۲ و ۱۱۳.
  11. عسکری، ابوهلال حسن بن عبدالله، تصحیفات المحدثین،، ص۳۰۴.
  12. ر. ک: مزی، تهذیب الکمال، ج۲۳، ص۱۱۳.
  13. ابن ابی شیبه، المصنف، ج۱، ص۴۲۶؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۴، ص۳۸۹.
  14. ر. ک: ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۲۴.
  15. قلیچ، رسول، مقاله «حارث بن عفیف کندی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۷۹-۴۸۰.