حجون

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

«حَجون» را مکانی گفته‌اند در مکه و آن کوهی است در قسمت علیای مکه که قبرستان مردم این شهر در آن واقع است.[۱] برخی نیز در معرفی این موضع، از این مکان با نام «الحُجون» یاد کرده، آن را تپه‌ای دانستند که از جانب غرب به قبرستان المعلاة و از سمت شمال به أبطح منتهی می‌‌شود. این تپه امروزه «ریع الحجون» نامیده می‌‌شود.[۲]

حجون

نام کوهی است کنار مکه که قبرستان مکه در آنجا است. از حضرت رسول(ص) روایت شده که فرمود: عده‌ای (آن‌چنان در مخالفت با من اصرار می‌ورزند که) اگر به آنها بگویم به حجون نروید، به آنجا خواهند رفت، گر چه کاری در آنجا نداشته باشند.

از امام صادق(ع) روایت شده که چون ابوطالب وفات کرد، جبرئیل بر پیغمبر(ص) نازل شد و به وی گفت: از مکه بیرون رو که دیگر در اینجا یار و مددکاری نداری و جمعیت قریش به قتل تو هماهنگ شده‌اند، پس حضرت از مکه خارج شد و به کوه حجون در حوالی مکه پناه برد[۳]. جغرافی‌دانان پیشین احتمالاً به سبب دوری از مکه در تعیین محدوده حجون تعمق نکرده‌اند، و هر یک از آنان که حجون را دیده، چون زائری بیگانه به آن نگریسته است. حال مشاهدات چنین کسی اگر راهنما و بلدی از همان محل با او نباشد چه ارزشی دارد؟ هنگامی که استاد رشدی مُلحّس به تصحیح انتقادی کتاب اخبار مکه - تألیف ازرقی - همت کرد، پنداشت که دو حجون وجود دارد؛ یکی جاهلی و دیگری متعلق به دوران اسلامی، لیکن این تصور نادرست است و ما نصوصی داریم، «که نص ازرقی مهم‌ترین آنهاست» دال بر آن‌که حجون نام کوهی است که از ریع الحجون امروزی، از مشرق به شمال کشیده شده و سمت شرقی آن کوه اذاخر است که به «ثنیه اذاخر» و به خُرمانیه (حائط خرمان) منتهی می‌شود و از همان ثنیه بود که پیامبر اکرم(ص) در روز مکه وارد شهر شد. بنابراین کوه حجون همان کوهی است که گورستان قدیمی اهالی مکه بر دامنه جنوب غربی آن واقع شده است و آرامگاه حضرت خدیجه(س) نیز در آن قرار دارد[۴]. عده‌ای می‌گویند «حجون» نام دیگر قبرستان تاریخی مکه است و بعضی آن را «حُجُول» تلفظ می‌کنند. در نزدیکی کوه حجون، پل حجون قرار دارد که در جریان جمعه خونین سال ۱۳۶۶ از بالای این پل و هتل‌های اطراف آن، زایران ایرانی در مراسم راهپیمایی برائت از مشرکان مورد حمله قرار گرفتند.[۵]

منابع

پانویس

  1. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۲۲۵؛ نیز ر. ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۴۲۷.
  2. بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۹۴.
  3. معارف و معاریف (دائره المعارف جامع اسلامی)، ج۴، ص۴۰۸.
  4. فصلنامه میقات حج، ش۱۵، ص۱۰۲.
  5. تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۳۹۶.