حدود اختیارات ولی فقیه (پایاننامه)
حدود اختیارات ولی فقیه، عنوان پایاننامهای است به قلم علی فقیهی که در آن موضوع حدود اختیارات ولی فقیه، مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد. این پایاننامه با همراهی سید محمد موسوی بجنوردی به عنوان استاد راهنما و سید صادق موسوی و سید ابوالقاسم نقیبی به عنوان استاد مشاور تدوین و در پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی دفاع شده است.[۱]
حدود اختیارات ولی فقیه | |
---|---|
زبان | فارسی |
پژوهشگر | علی فقیهی (ایران) |
استاد راهنما | سید محمد موسوی بجنوردی (ایران) |
موضوع | ولایت فقیه و امامت |
مذهب | شیعه |
سال دفاع | ۱۳۹۰ |
وابسته به | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |
وبگاه معرف | پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک) |
چکیده پایاننامه
پژوهشگر این پایاننامه در چکیده خود میگوید: «نظریه ولایت فقیه از مهمترین دستاوردهای اندیشه سیاسی مکتب تشیع است. این نظریه قدمتی به درازای فقه شیعه داشته و در کلمات فقها از اقدم ایشان تا معاصرین منعکس شده است، تا آنجا که ادعای اتفاق اصحاب بر ثبوت اصل ولایت فقیه ادعایی خلاف واقع و سخنی به گزاف نیست. اما به همان اندازه که اصل ولایت فقیه مورد تسالم فقیهان است دامنه حدود و قلمرو اختیارات ولی فقیه مورد اختلاف است که مجموع آراء و انظار فقیهان را میتوان در سه نظریه جمعبندی نمود:
فهرست پایاننامه
- مقدمه؛
فصل اول: كلیات
- ۱-۱. ولایت تعریف؛
- ۱-۲. تعریف فقه و فقیه؛
- ۱-۳. شرایط ولی فقیه:
- ۱-۳-۱. عدالت؛
- ۱-۳-۲. ذكوریت؛
- ۱-۳-۳. فقاهت؛
- ۱-۳-۴. قدرت؛
- ۱-۳-۵. حلال زادگی؛
- ۱-۳-۶. ثبات همه شرایط از راه استقراء؛
- ۱-۳-۷. شرایط از نگاه عقل مستقل؛
- ۱-۴. شرایط ولی فقیه از منظر فقها؛
- ۱-۵. اختیارات ولی فقیه؛
- ۱-۶. پیشینه بحث از حقوق اختیارات؛
- ۱-۷. عناوین نظریههای فقهی در زمینه اختیارات ولی فقیه.
فصل دوم: نسبت ولایت پیامبر (ص) و امام (ع) با ولایت فقیه
- ۲-۱. معناشناسی امام:
- ۲-۱-۱. معنی امام در لغت و عرف مسلمانان؛
- ۲-۱-۲. معنی امام در اصطلاح فقها؛
- ۲-۱-۳. معنی امام در روایات اهل بیت؛
- ۲-۱-۴. معنی امام از نظر امام خمینی و منتظری؛
- ۲-۲. ضرورت بررسی حیطه ولایت پیامبر و امام؛
- ۲-۳. اختیارات پیامبر و امام؛
- ۲-۴. ولایت تكوینی پیامبر و امام؛
- ۲-۵. وجوب اطاعت مطلق از پیامبر و امام؛
- ۲-۶. وجوب اطاعت مطلق از پیامبر و امام در نگاه فقها؛
- ۲-۷. وجوب اطاعت در قرآن؛
- ۲-۸. اولی الأمر در قرآن؛
- ۲-۹. اولی الأمر در سخنان اهل بیت؛
- ۲-۱۰. امامت عالیترین منصب الهی؛
- ۲-۱۱. وجوب اطاعت مطلق در روایات؛
- ۲-۱۲. حجه الله موضوع وجوب اطاعت؛
- ۲-۱۳. دلیل عقلی شیخ انصاری بر وجوب اطاعت؛
- ۲-۱۴. اصل عدم ولایت؛
- ۲-۱۵. نگاه فقها به ولایت پیامبر و امام بر جان و مال؛
- ۲-۱۶. ادله شیخ انصاری؛
- ۲-۱۷. نظر آیت الله بجنوردی درباره ادله شیخ انصاری؛
- ۲-۱۸. بررسی ادله ولایت و ادله عدم ولایت پیامبر و امام بر جان و مال؛
- ۲-۱۹. ولایت فقیه و نسبت آن با ولایت امام؛
- ۲-۲۰. محدودیت ولایت به وجود مصلحت در تصرف؛
- ۲-۲۱. حكومت و اداره امت اسلامی؛
- ۲-۲۲. لزوم اذن پیامبر و امام در جواز تصرف.
فصل سوم: نظریه اختیارات فقیه در امور حسبیه
- ۳-۱. معنی امور حسبیه؛
- ۳-۲. قلمرو امور حسبیه؛
- ۳-۳. ادله اختیارات فقیه در امور حسبیه؛
- ۳-۴. نظریه اختیارات فقیه در امور حسبیه در اندیشه فقیهان؛
- ۳-۵. قضاوت از مصادیق امور حسبیه؛
- ۳-۶. فتوی از مصادیق امور حسبیه؛
- ۳-۷. مدیریت أنفال و خمس از مصادیق امور حسبیه؛
- ۳-۸. اقامه نماز جمعه از مصادیق امور حسبیه؛
- ۳-۹. اقامه حدود و تعزیرات از مصادیق امور حسبیه.
فصل چهارم: نظریه اختیارات ولی فقیه در امور عامه
- ۴-۱. معناشناسی امور عامه؛
- ۴-۲. قلمرو و گستره امور عامه؛
- ۴-۳. ضرورت وجود حكومت؛
- ۴-۴. نظرات معصومین درباره ضرورت حكومت؛
- ۴-۵. ادله عقلی و نقلی اختیارات فقیه در امور عامه؛
- ۴-۶. اسلام دین حكومتی؛
- ۴-۷. اطلاقات ادله احكام؛
- ۴-۸. لزوم اجرای حكم خدا در هر عصر و زمان؛
- ۴-۹. روایات و لزوم اجرای حكم خدا در هر عصر و زمان؛
- ۴-۱۰. وجوب امر به معروف و نهی از منكر؛
- ۴-۱۱. قیام امام حسین (ع) به انگیزه امر به معروف و نهی از منكر؛
- ۴-۱۲. پاسداری از اصل دین؛
- ۴-۱۳. قیام قبل از قیام حضرت مهدی (ع)؛
- ۴-۱۴. مرسله فقیه؛
- ۴-۱۵. روایت علی بن ابی حمزه؛
- ۴-۱۶. موثّقه سكونی؛
- ۴-۱۷. توقیع منسوب به امام زمان (ع)؛
- ۴-۱۸. مقبوله عمر بن حنظله؛
- ۴-۱۹. مشهوره ابی خدیجه؛
- ۴-۲۰. صحیحه قداح؛
- ۴-۲۱. نظریه اختیار فقیه در امور عامه در اندیشه فقیهان؛
- ۴-۲۲. نظر آیت الله بروجردی؛
- ۴-۲۳. نظر امام خمینی؛
- ۴-۲۴. نظر آیت الله منتظری؛
- ۴-۲۵. نظر صاحب جواهر؛
- ۴-۲۶. نظر مرحوم نائینی؛
- ۴-۲۷. نظر آیت الله گلپایگانی؛
- ۴-۲۸. وجوب اطاعت از ولی فقیه؛
- ۴-۲۹. حدود نفوذ حكم حاكم؛
- ۴-۳۰. نظر صاحب جواهر و آیت الله خویی؛
- ۴-۳۱. امكان نصب فقیه از ناحیه امام معصوم؛
- ۴-۳۲. نظر آیت الله منتظری؛
- ۴-۳۳. كیفیت نصب؛
- ۴-۳۴. بیعت و نقش آن در تحقق ولایت فقیه؛
- ۴-۳۵. نظر آیت الله منتظری؛
- ۴-۳۶. رأی و نقش آن در تحقق ولایت فقیه؛
- ۴-۳۷. سخنان فقها؛
- ۴-۳۸. بررسی دلایل آیت الله منتظری؛
- ۴-۳۹. بررسی نظریه آیت الله منتظری؛
- ۴-۴۰. ادله مشورت و نقش مردم در تحقق ولایت فقیه؛
- ۴-۴۱. شرط انتخاب در انعقاد ولایت حدوثاً و بقاء؛
- ۴-۴۲. تزاحم اصل ولایت فقیه با پارهای از قواعد فقهیه.
فصل پنجم: نظریه اختیارات مطلقه ولی فقیه
- ۵-۱. معناشناسی اطلاق ولایت؛
- ۵-۲. ولایت مطلقه فقیه از منظر امام خمینی؛
- ۵-۳. ولایت مطلقه در اندیشه فقیهان امامیه؛
- ۵-۴. آرای قدما؛
- ۵-۵. آرای فقها متأخر؛
- ۵-۶. آرای فقها دوره حاضر؛
- ۵-۷. جهاد ابتدایی؛
- ۵-۸. نقل و بررسی آرای قدما در زمینه جهاد ابتدایی؛
- ۵-۹. نظر صاحب جواهر، امام خمینی و حضرات آیات خویی و منتظری؛
- ۵-۱۰. روایات جهاد ابتدایی؛
- ۵-۱۱. بررسی ادله و جواز جهاد ابتدایی به دعوت فقیه؛
- نتایج؛
- فهرست منابع فارسی، عربی.[۲]
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
سید ابوالقاسم نقیبی
(استاد مشاور) -
سید صادق موسوی
(استاد مشاور) -
سید محمد موسوی بجنوردی
(استاد راهنما) -
علی فقیهی
(پژوهشگر)
- در مورد پژوهشگر این پایاننامه اطلاعاتی در دست نیست.
- استاد راهنمای این پایاننامه آیت الله دکتر سید محمد موسوی بجنوردی (متولد ۱۳۲۲ ش، نجف اشرف)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: امام خمینی، سید ابوالقاسم خویی پیگیری کرد. ریاست کمیسیون حقوق بشر اسلامی، ریاست گروه حقوق و علوم سیاسی تربیت معلم و مسئول دفتر استفتائات امام خمینی از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس خارج فقه و اصول در سطوح مختلف، به تدریس قواعد فقهیه و همچنین الهیات و معارف اسلامی مشغول است و تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «مجموعه مقالات فقهی، حقوقی و اجتماعی»، «نقش آرای مردم در حکومت اسلامی از نگاه و دیدگاه امام»، «جرم سیاسی در حقوق کیفری اسلام»، «درباره جاسوسی و خیانت به کشور» برخی از این آثار است.[۳]
- استاد مشاور این پایاننامه دکتر سید ابوالقاسم نقیبی (متولد ۱۳۴۲ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید علی حسینی خامنهای، سید حسن طاهری خرمآبادی، محمد امامی کاشانی پیگیری کرد. عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق مدرسه عالی شهید مطهری و مدیر مسئول فصلنامه رهنمون از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس، به راهنمایی و مشاوره پایاننامهها با عناوین فقهی و حقوقی در مقطع تحصیلات تكمیلی مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «فلسفه حج از منظر قرآن كریم» و «نظریه جبران خسارت معنوی در حقوق اسلامی» برخی از این آثار است.[۴]
- درمورد سید صادق موسوی اطلاعاتی در دست نیست.
استخراج مقاله از پایاننامه
در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.
چاپ پایاننامه به صورت کتاب
در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.
پانویس
دریافت متن پایاننامه