حرملة بن عبدالله عنبری
آشنایی اجمالی
وی حرملة بن عبدالله بن ایاس عنبری، از بنی‌تمیم[۱]، شاخه‌ای از بنوهذیل است[۲]. گاهی حرمله با حذف نام پدرش، به جدش ایاس[۳] نسبت داده شده و این سبب شده تا برخلاف مشهور صحابه‌نگاران، برخی مثل بغوی[۴] و ابن حبان[۵] اینها را دو نفر تصور کنند. ابن اثیر[۶]، ذهبی[۷] و ابن حجر[۸] نیز به این توهم تصریح کرده‌اند. بخاری[۹] نیز نسبت وی به ایاس را صحیح ندانسته است. وقتی وی در جایگاه نمازش قرار می‌گرفت آن قدر به قیام می‌ایستاد که قدم‌هایش فرو می‌رفت[۱۰]. وی را از صحابه ساکن در بصره دانسته‌اند[۱۱]. فرزندش علیبة[۱۲] و نوه‌هایش صفیة و دحیبة[۱۳] و ضرغامة[۱۴] از او روایت نقل کرده‌اند. به روایتی، روزی حرمله خدمت پیامبر(ص) رسید و گفت: ای رسول خدا، هر آنچه مرا امر کنی عمل خواهم کرد. حضرت فرمود: ای حرمله، معروف را به جا آور و از منکر دوری کن. حرمله می‌گوید: از نزد پیامبر(ص) خارج شدم؛ اما دوباره برگشتم و همان کلام را تکرار کردم.
حضرت افزون بر تکرار کلام پیشین خود، فرمود: آنچه را دوست می‌داری در غیاب تو بگویند انجام ده و از آنچه کراهت داری در غیاب تو بگویند، اجتناب کن[۱۵]. با توجه به اینکه ابن قانع[۱۶] از قول حرمله می‌گوید: به همراه قبیله‌ام خدمت پیامبر(ص) رسیدم، و ابن سعد[۱۷] قصه رفتن او نزد پیامبر را ذیل وفد شیبان نقل می‌کند، به نظر می‌رسد وی در وفد شیبان خدمت پیامبر(ص) رسیده باشد. ابن سعد[۱۸] روایت دیگری به همین مضمون از طریق وی نقل کرده است. البته محتمل است که ابن سعد آنان را دو نفر دانسته باشد. شخص دیگری به نام حرملة بن ایاس شیبانی در منابع وجود دارد که تابعی است و از ابوقتادة روایت نقل می‌کند[۱۹][۲۰].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ بخاری، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۶۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۱۵.
- ↑ ابن سلام، کتاب النسب، ص۲۳۱؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۱۹۷.
- ↑ یا اوس، ر.ک: أبونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۶۲ و ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۱۵ به نقل از ابن منده.
- ↑ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۱۸۱-۱۸۲.
- ↑ ابن حبان، کتاب الثقات، ج۳، ص۹۱-۹۲.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۱۴.
- ↑ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۲۶.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۴۵.
- ↑ بخاری، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۶۶.
- ↑ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۲۰۰.
- ↑ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۷۲؛ ابن حبان، کتاب الثقات، ج۳، ص۹۱؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۶۲.
- ↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۶۲.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۴۳؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۷۲.
- ↑ ابن حبان، کتاب الثقات، ج۳، ص۹۱؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۲۱۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۴۳؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۱۸۲؛ بخاری، الادب المفرد، ص۵۶؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۵، ص۳۳۸.
- ↑ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۲۱۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۴۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۵.
- ↑ احمد بن حنبل، مسند، ج۵، ص۳۰۴؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۴، ص۲۸۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۲۰۵؛ بخاری، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۶۸؛ عبد الرزاق صنعانی، المصنف، ج۴، ص۲۸۶.
- ↑ ابوالقاسمی، عظیم، مقاله «حرملة بن سلمی از بنوقرد»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص۳۶.