حسین بن عبیدالله بن غضائری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابوعبدالله حسین بن عبیدالله بن ابراهیم غضایری واسطی از مشایخ بزرگ حدیث در اواخر سده چهارم و اوایل سده پنجم و معاصر شیخ مفید بود. وی را از بزرگان شیعه، حافظ احادیث اهل بیت و فردی زاهد و عالم معرفی کرده[۱] و در علم و بزرگی هم‌ردیف شیخ مفید و مایه مباهات شیعه امامیه دانسته‌اند. [۲] در منابع رجالی نیز از وی به بزرگی یاد شده است. شیخ طوسی که از شاگردانش بود، وی را به عنوان کسی که احادیث بسیاری استماع کرده و آگاه به رجال بود، ذکر کرده است. او اضافه نموده که تصانیف وی را در الفهرست آورده است، [۳] اما در فهرست نامی از غضایری نیست؛ بنابراین یا شیخ طوسی از آوردن نام استادش غفلت کرده یا اینکه همه الفهرست به دست ما نرسیده و بخش‌هایی از آن از جمله شرح حال غضایری مفقود شده است. سخن طوسی مؤید احتمال آخری است؛ زیرا او نگفته خواهد آورد، تا غلفت کند، بلکه گفته آثار استادش را آورده است.

نجاشی نیز غضایری را از جمله استادان خود دانسته و به اجازه خود مبنی بر نقل روایات از او اشاره کرده است. [۴]

احمد بن حسین غضایری معروف به ابن غضایری صاحب رجال، از علمای بزرگ امامیه فرزند اوست که از وی حدیث نقل کرده است. [۵] وی از بزرگانی چون ابوغالب زراری، [۶] ابوبکر ابن جعابی، سهل بن احمد دیباجی، ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی، [۷] جعفر بن محمد بن قولویه، [۸] شیخ صدوق، هارون بن موسی تلعکبری، [۹] ابوالفضل محمد سلمی[۱۰] بهره برد. به جز شیخ طوسی و نجاشی و فرزندش ابن غضایری که پیش‌تر ذکر شد، ابوعبدالله حمویه بن علی بصری از شاگردان وی بود. [۱۱]

ابوعبدالله غضائری در سال ۴۱۱ه وفات یافت[۱۲] و آثاری از خود به جای گذاشت که عبارت‌اند از: قول امیرالمؤمنین(ع)، الا اخبرکم بخیر هذه الامه، التسلیم علی امیرالمؤمنین(ع) بامرة المؤمنین(ع)، تذکرة العاقل و تنبیه الغافل در فضیلت علم، عدد الائمه وما شذّ علی المصنفین من ذلک؛ الرد علی الغلاة والمفوّضه، النوادر در فقه، مناسک الحج، مختصر مناسک الحج، یوم الغدیر، سجدة الشکر، مواطن امیرالمؤمنین، کشف التمویه و الغمه، البیان عن حیاة الرحمان، فضل بغداد؛ [۱۳] تکلمة رساله ابی غالب الزراری. [۱۴].[۱۵]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۳

پانویس

  1. الوافی بالوفیات، ج ۱۲، ص۲۱؛ سیر اعلام النبلاء،ج ۱۷، ص۳۲۹؛ لسان المیزان، ص۲۸۸.
  2. سیر اعلام النبلاء، ج ۱۷، ص۳۲۸ و ۳۲۹.
  3. رجال الطوسی، ص۴۲۵.
  4. رجال النجاشی، ص۶۹.
  5. الذریعه، ج۴، ص۵۳.
  6. رساله ابی غالب الزراری، ص۹۶.
  7. سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۳۲۸ و ۳۲۹.
  8. لسان المیزان، ج۲، ص۱۲۵.
  9. الجواهر السنیه، ص۱۳؛ الامالی (طوسی)، ص۳۰۰.
  10. مستدرک الوسایل، ج۳، ص۴۱۸.
  11. الامالی (طوسی)، ص۳۹۹.
  12. رجال نجاشی، ج۱، ص۱۹۰.
  13. رجال نجاشی، ج۱، ص۱۹۰.
  14. رساله ابی غالب الزراری، ص۱۸۵.
  15. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۳، ص۱۴۲ - ۱۴۳.