ابوالحسن دارقطنی

(تغییرمسیر از دار قطنی بغدادی)

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابوالحسن علی بن عمر بن احمد بن مهدی دارقطنی بغدادی اهل محله دارالقطن در بخشی غربی بغداد و متولد سال ۳۰۶ هجری است. [۱] او برای آموختن دانش و معارف دینی به کوفه، بصره و واسط سفر کرد. فقه شافعی را از ابوسعید اصطخری، علم قرائت را نزد محمد بن حسن نقاش و محمد بن حصین طبری و حدیث را از ابوالقاسم بغوی، ابن صاعد، محمد بن هارون حضرمی و علی بن عبداللّه بن مبشر واسطی آموخت. [۲] ابوحامد اسفراینی، ابوبکر برقانی، ابوالقاسم تنوخی و قاضی ابوطیب طبری از او روایت کرده‌اند. وی از نخستین کسانی است که در علم قرائت، کتاب نوشت. [۳] رجال‌نویسان اهل سنّت، او را سرآمد و پیشگام در علم حدیث روزگار خود، دارای دستی توانا در شناخت احوال راویان و موارد اختلاف فقها، محدثی حافظ، فقیه شافعی، ثقه، راستگو، آشنا به ادبیات و شعر معرفی کرده و گفته‌اند بسیاری از دیوان‌ها به ویژه دیوان سید حمیری را حفظ بود و به همین سبب بعضی به او نسبت تشیع داده‌اند. [۴] وقتی از بغداد به مصر رفت، به خدمت وزیر کافور اخشیدی درآمد و مورد اکرام واقع شد و از قاضی ابوطاهر ذهلی حدیث آموخت و مدتی نیز در بغداد، منصب قرائت را بر عهده داشت. [۵] دارقطنی سال ۳۵۸ هجری از دنیا رفت و نزدیک قبر معروف کرخی در بغداد به خاک سپرده شد. [۶] آثار او عبارت‌اند از: السنن فی الحدیث، غریب اللغه، المختلف والمؤتلف فی اسماء الرجال، [۷] الاربعون فی الحدیث، الالزامات علی الصحیحین البخاری ومسلم، الافراد، التتبع لماخرج فی الصحیحین، التصحیف فی الحدیث، الجرح والتعدیل، الرؤیه، العلل فی الحدیث در دو جلد، القرائات، المساجد، المستجار فی الحدیث، معرفة مذاهب الفقهاء[۸] مسند فاطمه(س). [۹] گفتنی است برخی از آثار یادشده به چاپ رسیده‌اند.[۱۰]

منابع

پانویس

  1. معجم البلدان، ج ۲، ص۴۲۲.
  2. تاریخ بغداد، ج ۱۲، ص۳۴.
  3. سیر اعلام النبلاء، ج ۱۶، ص۴۴۹.
  4. الوافی بالوفیات، ج ۲۱، ص۳۴۸.
  5. الاعلام، ج ۴، ص۳۱۴.
  6. وفیات الاعیان، ج ۳، ص۲۹۷.
  7. تاریخ الاسلام، ج ۲۷، ص۱۰۱.
  8. هدیه العارفین، ج ۱، ص۶۸۳.
  9. الذریعه، ج ۱۸، ص۵۹؛ کتابخانه ابن طاووس، ص۴۶۰.
  10. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۲، ص۲۸۸-۲۸۹.