رخدادهای پیش از بعثت پیامبر خاتم
ارهاصات، هواتف و هواجس
رسول خدا (ص) اندکی پیش از رسالت خویش، رؤیاهای صادقه و شگفت‌انگیزی می‌دید که از آنها به عنوان ارهاص (خارق عادتی که پیش از بعثت از پیامبران ظاهر می‌شود. و مقدمه نبوت آنان است؛ مانند: تکلم عیسی در گهواره) یاد شده از آن حضرت نقل شده است که فرمود: "من خواب‌هایی می‌دیدم که مانند صبح صادق، راست بود"[۱]. برخی منابع، هلاکت اصحاب فیل[۲]، سایه افکندن ابر بر سر مبارک رسول خدا (ص) و وجود نور در پیشانی اجداد آن حضرت را از ارهاصات دانسته‌اند[۳].
افزون بر ارهاصات، نداها و اشعار غیبیه‌ای به عنوان معجزات پیش از بعثت نقل گردیده که گویندگان آنها نامعلوم بوده، اما سبب هدایت شنوندگان‌شان شده است، بعضی از این اشعار و نداهای غیبی، با عنوان "هواتف" گرد آمده و کتاب‌هایی مانند "هواتف الجن" از ابن ابی الدنیا و "هواتف الجان" از ابوبکر خرائطی نوشته شده است.
مجلسی[۴]، چهارده مورد از اخبار و اشعار هاتف غیبی را به عنوان معجزات رسول خدا (ص) نقل کرده است که سه مورد آن مربوط به تولد آن حضرت، هفت مورد آن مربوط به ایام پیش از بعثت و بقیه موارد درباره بعثت است[۵].
از موارد دیگری که در کتاب‌های دلائل النبوه در خصوص زندگی پیش از بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص) ذکر شده، الهاماتی است که برای بعضی از افراد رخ داده و آنها پیش از بعثت و در برخی موارد، پیش از ولادت آن جناب به او ایمان آورده‌اند. این مطالب در کتاب‌های دلائل النبوه تحت عنوان "هواجس" آمده است. ماوردی باب هفدهم کتاب دلائل النبوة خود را با عنوان باب "فيما هجست به النفوس من الهام العقول بنبوته" به این بحث اختصاص داده است[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ احمد بن حنبل، ج۶، ص۱۵۳؛ بخاری، ج۱، ص۳؛ ابن حبان، صحیح، ج۱، ص۲۱۷.
- ↑ آلوسی، ج۳۰، ص۲۳۳؛ شامی، ج۱، ص۲۱۴.
- ↑ تفتازانی، ج۲، ص۱۷۶.
- ↑ مجلسی، ج۱۵، ص۳۲۵.
- ↑ همچنین ر. ک: ابن کثیر، ج۲، ص۴۰.
- ↑ برای مشاهده برخی از هواجس نقل شده، ر.ک: بیهقی، دلائل، ص۲۵۵؛ ابن جوزی، الوفاء، ص۹۲؛ ابن کثیر، سیره، ج۱، ص۲۱۲؛ هیثمی، النعمه، ص۲۵؛ ابن جوزی، المنتظم، ج۲، ص۲۴۷.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۰-۴۱.