زهد حضرت فاطمه
مقدمه
زندگی ساده و نداشتن امکانات رفاهی، از ویژگی‌های بارز زندگی فاطمه (س) و علی (ع)، به‌ویژه در آغاز زندگی مشترکشان، بود[۱]. زندگی ایشان از سطح معمول زندگی دیگران نازل‌تر بود[۲]. سادگی لباس حضرت فاطمه (س) و بی‌آلایشی وی، تعجب دیگران را بر می‌انگیخت. حضرت (س) در پاسخ آنان، قسم یاد کرد که او و علی (ع) پنج سال است فقط پوست گوسفندی را بستر خود می‌سازند[۳].
پیامبر (ص) کارهای داخل خانه را بر عهده فاطمه (س) و کارهای بیرون از خانه را بر عهده علی (ع) گذاشت[۴] و این امر سبب شادمانی فراوان فاطمه (س) گشت؛ زیرا از کارهای مردانه معاف شده بود[۵].
حضرت فاطمه (س) برای کمک به درآمد خانواده، گاهی پشم‌ریسی می‌کرد[۶]. ایشان با خانه‌داری شایسته و کمک‌های همسرش در کار خانه، از سختی‌های خانه‌داری و فرزند داری می‌کاست، چنان که نقل شده است حضرت علی (ع) وقتی در خانه بود، هیزم و آب می‌آورد و منزل را جارو می‌کرد[۷] و گاه مسئولیت فرزندداری را نیز بر عهده می‌گرفت[۸].
در زندگی فاطمه (س)، به سبب اشتغالات فراوان حضرت علی (ع) و نبودن او در منزل و شأن والای فاطمه (س) و نیز داشتن چند فرزند، وجود خدمتکار لازم بود. پیامبر (ص) در چند سال نخست هجرت، به سبب وضع زندگی مسلمانان، استفاده از خدمتکار را برای برایشان مصلحت ندید، اما پس از تثبیت حکومت اسلامی و ایجاد رفاه نسبی برای عموم مردم، فضه را به ایشان عطا کرد[۹]. فاطمه (س)، با عدالت و انصاف، کارهای خانه را بین خود و فضه تقسیم کرد. سلمان گفته است: فاطمه (س) را در روزی که نوبت کاری او بود دیدم که جو آسیاب می‌کرد و خون از دسته آسیاب جاری شده و به سنگ آسیاب رسیده بود و فرزندش، حسن، از گرسنگی گریه می‌کرد که سلمان با دیدن آن به کمک او شتافت[۱۰].[۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۲۵؛ احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۱، ص۱۰۴.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۱، ص۳۶.
- ↑ ابن‌طاووس، الدروع الواقیه، ص۲۷۵.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۱.
- ↑ حمیری قمی، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ص۵۳؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۱.
- ↑ کوفی، محمد بن سلیمان، مناقب الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (ع)، ج۱، ص۱۷۸ – ۱۷۹.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۵، ص۸۶؛ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۱۶۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۳۷۲.
- ↑ ر. ک: طبرانی، سلیمان بن احمد، الدعاء، ص۹۰؛ متقی هندی، کنز العمال، ج۱۵، ص۵۰۷؛ مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین، شرح احقاق الحق، ج۲۵، ص۳۱۹.
- ↑ ر. ک: ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۲۰.
- ↑ طبری امامی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۱۴۰ – ۱۴۱.
- ↑ مقیمی حاجی، ابوالقاسم، مقاله «زندگی‌نامه فاطمه»، دانشنامه فاطمی ج۱، ص ۴۹-۶۲.