صفات ذاتی و صفات فعلی
مقدمه
صفات ثبوتی حق تعالی، به دو قسم ذاتی و فعلی تقسیم می‌‌شود. صفات ذاتی آن است که ذات الهی به تنهایی و با صرف‌نظر از غیر، متصف به آن است، مانند علم، قدرت و حیات.
صفات فعلی آن است که توصیف ذات الهی به آنها متوقف بر غیر است، مانند خلقت، رحمت و رزق. این دو اصطلاح به گونه‌ای دیگر تعریف شده‌اند: صفت فعل آن است که خلو ذات از آن صفت و اتصاف ذات به ضد آن جایز است؛ اما در صفت ذات این دو حالت جایز نیست[۱].
فرق اصلی میان این دو دسته صفت، این است که در دسته اول، ذات مقدس الهی مصداق عینی صفات است؛ اما دسته دوم از نسبت و اضافه‌ای بین پروردگار و مخلوقات حکایت دارد، مانند وصف خالقیت که از وابستگی وجودی مخلوقات به ذات الهی انتزاع می‌‌شود و غیر از خدا و مخلوقات، حقیقت عینی دیگری به نام آفریدن وجود ندارد[۲].[۳]
منابع
پانویس
- ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۸۶.
- ↑ مصباح یزدی، آموزش عقاید، ص۹۵.
- ↑ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص۱۳۷.