عجله در حدیث

روایات مربوطه

امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "لغزش همراه عجله است"^[۱]؛
این جمله، در شمار وصیّت‌های امیرالمؤمنین (ع) و به هنگام وفات بود: "تو را از عجله کردن در سخن و کردار باز می‌دارم" ^[۲]؛
امام باقر (ع) فرمودند: "مردمان را عجله کردن هلاک کرد، اگر آنان در کارها دقّت می‌کردند هیچ‌کس هلاک نمی‌شد" ^[۳]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "انسانی که از آرامش برخوردار است همیشه و یا در بیشتر مواقع صحیح عمل می‌کند، و انسانی که در کارها عجله می‌کند همیشه و یا در بیشتر مواقع به خطا می‌رود" ^[۴]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "بررسی عقلانی بدون عجله، انسان را از خطا باز می‌دارد، و اندیشه کردن در سخنان و تعجیل نورزیدن در آن، انسان را از لغزش باز می‌دارد" ^[۵]؛
امام باقر (ع) فرمودند: "تأنّی و آرامش در کارها از سوی خدا، و عجله کردن در آنها از سوی شیطان است" ^[۶]؛
امام صادق (ع) فرمودند: "دقّت و عجله نکردن در کارها، همیشه درستیِ آن کار را به‌همراه خواهد داشت؛ و عجله کردن در کارها همیشه ندامت و پشیمانی را از پی خواهد آورد" ^[۷]؛
امیرالمؤمنین (ع) به فرزندشان امام مجتبی (ع) فرمودند: "کار ناشایست را همیشه به تأخیر بینداز و آن را ترک کن، چرا که هرگاه بخواهی می‌توانی آن را به‌سرعت انجام دهی" ^[۸]؛
امام صادق (ع) فرمودند: "پدرم همواره می‌گفت: وقتی اراده کردی که کاری نیکو انجام دهی، بلافاصله آن را بیاغاز، چرا که نمی‌دانی پس از آن چه پیش خواهد آمد" ^[۹]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "هرگاه امری از امور آخرت رو نمود، آن را آغاز کن و انجام ده؛ و هرگاه امری از امور دنیا رو نمود، در آن صبر پیشه کن تا به صورت درست آن دست یابی" ^[۱۰].^[۱۱]

منابع

مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۲

پانویس

↑ « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): الزَّلَلُ‌ مَعَ‌ الْعَجَلِ‌»؛ غرر الحکم.
↑ « مِنْ‌ وَصَايَا أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع) عِنْدَ الْوَفَاةِ: أَنْهَاكَ‌ عَنِ‌ التَّسَرُّعِ‌ فِي‌ الْقَوْلِ وَ الْفِعْلِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۹.
↑ « قَالَ‌ الْبَاقِرُ (ع): ‌إِنَّمَا أَهْلَكَ‌ النَّاسَ‌ الْعَجَلَةُ وَ لَوْ أَنَّ النَّاسَ تَثَبَّتُوا لَمْ يَهْلِكْ أَحَدٌ»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۴۰.
↑ « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): أَصَابَ‌ مُتَأَنٍّ‌ أَوْ كَادَ أَخْطَأَ مُسْتَعْجِلٌ‌ أَوْ كَادَ»؛ غرر الحکم.
↑ « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): التَّأَنِّي فِي الْفِعْلِ يُؤْمِنُ‌ الْخَطَلَ التَّرَوِّي‌ فِي‌ الْقَوْلِ‌ يُؤْمِنُ الزَّلَلَ‌»؛ غرر الحکم.
↑ « قَالَ‌ الْبَاقِرُ (ع): الْأَنَاةُ مِنَ اللَّهِ وَ الْعَجَلَةُ مِنَ‌ الشَّيْطَانِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۴۰.
↑ « قَالَ‌ الصَّادِقُ (ع): مَعَ التَّثَبُّتِ تَكُونُ‌ السَّلَامَةُ وَ مَعَ‌ الْعَجَلَةِ تَكُونُ النَّدَامَةُ»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۸.
↑ « مِنْ‌ وَصَايَا أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌ لِابْنِهِ‌ الْحَسَنِ‌(ع): أَخِّرِ الشَّرَّ فَإِنَّكَ إِذَا شِئْتَ‌ تَعَجَّلْتَهُ‌»؛ نهج البلاغه، کتاب ۳۱.
↑ « قَالَ‌ الصَّادِقُ (ع): كَانَ أَبِي يَقُولُ‌ إِذَا هَمَمْتَ‌ بِخَيْرٍ فَبَادِرْ فَإِنَّكَ لَا تَدْرِي مَا يَحْدُثُ»؛ اصول کافی، ج۲، ص۱۴۲.
↑ « قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): إِذَا عَرَضَ‌ شَيْ‌ءٌ مِنْ‌ أَمْرِ الْآخِرَةِ فَابْدَأْ بِهِ وَ إِذَا عَرَضَ شَيْ‌ءٌ مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا فَتَأَنَّهُ حَتَّى تُصِيبَ رُشْدَكَ فِيهِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۲۱.
↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۲، ص ۶۷-۶۹.

[1] « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): الزَّلَلُ‌ مَعَ‌ الْعَجَلِ‌»؛ غرر الحکم.

[2] « مِنْ‌ وَصَايَا أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع) عِنْدَ الْوَفَاةِ: أَنْهَاكَ‌ عَنِ‌ التَّسَرُّعِ‌ فِي‌ الْقَوْلِ وَ الْفِعْلِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۹.

[3] « قَالَ‌ الْبَاقِرُ (ع): ‌إِنَّمَا أَهْلَكَ‌ النَّاسَ‌ الْعَجَلَةُ وَ لَوْ أَنَّ النَّاسَ تَثَبَّتُوا لَمْ يَهْلِكْ أَحَدٌ»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۴۰.

[4] « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): أَصَابَ‌ مُتَأَنٍّ‌ أَوْ كَادَ أَخْطَأَ مُسْتَعْجِلٌ‌ أَوْ كَادَ»؛ غرر الحکم.

[5] « قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): التَّأَنِّي فِي الْفِعْلِ يُؤْمِنُ‌ الْخَطَلَ التَّرَوِّي‌ فِي‌ الْقَوْلِ‌ يُؤْمِنُ الزَّلَلَ‌»؛ غرر الحکم.

[6] « قَالَ‌ الْبَاقِرُ (ع): الْأَنَاةُ مِنَ اللَّهِ وَ الْعَجَلَةُ مِنَ‌ الشَّيْطَانِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۴۰.

[7] « قَالَ‌ الصَّادِقُ (ع): مَعَ التَّثَبُّتِ تَكُونُ‌ السَّلَامَةُ وَ مَعَ‌ الْعَجَلَةِ تَكُونُ النَّدَامَةُ»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۸.

[8] « مِنْ‌ وَصَايَا أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌ لِابْنِهِ‌ الْحَسَنِ‌(ع): أَخِّرِ الشَّرَّ فَإِنَّكَ إِذَا شِئْتَ‌ تَعَجَّلْتَهُ‌»؛ نهج البلاغه، کتاب ۳۱.

[9] « قَالَ‌ الصَّادِقُ (ع): كَانَ أَبِي يَقُولُ‌ إِذَا هَمَمْتَ‌ بِخَيْرٍ فَبَادِرْ فَإِنَّكَ لَا تَدْرِي مَا يَحْدُثُ»؛ اصول کافی، ج۲، ص۱۴۲.

[10] « قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): إِذَا عَرَضَ‌ شَيْ‌ءٌ مِنْ‌ أَمْرِ الْآخِرَةِ فَابْدَأْ بِهِ وَ إِذَا عَرَضَ شَيْ‌ءٌ مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا فَتَأَنَّهُ حَتَّى تُصِيبَ رُشْدَكَ فِيهِ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۲۱.

[11] مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۲، ص ۶۷-۶۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]