عطیة بن سعد بن جناده عوفی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. عطیه بن سعد بن جناده عوفی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عطیة بن سعد بن جناده عوفی در علوم قرآنی- عطیة بن سعد بن جناده عوفی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| عطیه بن سعد بن جناده عوفی | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | ابوالحسن عطیّة بن سعد بن جناده عوفی بکالی کوفی قیسی |
| جنسیت | مرد |
| لقب | عطیة الله |
| از قبیله | بنی‌همدان |
| پدر | سعد بن جناده |
| برادر | محمد بن سعد عطیه عوفی |
| محل تولد | کوفه |
| محل زندگی | کوفه |
| درگذشت | ۱۱۱ هجری، کوفه |
| از اصحاب | |
عطیه کوفی از اصحاب امام علی و امام باقر(ع) بود که اسم او را امیرالمؤمنین(ع) انتخاب کرد. وی فردی محدث، مفسّر، فقیه و از شیعیان کوفه به شمار می‌‌رفت. عطیه به همراه جابر بن عبدالله انصاری اولین زائران قبر امام حسین(ع) محسوب می‌شوند.
مقدمه
ابوالحسن عطیّة بن سعد بن جناده عوفی بکالی کوفی قیسی در کوفه به دنیا آمد[۱] و از تیره هَمدان بود[۲]. امیرمؤمنان علی(ع) او را «عطیة الله» (هدیه خدا) نامید[۳]. او از اصحاب امام علی و امام باقر(ع) بود[۴] و از افرادی چون ابن عباس، عبدالله بن عمر و ابوسعید خدری روایت نقل کرده است[۵].
عطیه فردی محدث، مفسّر[۶]، فقیه[۷] و از شیعیان کوفه به شمار می‌‌رفت. او قرآن را سه مرتبه به گونه تفسیر به ابن عباس عرضه داشت و هفتاد مرتبه نیز قرآن را نزد او قرائت کرد[۸]. کلبیه گفته او را در زمینه تفسیر قرآن، حجت می‌‌دانست[۹]. ابان بن تغلب، حسن بن عطیه کوفی و اعمش از جمله شاگردان وی به حساب می‌‌آیند[۱۰].
عطیه به همراه جابر اولین زائران امام حسین(ع) بودند[۱۱]. وی در قیام عبدالرحمان بن اشعث علیه حجاج حضور داشت و پس از شکست این قیام به سرزمین فارس گریخت و در پی این واقعه به دستور حجاج و به دلیل خودداری از لعن علی بن ابی طالب(ع) چهارصد ضربه تازیانه خورد و سر و محاسنش نیز تراشیده شد، سپس به خراسان رفت و در دوران عمر بن هبیره به عراق بازگشت و تا آخر عمر در کوفه به سر برد[۱۲]. از او تفسیری در پنج جزء[۱۳] بر جای مانده که طبری در تفسیر خود بسیار از آن نقل کرده است[۱۴] عطیه در سال ۱۱۱ه در کوفه درگذشت[۱۵]. برخی نیز زمان فوتش را سال ۱۲۶ه آورده‌اند[۱۶].[۱۷]
جستارهای وابسته
- بنی‌همدان (قبیله)
- بنی‌عوف (قبیله)
- سعد بن جناده (پدر)
- محمد بن عطیه عوفی (فرزند)
- تفسیر عطیه عوفی
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الطبقات الکبری ۶/۳۰۴.
- ↑ رجال الطوسی ۵۱.
- ↑ الطبقات الکبری ۶/۳۰۴.
- ↑ رجال الطوسی ۵۱ و ۱۲۹.
- ↑ الجرح و التعدیل ۶/۳۸۲.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۳۴۷.
- ↑ المعارف ۵۱۸.
- ↑ الکنی و الالقاب ۲/۴۸۹.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۳۴۷.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۰/۱۴۶.
- ↑ الکنی و الالقاب ۲/۴۸۹.
- ↑ الطبقات الکبری ۶/۳۰۴.
- ↑ الکنی و الالقاب ۲/۴۸۹.
- ↑ معجم المفسرین ۱/۳۴۷.
- ↑ الطبقات الکبری ۶/۳۴۰.
- ↑ تاریخ خلیفة بن خیاط ۲۷۷.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۵۱۸.