عقبه
مقدمه
عقبه به معنای کوه دراز. نام یکی از منازل راه کوفه که امام حسین (ع) در آنجا فرود آمد. در همانجا با پیرمردی به نام عمر بن لوذان برخورد و اوضاع کوفه را پرسید. وی می‌کوشید امام را از رفتن به طرف نیزه‌ها و شمشیر‌ها بازدارد. امام راه خویش را به سوی کربلا ادامه داد[۱].[۲]
عقبه به معنای «گردنه» است و راه تنگ میان دو کوه را می‌گویند که عبور از آن دشوار باشد. مکان عقبه در دامنه جنوبی القویس، مجاور منطقه منا است. در مستندات جغرافیایی قدیم، این گردنه در قسمتی از کوهستان ثبیر قرار دارد. در حقیقت ناحیه‌ای است واقع بین مکه و منی که در این محل جمره‌ای واقع شده است که در مناسک حج رمی می‌شود. فعلاً عقبه برای شیطان آخر عَلَم شده و اگر به طور مطلق گفته شود منظور جمره عقبه است. این نظر که عقبه ليست من منى با بسیاری از آرای محققان مناسک شناس مطابق نیست؛ زیرا عموم آنان استدلال کرده‌اند: جمره در گردنه جای دارد و چون جمره جزو منطقه منا است، پس عقبه جزو منطقه منا محسوب می‌شود. جمرة العقبة من منى. این اختلاف آرا، نتیجه درست مشخص نشدن مسیر و طول عقبه در مستندات تاریخی - جغرافیایی منطقه منا است[۳]. البته «عقبه» نام یکی از چاه‌های تاریخی مدینه نیز می‌باشد.[۴].
منابع
پانویس
- ↑ الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۹۰.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۴۵.
- ↑ فصلنامه میقات حج، ش۵۶، ص۱۱۱.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۶۸۵.