عمرو بن ثابت بن وقش در تاریخ اسلامی

مقدمه

نام و نسب او عمرو بن ثابت بن وقش بن زغبة بن زعوراء بن عبدالأشهل انصاری است. وی از تیره بنی عبدالاشهل و قبیله اوس و از انصار و اهل مدینه و به "صیرم" معروف بوده است. عمر و پسر خواهر حذیفة بن یمان و کسی است که بدون آنکه حتی یک نماز را پس از اسلام آوردن خوانده باشد، در جنگ احد شهید و بهشتی شد^[۱].^[۲]

اسلام آوردن عمرو بن ثابت بن وقش

عمرو قبل از قبول اسلام از مردم ربا می‌گرفت و اموالی پیش مردم داشت و برای اینکه ربای اموالی که پیش مردم دارد از بین نرود، اسلام را نمی‌پذیرفت. تا اینکه در جنگ احد، پس از آنکه پیامبر و مسلمانان به سوی احد حرکت کردند، عمرو به خود آمد پس آماده رزم شده و به طرف احد به راه افتاد. او در احد به حضور پیامبر اسلام (ص) آمد و در حالی که جز چشمانش از زیر کلاه خودش دیده نمی‌شد، به ایشان گفت: "یا رسول الله، مسلمان شوم یا به میدان جنگ رفته و با دشمنان شما نبرد کنم؟"

پیامبر (ص) به او فرمود: "اسلام را بپذیر و آنگاه به نبرد بپرداز".

عمرو شهادتین را بر زبان راند و به سوی دشمن حمله کرد. آن قدر جنگید تا به سبب زخم‌های بی‌شمار بر روی زمین افتاد. پس از خاموشی آتش جنگ بستگانش در میدان جنگ در پی کشته‌های خود بودند که ناگهان جسدی نظرشان را جلب کرد. با تعجب گفتند: به خدا قسم او اصیرم است! او را از جای خود حرکت دادند و در آخرین رمق حیات از وی پرسیدند: تو دربارۀ اسلام نظر خوشی نداشتی، آیا پشتیبانی از قبیله تو را به این جا آورد یا علاقه به اسلام؟

عمرو گفت: "علاقه به اسلام مرا به این جا کشانید. امروز ایمان آوردم و سپس شمشیرم را به کمر بسته و به سوی میدان جنگ روانه شدم". در حالی که نزدیکان عمرو بر بالینش بودند، او از دنیا رفت^[۳].

ماجرا را به پیامبر (ص) خبر دادند، آن حضرت فرمود: "او عملی اندک انجام داد ولی پاداش بزرگی گرفت و او اهل بهشت است".

لذا ابوهریره همواره از دوستانش می‌پرسید: آیا کسی را می‌شناسید که در تمام زندگی خود یک رکعت نماز نخواند و به بهشت رفت؟ هنگامی که می‌پرسیدند آن شخص کیست؟ او می‌گفت: او عمرو بن ثابت است^[۴].^[۵]

منابع

اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «عمرو بن ثابت بن وقش»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۶

پانویس

↑ السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۹۰؛ انساب الاشراف، بلاذری، ج۱، ص۳۲۵؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۱۶۸؛ الاصابه، ابن حجر، ج۴، ص۵۰۰.
↑ اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «عمرو بن ثابت بن وقش»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۶، ص ۳۹۳.
↑ السیرة النبویة، ابن هشام، ج۲، ص۹۰؛ المغازی، واقدی، ج۱، ص۲۶۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۳، ص۶۹۹.
↑ السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۰۲؛ اسد الغابة، ابن اثیر، ج۳، ص۶۹۹؛ الاصابه، ابن حجر، ج۴، ص۵۰۱.
↑ اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «عمرو بن ثابت بن وقش»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۶، ص ۳۹۳-۳۹۴.

[1] السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۹۰؛ انساب الاشراف، بلاذری، ج۱، ص۳۲۵؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۱۶۸؛ الاصابه، ابن حجر، ج۴، ص۵۰۰.

[2] اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «عمرو بن ثابت بن وقش»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۶، ص ۳۹۳.

[3] السیرة النبویة، ابن هشام، ج۲، ص۹۰؛ المغازی، واقدی، ج۱، ص۲۶۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۳، ص۶۹۹.

[4] السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۰۲؛ اسد الغابة، ابن اثیر، ج۳، ص۶۹۹؛ الاصابه، ابن حجر، ج۴، ص۵۰۱.

[5] اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «عمرو بن ثابت بن وقش»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۶، ص ۳۹۳-۳۹۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]