ابومریم جهنی
ابومریم جهنی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابومریم جهنی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
نام وی، عمرو بن مرة بن عبس و از تیره جهینه از قبیله قضاعه است[۱]. کنیه او را ابوطلحه و ابومریم اسدی یا ازدی[۲] نیز گفته‌اند. برخی از تراجم نویسان، دو یا سه مدخل با اسم (عمرو بن مره)[۳] و کنیه[۴] آورده‌اند. ابن حجر، عنوان‌های ابومریم (عمرو بن مره) و ابومریم جهنی دیگر را در بخش صحابه آورده و احتمال داده است که مدخل دومی، همان مدخل اولی باشد. ابو مریم در نقلی می‌گوید: ما بُتی داشتیم و آن را تعظیم می‌کردیم و من پرده‌دار آن بودم. وقتی شنیدم رسول خدا (ص) به رسالت مبعوث شده، به مدینه آمدم و مسلمان شدم و اشعاری سرودم[۵]. وی خواب دید که نوری از کعبه برخاست و یثرب را در بر گرفت و هاتفی ندا در داد: خاتم پیامبران مبعوث شد[۶].
ابومریم، از پیرمردان زمان رسول خدا (ص)[۷] و از پیشگامان در اسلام بود و در غزوات رسول خدا (ص) حضور داشت[۸]. وی با معاذ بن جبل همنشین بود و قرآن و احکام اسلام را از او فرا گرفت[۹] و بعدها در شام[۱۰] یا فلسطین[۱۱] سکونت گزید نقل شده است که می‌گوید: روزی رسول خدا (ص) فرمود: از (قبیله) معد کسی اینجا هست؟ من برخاستم. فرمود: بنشین. گفتم: ما از کدام قبیله هستیم. فرمود: "شما از قضاعه هستید"[۱۲]، نیز از او نقل شده است که قوم جهینه، از رسول خدا (ص) خواستند برای آنان حدود زمینی را به عنوان مسجد تعیین کند و آن حضرت این کار را انجام داد. همچنین امینی[۱۳] به نقل از طبرانی، از او گزارش کرده است که رسول خدا (ص) در غدیر خم فرمود: «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ».
همو برای معاویه روایتی از رسول خدا (ص) نقل کرد که می‌فرمود: "امام یا والی‌ای که درب خانه‌اش را به روی نیازمندان بسته باشد، خداوند هم درهای آسمان را به روی او می‌بندد". از این رو، معاویه کسی را برای برطرف کردن حاجت نیازمندان قرار داد[۱۴].
کسانی مانند عیسی بن طلحه، ربیع بن سبره و ابوالحسن جزری از او روایت کرده‌اند[۱۵]. وی زمان معاویه[۱۶] یا زمان عبدالملک مروان درگذشته است[۱۷][۱۸]
منابع
پانویس
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۵۸؛ مزی، ج۲۲، ص۲۳۸.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۵۶۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۳ و ج۶، ص۲۷۸؛ ابن حجر الاصابه، ج۴، ص۵۶۳ و ج۷، ص۳۰۷.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۷۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۰۷.
- ↑ ابن سعد، ج۱، ص۲۵۱.
- ↑ نمازی، ج۴، ص۲۸.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۲۸۹.
- ↑ ابن سعد، ج۳، ص۲۵۸.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۴.
- ↑ ابونعیم، ج۴، ص۲۰۱۰.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۵۹؛ طبرانی، ج۷، ص۱۱۶.
- ↑ امینی، ج۱، ص۵۸.
- ↑ ابونعیم، ج۴، ص۲۰۱۲؛ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۴.
- ↑ ابونعیم، ج۴، ص۲۰۱۰.
- ↑ ابن حجر، تقریب، ج۲، ص۴۶۶.
- ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۵۶۴.
- ↑ مرادی‌نسب، حسین، مقاله «ابومریم جهنی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۱۱-۵۱۲.