مبانی اصول و روش‌های تربیت اخلاقی در سیره پیامبر و اهل بیت (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مبانی، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی
در سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندگانمعصومه صمدی، مهدی دوایی و طاهره اقبالیان
موضوعسیره، سیره تربیتی، تربیت، تربیت اخلاقی، سیره اخلاقی، اهل بیت (ع)، پیامبر خاتم (ص)
مذهبشیعه
منتشر شده دردوفصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
وابسته بهدانشگاه امام حسین (ع)
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشرپاییز ۱۳۹۱
شماره۱۶
شماره صفحاتاز صفحه ۳۷ تا ۶۴ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

مبانی، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی در سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی روش‌های تربیتی در سیره پیامبر خاتم (ص) و اهل بیت(ع) می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۸ صفحه‌ای به قلم معصومه صمدی، مهدی دوایی و طاهره اقبالیان نگاشته شده و در دوفصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (شماره ۱۶، پاییز ۱۳۹۱) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسند: «هدف این پژوهش بررسی مبانی، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی در سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است. نوع این پژوهش کیفی است. برای رسیدن به هدف پژوهش از روش تحلیلی اسنادی استفاده شده است. به منظور جمع‌آوری اطلاعات در مورد عوامل پژوهش یعنی اخلاق، تربیت اخلاقی، سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، اصول، مبانی و روش‌های تربیت اخلاقی از تمام کتاب‌های روایی، تاریخی و پژوهش‌ها در این زمینه بهره گرفته شده است؛ بدین معنی که ابتدا به شناسایی و گردآوری منابع مورد نیاز همراه با فیش‌برداری و ثبت موضوعات مورد نظر پرداخته شد؛ سپس داده‌ها طبقه‌بندی و در نهایت مورد تحلیل قرار گرفت».
  • نویسندگان در ادامه چکیده مقاله می‌نویسند: «یافته‌ها حاکی است که در سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) سه مبنا استنباط، و از هر مبنا یک اصل و از هر اصل دو روش استخراج شده است که جداگانه به آنها پرداخته شد. مبنای اول هماهنگی عقل و وحی است. اصل ناظر بر این مبنا تعامل تفکر اخلاقی و تعبد اخلاقی است و روش‌های ناظر بر این اصل نیز تبیین ارزش‌های اخلاقی و مبارزه با هوای نفس است. مبنای دوم هماهنگی دین و اخلاق است. اصل ناظر بر این مبنا درهم تنیدگی تربیت اخلاقی و تربیت دینی است و روش‌های ناظر بر این اصل پاک‌کردن محیط مظاهر فساد و امر به معروف و نهی از منکر (ایجاد فضای اخلاقی) است. سومین مبنا هماهنگی حسن فعلی و حسن فاعلی است. اصل ناظر بر این مبنا تعامل انگیزه و عمل است و روش‌های ناظر بر این اصل تحریک ایمان و اعتقادات دینی متربیان و پرورش میل و اشتیاق در به دست آوردن فضیلت‌ها و توانایی مخالفت با رذیلت‌هاست».[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • اهداف پژوهش؛
  • سؤالات پژوهش؛
  • روش پژوهش؛
  • یافته‌های پژوهش.

مبنای اول: هماهنگی عقل و وحی

  • اصل اول: درهم تنیدگی تفکر اخلاقی و تعبد اخلاقی؛
  • تبیین ارزش‌های اخلاقی و شکل‌گیری بصیرت اخلاقی؛
  • مبارزه با هوای نفس.

مبنای دوم: هماهنگی دین و اخلاق

  • اصل دوم: درهم تنیدگی تربیت اخلاقی و تربیت دینی؛
  • پاك کردن محیط از مظاهر فساد.
  • امر به معروف و نهی از منکر (ایجاد فضای اخلاقی در جامعه)؛

مبنای سوم: هماهنگی حسن فعلی و حسن فاعلی

  • اصل سوم: درهم‌ تنیدگی انگیزه و عمل؛
  • روش؛
  • پرورش میل و اشتیاق در به دست آوردن فضیلت‌ها و توانایی مخالفت با رذیلت‌ها؛
  • جمع‌بندی و نتیجه‌گیری؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورندگان

در مورد پدیدآورندگان اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

دریافت متن مقاله

پیوند به بیرون