مسطح بن اثاثه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مسطح بن اثاثه
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کاملمسطح بن اثاثه
جنسیتمرد
کنیه
  • ابو عباد
  • ابو عبدالله
لقبمسطح
پدراثاثة بن عباد بن مطلب بن عبدمناف
درگذشت۳۷ هجری
طول عمر۵۹ سال
از اصحاب
حضور در جنگ

مقدمه

به گفتۀ شیخ طوسی، مسطح بن اثاثه از اصحاب پیامبر (ص) و از بدریون و از اصحاب و یاران امیرالمؤمنین (ع) بود[۱]. وی در جنگ صفین شرکت کرد و حضرت را یاری نمود و به نقلی به سال ۳۷ هجری از دنیا رفت[۲].

به نقل شیخ مفید، وی از مهاجرانی است که با امیرمؤمنان (ع) در روز اول خلافت بیعت کرد که تا پای جان از ولایت و خلافت آن حضرت دفاع کند[۳].

ابن اثیر می‌نویسد: مسطح فرزند اثاثة بن عباد بن مطلب بن عبدمناف و کنیه‌اش ابو عباد یا ابو عبدالله است و برخی گفته‌اند: لقب او مسطح و نامش عوف است. او در جنگ بدر در رکاب پیامبر خدا (ص) جنگید و در سال ۳۴ هجری در سن ۵۶ سالگی درگذشت. برخی نیز گفته‌اند که وی در رکاب امیرالمؤمنین (ع) در صفین حاضر بود، و به سال ۳۷ هجری از دنیا رفت[۴].

مؤرخان از غسان بن عبدالحمید نقل کرده‌اند که: وقتی امیرالمؤمنین (ع) پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) و از بیعت با ابوبکر خودداری کرد و در این باره مردم سخن‌ها گفتند و از طرفی ابوبکر و عمر بر آن حضرت سخت گرفتند، مادر مسطح بن اثاثه به نام ام مسطح به کنار مرقد مطهر پیامبر (ص) آمد و ایستاد و این دو بیت را سرود:

- ای رسول خدا، کارها و خبرها و گرفتاری‌های مختلفی صورت میگیرد که اگر تو حضور می‌داشتی در این باره این همه سخن گفته نمی‌شد.

- ما آن گونه تو را از دست دادیم گویا زمین باران پربرکت را از دست داد، و کارهای قوم تو مختل شد، بیا و حضور داشته باش و از آنان غایب مباش[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. رجال طوسی، ص۵۸، ش۱۵.
  2. رجال طوسی، ص۵۸، پاورقی ش۱۵.
  3. الجمل، ص۱۰۳.
  4. اسدالغابه، ج۴، ص۳۵۵؛ سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۱۸.
  5. کانت أمور و أنباء و هنبثة *** لو کنت شاهدها لم تکثر الخطب إنا فقدناک قفد الأرض وابلها *** و اختل قومک فأشهدهم ولا تغبالغدیر، ج۷، ص۷۹؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۵۰؛ ج۶، ص۴۳.
  6. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۲۸۹-۱۲۹۰.