معصیت در معارف و سیره نبوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

گناه‌گریزی

زشتی گناه، خانه دل آدمی را تاریک و سیاه و آن را محل آمد و شد شیطان می‌سازد. خنجر گناه، چشم دل را کور می‌کند و این کوردلی، به ناپاکی جسم می‌انجامد. نبی اکرم (ص) می‌فرماید: «إِذَا خَبُثَ الْقَلْبُ خَبُثَ الْجَسَدُ»[۱].

مراقبت از کردارها و رفتارها و محاسبه و دقت در آن، شرط بازدارندگی از گناه است. بزرگ‌ترین زیانِ گناه، نافرمانی خدایی است که هیچ خطایی در محضر او زیبنده نیست. رسول الله (ص) خطاب به ابوذر می‌فرماید: «يَا أَبَا ذَرٍّ، لَا تَنْظُرْ إِلَى صِغَرِ الْخَطِيئَةِ وَ لَكِنِ انْظُرْ إِلَى مَنْ عَصَيْتَ‌»[۲].

گناه‌گریزی برای انسان به ویژه در دوران جوانی اهمیت بسیاری دارد. پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: «يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَيُّهَا الشَّابُّ التَّارِکُ شَهْوَتَهُ فِي الْمُبْتَذِلِ شَبَابَهُ! أَنْتَ عِنْدِي كَبَعْضِ مَلَائِكَتِي‌»[۳].

پیامبر اکرم (ص) در سخنی دیگر با زشت انگاشتن گناه، به تمثیل آن پرداخته و فرموده است: «عَجِبْتُ لِمَنْ يَحْتَمِي مِنَ الطَّعَامِ مَخَافَةَ الدَّاءِ كَيْفَ لَا يَحْتَمِي مِنَ الذُّنُوبِ مَخَافَةَ النَّارِ»[۴].

آورده‌اند که مرد بیماری از مقابل پیامبر و اصحابش گذشت. بعضی از یاران، آن مرد را دیوانه خطاب کردند. رسول گرامی اسلام با اشاره به بیمار بودن آن رهگذر فرمود: «دیوانه آن مرد و زنی است که جوانی خویش را در غیر فرمان برداری خدا هدر داده باشد»[۵]. همچنین آن حضرت می‌فرماید: هر کس کاری زشت یا چیزی که به آن تمایل دارد، برای او پیش بیاید و از ترس خدا از آن دوری گزیند، خداوند، آتش را بر او حرام می‌گرداند و او را از ترس بزرگ ایمن می‌دارد و به وعده‌ای که کتاب خدا به او داده است، عمل خواهد کرد، آنجا که فرموده است[۶]: ﴿وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. «هرگاه دل آدمی ناپاک شد، جسم نیز ناپاک می‌شود». بحارالانوار، ج۶۷، ص۵۱.
  2. «اباذر! به کوچکی گناه نگاه مکن، بلکه به آن کسی بنگر که او را نافرمانی کرده‌ای». مجموعه ورام، ج۲، ص۵۳.
  3. «خداوند می‌گوید: ای جوانی که شهوت خود را ترک گفته‌ای، آن شهوتی - که جوانی را به ابتذال می‌کشاند - تو در پیشگاه من همانند بعضی از فرشتگانم هستی». صادق احسان بخش، آثار الصادقین، ج۹، ص۲۵۳؛ کنزالعمال، ج۱۵، ص۷۷۵.
  4. «در شگفتم از کسی که از بیم درد، از غذا پرهیز می‌کند؛ چگونه از ترس آتش از گناهان پرهیز نمی‌کند؟» بحارالانوار، ج۶۹، ص۳۴۷.
  5. مشکوة الانوار، ص۱۶۹.
  6. وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۲۰۹.
  7. «و برای آن کس که از ایستادن در برابر پروردگار خویش هراسیده است دو بهشت خواهد بود» سوره الرحمن، آیه ۴۶.
  8. اسحاقی، سید حسین، نگین رسالت ص ۱۹.