مقصود از خروج دجال که از علایم ظهور به حساب آمده چیست؟ (پرسش)

مقصود از خروج دجال که از علایم ظهور به حساب آمده چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

مقصود از خروج دجال که از علایم ظهور به حساب آمده چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلی	مهدویت
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«روایات بسیاری عمدتاً در مصادر حدیثی اهل سنت درباره خروج دجال در آخرالزمان و قبل از برپایی حکومت امام مهدی (ع) وارد شده است. بخاری به سندش از رسول خدا (ص) نقل کرده که فرمود: دجال خروج خواهد کرد تا اینکه در ناحیه‌ای از مدینه فرود می‌آید، و سه بار اعلان آماده باش جنگ می‌دهد، آن گاه به سوی او هر کافر و منافقی حرکت می‌کند.

در مصادر اهل سنت برای دجال صفاتی ذکر شده است از قبیل:

1. ادعای ربوبیت می‌کند.
2. عمر طولانی دارد.
3. همراه او آب و آتش است.
4. کور را بینا کرده و برص را شفا می‌دهد.
5. مرده را زنده می‌کند.
6. کسی را می‌کشد، آن گاه او را زنده می‌کند.
7. با او بهشت و آتش است.
8. با او نهری از آب سفید و نهری از آتش است.
9. خواسته او برآورده می‌شود.

درباره دجال با این اوصاف احتمالاتی وجود دارد:

1. دجّال شخصی حقیقی است که کارهای خارق العاده ای را در قالب سحر و جادو انجام می‌دهد.
2. مقصود به دجال همان ابلیس (شیطان) است.
3. احتمال می‌رود که دجال همان سفیانی است که در روایات شیعه به خروج او در آخرالزمان تأکید فراوان شده است.
4. مقصود از دجال همان اسرائیل است.

در ابتدا این احتمال به نظر می‌رسد که احادیث دجال از جمله اسرائیلیاتی باشد که در احادیث اهل سنت وارد شده است، زیرا:

اولاً: اثری از این احادیث در روایات اهل بیت (ع) به چشم نمی‌خورد.

ثانیاً: غالب احادیث دجال از کعب الأحبار یهودی الاصل رسیده است. کسی که تمام افعال و اقوالش مشکوک به نظر می‌رسد.

ثالثاً: این اعتقاد که مسیح منتظر خروج می‌کند و دجال را به قتل می‌رساند در عقاید یهود مشاهده می‌شود.

در هر حال بر فرض صحّت این روایات احتمال تأویل این روایات و رمزی بودن و جنبه سمبلیک داشتن آنها زیاد است.

سید محمد صدر می‌فرماید: دجال رمزی است از اوج تمدّن و تکنیک غرب که با اسلام و مبانی آن ستیز دارد. تمدّنی که درصدد به سلطه کشیدن هر انسانی است... ما به طور وضوح مشاهده می‌کنیم که چگونه تمدن و تکنیک غرب مادی گرا در این عصر بر تمام جوامع، حتّی مسلمانان تسلّط پیدا کرده است.... از بیانات استاد محمد طیّ و نویسنده مصری شیخ محمد فهیم ابوعبیه در تعلیقه خود بر کتاب نهایه البدایه و النهایه نیز همین احتمال به دست می‌آید».

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.