مناه
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
«مناة» قدیمی‌ترین بت عرب جاهلی است.[۱] این بت بر کرانه دریای احمر و در ناحیه مشلل در قدید - میان مکه و مدینه -[۲] و در ۷ میلی مدینه[۳] نصب شده بود و عرب جملگی، آن را بزرگ می‌شمردند و پیرامونش قربانی می‌کردند.[۴] در بزرگداشت این بت هیچ کس به پای اوس و خزرج نمی‌رسید.[۵] اوس و خزرج و کسانی که پیرو آنان بودند، منات را تعظیم می‌کردند و به نامش قربانی می‌نمودند و برایش هدیه می‌فرستادند.[۶] عرب‌های یثرب و غیر یثرب همراه با دیگر حجاج کعبه در مناسک حج حضور می‌یافتند و در همه مواقف با دیگر مردمان وقوف می‌کردند. آنان سر نمی‌تراشیدند تا این که بازگشته، به زیارت منات می‌شتافتند. ایشان نزد این بت، سر می‌تراشیدند و نزدش مقیم می‌شدند و حج شان را جز بدین گونه تمام نمی‌پنداشتند.[۷] از منات همچنین به عنوان بت هذیل و خزاعه یاد شده و آن را همان بتی دانسته‌اند که خداوند درباره‌اش فرمود: ﴿مَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى﴾[۸].[۹] در سال هشتم هجری و پس از فتح مکه، رسول خدا(ص) امیرالمؤمنین(ع) را مأمور تخریب آن کردند. پس حضرت آن را نابود کردند و دو قبضه شمشیر به نام‌های «مخذم» و «رسوب» را که حارث بن ابی‌شمر غسانی - پادشاه غسان - به منات پیشکش کرده بوده به غنیمت گرفته، نزد پیامبر(ص) بازگشت. رسول خدا(ص) هر دو این شمشیرها را - که یکی از آن دو همان ذوالفقار شمشیر مشهور بود - به علی(ع) بخشیدند.[۱۰] امروزه محل منات در تپه‌ای در نعف المشلّل واقع است لیکن از معبد آن اثری باقی نمانده است.[۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۳.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۸۵.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۰۴.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۳.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۳.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۴.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۴.
- ↑ «و آن سومین بت دیگر «منات» را؟» سوره نجم، آیه 20.
- ↑ سوره نجم، آیه ۲۰. ابن کلبی، الاصنام، ص۱۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۰۵.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۵.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۰۳.