مودت به چه معناست و چه تفاوتی با محبت دارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مودت به چه معناست و چه تفاوتی با محبت دارد؟
موضوع اصلیمودت به چه معناست و چه تفاوتی با محبت دارد؟
مدخل بالاترامامت در قرآن / آیه مودت
مدخل اصلی؟
تعداد پاسخ۱ پاسخ

مودت به چه معناست و چه تفاوتی با محبت دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

پاسخ نخست

مهدی مقامی

حجت الاسلام و المسلمین مهدی مقامی، در کتاب «ولایت و امامت در قرآن» در این‌باره گفته است:

«"مَوَدَّةَ" از ماده "ودّ" (به ضمّ و فتح واو) به معنای دوست داشتن چیزی، همراه با تمنّی (آرزوی) تحقّق آن است [۱]. مودّت، ضد عداوت، از یاران عقل و از جمله ارزش‌هاست: الْمَوَدَّةُ وَ ضِدَّهَا الْعَدَاوَةَ[۲]. در اصطلاح، محبتی است، که در عواطف، گفتار و رفتار انسان تأثیرگذار است[۳].

تفاوت مودت با محبت: مودت، محبت شدیدی است که ابراز می‌شود و به اطاعت و الگوبرداری از محبوب منجر می‌شود. آغاز مودت از قلب انسان است، ولی به قلب انسان منحصر نشده و دارای آثاری در رفتار و عملکرد انسان است، به گونه‌ای که اگر نشانه‌های آن در اعضا و جوارح یا رفتار انسان دیده نشود، از آن به مودّت یاد نمی‌شود.

تفاوت محبت و مودّت را می‌توان چند چیز دانست:

  1. محبت غریزی، ولی مودّت عقلانی است.
  2. محبت فردی و مودّت اجتماعی است.
  3. محبت به میل کم هم اطلاق می‌شود، ولی مودّت، میل شدید است.
  4. محبت تشکیلاتی نیست، ولی مودّت تشکیلاتی است.
  5. محبت رو به کاهش و مودّت رو به افزایش است.
  6. محبت عامل وحدت نیست، ولی مودّت عامل وحدت است.
  7. محبت بدون عمل هم می‌شود، ولی مودّت همراه با عمل و تبعیت است.
  8. محبت در غریزه، ولی مودّت ریشه در وظیفه دارد»[۴].

پانویس

  1. ر.ک: مفردات راغب، ص۸۶۰. ودد: محبة الشئ و تمنی کونه و یستعمل فی کل واحد من المعنیین علی ان المتمنی یتضمن معنی الودة، لأن المتمنی هو تشهی حصول ما توده؛ تفسیر أبوالسعود، ج۱، ص۱۶۹.
  2. المحاسن، ج۱، ص۱۹۷. عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) وَ عِنْدَهُ عِدَّةٌ مِنْ مَوَالِيهِ فَجَرَى ذِكْرُ الْعَقْلِ وَ الْجَهْلِ... وَ الْمَوَدَّةُ وَ ضِدَّهَا الْعَدَاوَةَ.
  3. مقامی، مهدی، ولایت و امامت در قرآن، ص:۱۰۲.
  4. مقامی، مهدی، ولایت و امامت در قرآن، ص:۱۰۲، ۱۰۳.