میکائیل در معارف و سیره سجادی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

میکائیل، نام فرشته‌ای مقرب نزد خداوند است و روایت شده که مأمور رساندن ارزاق، حکمت و معرفت به انسان است و دارای اعوان و یارانی از فرشتگان است. لفظ میکائیل همچون جبرئیل غیرعربی است. "میک" به معنای بنده کوچک، و "ایل" به معنای خداست و میکائیل به معنای بنده کوچک خداوند است. قرآن کریم می‌فرماید: ﴿مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ[۱]. در شأن نزول این آیه گفته شده است که روزی ابن صوریا از علمای یهود نزد پیامبر (ص) آمد و سؤالاتی کرد و پیامبر (ص) پاسخ او را داد. سرانجام ابن صوریا گفت یک سؤال باقی مانده که اگر آن را صحیح جواب دهی به تو ایمان می‌آوریم و آن این است که نام فرشته‌ای که بر تو وحی می‌آورد چیست؟ پیامبر (ص) فرمود: «جبرائیل است. ابن صوریا گفت: او دشمن ماست، چون دستورهای مشکل درباره جنگ و جهاد می‌آورد! اما میکائیل دستورهای ساده و راحت آورده، و اگر او فرشته وحی تو بود به تو ایمان می‌آوردیم!».

امام سجاد (ع) نیز در صحیفه از میکائیل به عنوان فرشته صاحب جاه در نزد خداوند نام برده و بر او درود فرستاده است: «وَ مِيكَائِيلُ ذُو الْجَاهِ عِنْدَكَ، وَ الْمَكَانِ‏ الرَّفِيعِ‏ مِنْ‏ طَاعَتِكَ‏»[۲]؛ «بار خدایا درود بفرست بر میکائیل آن فرشته‌ای که در نزد تواش مقامی ارجمند است و در فرمانبرداری‌اش مکانی رفیع دارد»[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. «آنکه دشمن خداوند و فرشتگان او و فرستادگان وی و جبرئیل و میکائیل باشد، (کافر است) و بی‌گمان خداوند دشمن کافران است» سوره بقره، آیه ۹۸.
  2. دعای ۳.
  3. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سید علی اکبر قرشی، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.
  4. شیرزاد، امیر، مقاله «میکائیل»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۲۲.