نبوت و حکومت (مقاله)
| نبوت و حکومت | |
|---|---|
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | عبدالکریم رحیمی |
| موضوع | نبوت |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | ماهنامه کتاب ماه علوم اجتماعی |
| وابسته به | خانه کتاب |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | دی و بهمن ۱۳۷۹ |
| شماره | ۳۹ و ۴۰ |
| شماره صفحات | از صفحه ۲۵ تا ۳۱ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه تخصصی مجلات نور |
نبوت و حکومت عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی و نقد مطالب کتاب فقها و حکومت نوشته محمد جعفری هرندی، بخش مربوط به نسبت پیامبر اکرم (ص) و اسلام با حکومت می‌پردازد. این مقاله ۷ صفحه‌ای به قلم عبدالکریم رحیمی نگاشته شده و در ماهنامه کتاب ماه علوم اجتماعی (شماره ۳۹ و ۴۰، دی و بهمن ۱۳۷۹) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: «نویسنده کتاب "فقها و حکومت" جایگاه مقوله حکومت در فقه اسلامی را در پنج دوره زمانی پیامبر (ص). دوره صحابه، دوره عباسیان تا ظهور مغولان، دوره استیلای مغولان، عصر حاضر مورد بررسی، تجریه و تحلیل قرار داده و نتیجه می‌گیرد. که در آیات قرآن هیچ‌گونه اشاره‌ای به تأسیس حکومت توسط پیامبر وجود ندارد و تأکید پیامبر بر اینکه تبلیغ به سوی وحدانیت، رسالت اصلی وی است خود دلالت دیگری بر این مدعاست. نویسنده همچنین مسأله مبانی نظری تشکیل حکومت اسلامی در دوره‌های چهارگانه بعدی را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد و برای توضیح و تشریح مقصود خود از دو واژه سیاسی خلافت و امامت استفاده می‌کند. اگرچه نویسنده محترم دیدگاه تازه‌ای را در خصوص حکومت از نظر اسلام و روایات قرآنی ارائه داده است.اما تحلیل آیات قرآن و روایات و سیره عملی پیامبر اکرم (ص) خلافت آن چیزی را نشان می‌دهد که منظور نویسنده بوده است. استنادات مؤلف در خصوص پیامبر اکرم (ص) به حیات ایشان در مکه باز می‌گردد. در حالی که در مکه بستر لازم برای بیان پاره‌ای از تعالیم من جمله مباحث حکومتی مهیا نبوده و لذا به زمانی موکول شده که بلوغ فکری و شرایط سیاسی و اجتماعی لازم به وجود آید. نکته دیگر اینکه برخلاف عقیده نویسنده بیعت با پیامبر اسلام از منظر سیاسی واحد معنا بوده است: چرا‌که موضوع بیعت‌ها بر اموری دلالت دارد که در زمره وظایف حکومت‌هاست. مؤلف با استناد به این که امیرمؤمنان مردم را بر بیعت با خود مجبور نمی‌سازد نتیجه می‌گیرد که برگزیدن امام برای حکومت یک امر واجب نبوده تا مردم در ترک آن برخلاف دین عمل کرده باشند. در حالی که دلایل عقلی و شواهد تاریخی بر وجوب اطاعت از ایشان دلالت دارد و اجتناب آنها از این امر، خطایی بوده که نمی‌توان قاعده رفتاری از آن استنتاج کرد»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- الف. توصیف مطالب؛
- اول. پیامبران بدون حکومت؛
- ۱. تحلیل آیات؛
- ۲. تحلیل تاریخ؛
- دوم. مسئله مشروعیت؛
- سوم. فقاهت و حکومت؛
- چهارم. شکل‌گیری الگوی اروپایی حکومت؛
- ب. نقد و بررسی؛
- اول. نقد دیدگاه؛
- ۱. پیش‌فرض باطل؛
- ۲. موارد تاریخی نقض نظریه مؤلف؛
- ۳. تحدید معنا؛
- ۴. تحدید زمان؛
- ۵. وعده حکومت؛
- ۶. فلسفه بیعت؛
- ۷. نتیجه‌گیری نادرست؛
- دوم. نقد روش؛
- یادداشت‌ها.
دربارهٔ پدیدآورنده
درباره نویسنده اطلاعاتی در دست نیست.