نیایش چهل و سوم

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

این نیایش حضرت سجاد (ع) است به هنگام دیدن هلال ماه نو. خورشید و ماه دو آیه از آیات خدایند[۱] که باید شکر آفرینش آنها را به پیشگاه خدا به‌جا آورد؛ زیرا آفرینش آنها با حساب دقیق است و هر کدام در مدار خود می‌چرخد[۲]. خداوند ماه و خورشید را برای حساب و برنامه‌ریزی و وقت‌شناسی بندگانش آفریده است[۳].

یکی از زیبایی‌های ماه تغییر شکل آن در طول یک ماه است که به آن اَهِلَّه (هلال‌ها) می‌گویند: يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ[۴]. در احادیث ما برای رؤیت ماه شب اول آداب و دعاهایی آمده است. امام زین‌العابدین (ع) با دیدن هلال ماه، آن را خطاب قرار می‌داد و می‌گفت: «أَيُّهَا الْخَلْقُ الْمُطِيعُ، الدَّائِبُ السَّرِيعُ، الْمُتَرَدِّدُ فِي‏ مَنَازِلِ‏ التَّقْدِيرِ، الْمُتَصَرِّفُ فِي فَلَكِ التَّدْبِيرِ...»؛ «ای موجود فرمانبردار، ای کوشنده گرمپوی، ای آینده و رونده در منازلی که خداوندت مقرر داشته، ای کارگزار خداوندی بر سپهر، ایمان آوردم و به آن خداوندی که تاریکی‌ها را به فروغ تو روشن ساخت و سایه‌های مبهم را به پرتو تو پدیدار کرد و تو را آیتی از آیات عرصه فرمانروایی و نشانی از نشانه‌های قدرت خویش گردانید و به افزون و کاستن و برآمدن و فرو شدن و درخشندگی و تیرگی، در فرمان خود گرفت و در همه این احوال مطیع فرمان او بوده‌ای و شتابان به اراده او در تکاپو».

سپس با تنزیه و تقدیس پروردگار چنین ادامه می‌دهد: «منزه است ذات پروردگار، شگفتا که در کار تو چه تدبیرها کرده و در آفرینشت چه لطافت‌ها به کار داشته. تو را کلید ماه نو قرار داد که در آن کارهای نو خواهد بود. پس، از آن خداوند -که پروردگار من است و پروردگار تو، آفریننده من است و آفریننده تو، تقدیرکننده سرنوشت من است و تقدیرکننده سرنوشت تو، صورتگر نقش من است و صورتگر نقش تو- می‌خواهم که بر محمد و خاندانش درود بفرستد و تو را هلال برکت گرداند؛ برکتی که با گذشت روزگار از میان نرود. تو را هلال پاکی و پاکیزگی سازد، آن پاکی که لوث گناهانش نیالاید. تو را هلال ایمنی از آفات و سلامت از سیئات گرداند، هلال نیکبختی که در آن شوربختی و بداَختری راه نیابد، هلال ایمنی و ایمان و نعمت و احسان و سلامت و اسلام». و در پایان دست نیاز به درگاه بی‌نیاز بلند کرده و ماهی همراه با موفقیت را از خدا طلب می‌کند: «بارخدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و ما را در شمار خشنودترین کسان قرار ده که این هلال بر آنان طلوع می‌کند و منزه‌ترین کسان که به این هلال نگریسته‌اند و نیکبخت‌ترین کسان که در این ماه تو را می‌پرستند، ما را در این ماه توفیق توبه عنایت کن و از گناه در امان دار و از ارتکاب معاصی خود حفظ فرمای»[۵].[۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ... «و از نشانه‌های او شب و روز و خورشید و ماه است.».. سوره فصلت، آیه ۳۷.
  2. وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ «و اوست که شب و روز و خورشید و ماه را آفرید (که) هر یک در چرخه‌ای شناورند» سوره انبیاء، آیه ۳۳.
  3. هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ «اوست که خورشید را تابان و ماه را درخشان آفرید و برای آن برج‌ها نهاد تا شمار سال‌ها و «حساب» را بدانید؛ خداوند آن را جز به حق نیافرید؛ او آیات را برای گروهی که دانشورند روشن بیان می‌کند» سوره یونس، آیه ۵.
  4. «از تو درباره ماه‌های نو می‌پرسند، بگو: آنها زمان نمای مردم و حجّ‌اند» سوره بقره، آیه ۱۸۹.
  5. صحیفه سجادیه، امام زین العابدین، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  6. بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش چهل و سوم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۹۸.