وجوه مشترک بین ادیان در حوزه موعودباوری چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
وجوه مشترک بین ادیان در حوزه موعودباوری چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلیمهدویت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

وجوه مشترک بین ادیان در حوزه موعودباوری چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:

«از مطالعه ادیان و تحقیق و بررسی درباره موضوع منجی موعود در آن‌ها، این حقیقت ناب، آشکار می‌شود که موعودباوری، اندیشه‌ای جهانی است؛ به گونه‌ای که علاوه بر ادیان توحیدی بزرگ (یعنی اسلام و مسیحیت و یهود) سایر آیین‌ها –از قبیل زردشت، هندو، بودا، کنفوسیوس و دائو- نیز به ظهور موعودی در آینده جهان معتقدند؛ گرچه جایگاه نظری موعود باوری و نیز گرایش پیروان ادیان مختلف به این عقیده، متفاوت بوده و در یک سطح نیست.

  • در این بخش می‌خواهیم عناصری را بررسی کنیم که در جریان موعود باوری در میان ادیان و ملل مختلف به عنوان عناصر اصلی و مشترک مطرح است:
  1. دخالت خدا در زمین: موعودباوری در همه ادیان –حتی آن‌ها که توحیدی نیستند- بر محور یک نجات‌بخشی غیبی و ماورائی است؛ یعنی نزد همه اقوام و ملل جهان، ثابت است که انسان با تکیه بر خود و بدون پشتیبانی از عالم بالا و جهان غیب نمی‌تواند وضع نابسامان موجود را به وضع مطلوب و آرمانی تغییر دهد و باید دستی از غیب برآید و کاری بکند. درست به همین دلیل، منجی موعود یهودیت و مسیحیّت، باید مسیحا (=مسح‌شده خدا) باشد و منجی اسلام، مصلحی است از خاندان پیامبر (ص) که از سوی خدا تأیید می‌گردد و به نیرو و امداد غیبی پشتیبانی می‌شود[۱] و به عقیده شیعه، موعود، حجّت خاص خدا و آخرین جانشین پیامبر اسلام (ص) است. در سایر ادیان و مکاتب بشری نیز مسئله موعود به ماروای عالم مادّه ارتباط دارد.[۲]
  2. چشم‌انداز روشن برای آیندۀ جهان: در همه ادیان، موعودباوری به معنای ضرورت تحقق همه آرمان‌های بلند باشد در آینده جهان است. به بیان روشن‌تر به اعتقاد همه ملت‌ها و مذاهب، جریان موعودباوری به حاکمیّت همه خوبی‌ها خواهد انجامید و ظهور موعود، هرگونه ظلم و ستم و شرّ و بدی را از جهان بشریّت پاک خواهد کرد. این بشارت بزرگ و نشاط‌آفرین در کتب مقدّس همه ادیان آمده و در ذهن و اندیشه پیروان ادیان نیز حقیقت موعود با مدینه فاضله و آرمان‌شهر انسان‌ها، پیوند خورده است»[۳].

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. ارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج ۱، ح ۳۸، ص ۱۷۸.
  2. رک.: گونه‌شناسی اندیشه منجی موعود در ادیان، ص ۴۸۰.
  3. بالادستان، محمد امین؛ حائری‌‎پور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۲، ص ۶۹ - ۷۰.