بحث:مقام تأیید الهی: تفاوت میان نسخهها
←سید علی حسینی میلانی
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
گواهی میدهم که خداوند شما را به روح خود تأیید کرد. | گواهی میدهم که خداوند شما را به روح خود تأیید کرد. | ||
خداوند متعال ائمّه {{عم}} را به روح خود تأیید کرده است. تأیید در لغت از مادّه «أید» به معنای قوّت شدید است. راغب اصفهانی مینویسد: | خداوند متعال ائمّه {{عم}} را به روح خود تأیید کرده است. تأیید در لغت از مادّه «أید» به معنای قوّت شدید است. راغب اصفهانی مینویسد: | ||
{{عربی|اندازه=155%|"أیّد: قال الله عزّوجلّ «أَیَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ» فعلت من الأید أی القوّه | {{عربی|اندازه=155%|"أیّد: قال الله عزّوجلّ «أَیَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ» فعلت من الأید أی القوّه الشدیده. و قال تعالی: «وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ» أی یکثر تأییده"}}. | ||
این واژه در قرآن مجید نیز در مواردی به کار رفته است. در آیهای میخوانیم: | این واژه در قرآن مجید نیز در مواردی به کار رفته است. در آیهای میخوانیم: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ}}﴾}}؛ | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ}}﴾}}؛ | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ}}﴾}}؛ | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ}}﴾}}؛ | ||
اوست که تو را با یاری خود و مؤمنان تقویت کرد. | اوست که تو را با یاری خود و مؤمنان تقویت کرد. | ||
در | در آیه دیگری میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظاهِرِينَ}}﴾}}؛ | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظاهِرِينَ}}﴾}}؛ | ||
ما مؤمنان را در برابر دشمنشان تأیید کردیم و سرانجام پیروز شدند. | ما مؤمنان را در برابر دشمنشان تأیید کردیم و سرانجام پیروز شدند. | ||
خداوند متعال در این آیه به مؤمنان قوّت شدید عنایت میکند که | خداوند متعال در این آیه به مؤمنان قوّت شدید عنایت میکند که نتیجه آن تأیید، | ||
غلبه و پیروزی است. البته غلبه در هر میدانی مصداق خود را دارد. برای مثال غلبه در میدان جنگ معلوم است، در میدان بحث و مناظره و جدل به شکل دیگری تحقق پیدا میکند، وگرنه مفهوم لفظ همان غلبه است. | غلبه و پیروزی است. البته غلبه در هر میدانی مصداق خود را دارد. برای مثال غلبه در میدان جنگ معلوم است، در میدان بحث و مناظره و جدل به شکل دیگری تحقق پیدا میکند، وگرنه مفهوم لفظ همان غلبه است. | ||
همچنین کیفیّت تأیید خداوند متعال نیز مختلف است، و بر حسب موارد فرق میکند. | همچنین کیفیّت تأیید خداوند متعال نیز مختلف است، و بر حسب موارد فرق میکند. | ||
گاهی خداوند متعال برای حصول غلبه، به وسیلهای ظاهری تأیید میکند و قوّت شدید عناید میکند. در | گاهی خداوند متعال برای حصول غلبه، به وسیلهای ظاهری تأیید میکند و قوّت شدید عناید میکند. در آیه مبارکهای میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ}}﴾}}؛<ref>سوره انفال (۸): آیه ۶۲.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ}}﴾}}؛<ref>سوره انفال (۸): آیه ۶۲.</ref> | ||
اوست که تو را با یاری خود و مؤمنان تقویت کرد. | اوست که تو را با یاری خود و مؤمنان تقویت کرد. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
(خدایا!) او را به توسط نصر تقویت کن! | (خدایا!) او را به توسط نصر تقویت کن! | ||
به نظر میرسد مقصود، امداد غیبی از ملائکه و غیره بوده باشد. | به نظر میرسد مقصود، امداد غیبی از ملائکه و غیره بوده باشد. | ||
به هر حال، خداوند متعال حضرت رسول اکرم {{صل}} را کمک کرده و قوّت بخشیده تا غلبه حاصل شده، امّا | به هر حال، خداوند متعال حضرت رسول اکرم {{صل}} را کمک کرده و قوّت بخشیده تا غلبه حاصل شده، امّا کلمه «بالمؤمنین» در کنار «بنصره» در نقش داشتن مؤمنان در غلبه ظهور دارد، و چون «باء» سببی باشد، خداوند به سبب مؤمنان به پیامبر اکرم {{صل}} نصرت و غلبه داده و آن حضرت از مؤمنان استعانت جستهاند. | ||
پس میتوان این | پس میتوان این آیه مبارکه را از ادلّه بطلان قول کسانی که استعانت به غیر خدا را شرک میدانند، قرار داد؛ بلکه این آیه در استعانت خدا و رسول به خلق در جهت پیروزی اسلام بر مشرکان ظهور دارد. | ||
کوتاه سخن که تأیید گاهی به وسیله ظاهری است و گاهی به | کوتاه سخن که تأیید گاهی به وسیله ظاهری است و گاهی به وسیله غیبی. | ||
خداوند متعال در آیه مبارکهای میفرماید: | خداوند متعال در آیه مبارکهای میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا}}﴾}}؛<ref>سوره توبه (۹): آیه ۴۰.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا}}﴾}}؛<ref>سوره توبه (۹): آیه ۴۰.</ref> | ||
خداوند سکینه و آرامش خود را بر وی فرستاد و با لشکرهایی که مشاهده نمیشدند او را تقویت نمود. | خداوند سکینه و آرامش خود را بر وی فرستاد و با لشکرهایی که مشاهده نمیشدند او را تقویت نمود. | ||
در این آیه تأیید به وسیله غیبی بوده؛ یعنی نیروهایی که دیده نمیشوند؛ یعنی ملائکه، چنانکه در تفسیر ذیل | در این آیه تأیید به وسیله غیبی بوده؛ یعنی نیروهایی که دیده نمیشوند؛ یعنی ملائکه، چنانکه در تفسیر ذیل آیه مبارکه آمده است<ref>ر.ک: الکافی: ۸ / ۳۷۸، حدیث ۵۷۱.</ref> همچنان که در آیات جنگ بدر و جنگ حنین به آمدن ملائکه جهت نصرت رسول الله {{صل}} تصریح شده است.<ref>عیون أخبار الرّضا علیه السّلام: ۱ / ۲۰۷، المسترشد: ۴۳۶.</ref> | ||
امّا در چند جای قرآن، | امّا در چند جای قرآن، وسیله غیبی مطلقِ جنود نیست؛ بلکه خصوص روح آمده و خداوند متعال به وسیله روح رسول اکرم {{صل}} و مسلمانان را غلبه داده است. امّا به انحاء مختلف آمده است: | ||
در یک جا میفرماید: | در یک جا میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|أَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ}}﴾}}؛<ref>سوره مجادله (۵۸): آیه ۲۲.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|أَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ}}﴾}}؛<ref>سوره مجادله (۵۸): آیه ۲۲.</ref> | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ}}﴾}}. | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ}}﴾}}. | ||
ما او را با روح القدس تقویت نمودیم. | ما او را با روح القدس تقویت نمودیم. | ||
و این روح القدس، | و این روح القدس، وسیله غلبه پیامبر اکرم {{صل}} بوده است. | ||
و هم به توسط او مطالب نازل میشده است، آن جا که میفرماید: | و هم به توسط او مطالب نازل میشده است، آن جا که میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا}}﴾}}؛<ref>سوره نحل (۱۶): آیه ۱۰۲.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا}}﴾}}؛<ref>سوره نحل (۱۶): آیه ۱۰۲.</ref> | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
آیا این همان است که گاهی به قدس و گاهی به امین توصیف شده است؟ باید تحقیق بشود. | آیا این همان است که گاهی به قدس و گاهی به امین توصیف شده است؟ باید تحقیق بشود. | ||
در این زمینه در کتاب بصائر الدرجات دو باب باز شده که اینک به برخی از احادیث آنها اشاره میشود. در یک باب آمده است: | در این زمینه در کتاب بصائر الدرجات دو باب باز شده که اینک به برخی از احادیث آنها اشاره میشود. در یک باب آمده است: | ||
جابر گوید: از امام باقر {{ع}} | جابر گوید: از [[امام باقر]]{{ع}} درباره علم پرسیدم، فرمود: | ||
یا جابر! إنّ فی الأنبیاء و الأوصیاء خمسة أرواح: روح القدس و روح الإیمان و روح الحیاة و روح القوّة و روح الشهوة. فبروح القدس –یا جابر!- علمنا ما تحت العرش إلی ما تحت الثری...؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۶۷، حدیث ۴، باب ما جعل الله فی الأنبیاء و الأصیاء و المؤمنین و سائر الناس من الأرواح... و بحار الأنوار: ۲۵ / ۵۵، حدیث ۱۵. در این منبع به جای «علمنا»، «عرفوا» آمده است.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|"یا جابر! إنّ فی الأنبیاء و الأوصیاء خمسة أرواح: روح القدس و روح الإیمان و روح الحیاة و روح القوّة و روح الشهوة. فبروح القدس –یا جابر!- علمنا ما تحت العرش إلی ما تحت الثری..."}}؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۶۷، حدیث ۴، باب ما جعل الله فی الأنبیاء و الأصیاء و المؤمنین و سائر الناس من الأرواح... و بحار الأنوار: ۲۵ / ۵۵، حدیث ۱۵. در این منبع به جای «علمنا»، «عرفوا» آمده است.</ref> | ||
ای جابر! در انبیا و اوصیای الاهی ۵ روح است: | ای جابر! در انبیا و اوصیای الاهی ۵ روح است: | ||
۱. روح القدس؛ | :۱. روح القدس؛ | ||
۲. روح ایمان؛ | :۲. روح ایمان؛ | ||
۳. روح زندگی (حرکت)؛ | :۳. روح زندگی (حرکت)؛ | ||
۴. روح قوّت؛ | :۴. روح قوّت؛ | ||
۵. روح شهوت. | :۵. روح شهوت. | ||
ای جابر! ما به واسطه روح القدس آن چه که زیر عرش تا زیر خاک است میدانیم. | ای جابر! ما به واسطه روح القدس آن چه که زیر عرش تا زیر خاک است میدانیم. | ||
ظاهر این روایت این است که «روح القدس» اسم روحی از ارواح انبیا و اوصیا است. | ظاهر این روایت این است که «روح القدس» اسم روحی از ارواح انبیا و اوصیا است. | ||
امام باقر {{ع}} در روایت دیگری فرمود: | امام باقر {{ع}} در روایت دیگری فرمود: | ||
{{عربی|اندازه=155%|"إنّ الأوصیاء محدّثون یحدّثهم روح القدس و لا یرونه، و کان علی {{ع}} یعرض علی روح القدس ما یسئل عنه، فیوجس فی نفسه أن قد أصبت بالجواب فیخبر فیکون کما قال"}}؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۷۳، حدیث ۹، باب فی الأئمة {{عم}} أنّ الرّوح القدس یتلقاهم إذا احتاجوا إلیه، بحار الأنوار: ۲۵ / ۵۷، حدیث ۲۴.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|"إنّ الأوصیاء محدّثون یحدّثهم روح القدس و لا یرونه، و کان علی {{ع}} یعرض علی روح القدس ما یسئل عنه، فیوجس فی نفسه أن قد أصبت بالجواب فیخبر فیکون کما قال"}}؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۷۳، حدیث ۹، باب فی الأئمة {{عم}} أنّ الرّوح القدس یتلقاهم إذا احتاجوا إلیه، بحار الأنوار: ۲۵ / ۵۷، حدیث ۲۴.</ref> | ||
همانا اوصیا، محدّث هستند. روح القدس با آنان صحبت میکند، ولی او را نمیبینند. حضرت علی {{ع}} بر روح القدس آن چه را ازا و پرسیده میشد عرضه میداشت و در دل خود احساس میکرد که جواب صحیح است؛ پس جریان را نقل میفرمود همان طور بود که فرموده بود. | همانا اوصیا، محدّث هستند. روح القدس با آنان صحبت میکند، ولی او را نمیبینند. [[حضرت علی]]{{ع}} بر روح القدس آن چه را ازا و پرسیده میشد عرضه میداشت و در دل خود احساس میکرد که جواب صحیح است؛ پس جریان را نقل میفرمود همان طور بود که فرموده بود. | ||
در باب دیگر نقل شده: | در باب دیگر نقل شده: | ||
سماعة بن مهران گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} شنیدم که میفرمود: | سماعة بن مهران گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} شنیدم که میفرمود: | ||
{{عربی|اندازه=155%|"إنّ الروح خلق أعظم من جبرئیل و میکائیل کان مع رسول الله {{صل}} یسدّده و یرشده و هو مع الأئمّة و الأوصیاء من بعده"}}؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۷۶، حدیث ۴ و ۵، بحار الأنوار: ۱۸ / ۲۶۷، حدیث ۲۸ و ۲۵ / ۶۰، حدیث ۳۱.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|"إنّ الروح خلق أعظم من جبرئیل و میکائیل کان مع رسول الله {{صل}} یسدّده و یرشده و هو مع الأئمّة و الأوصیاء من بعده"}}؛<ref>بصائر الدرجات: ۴۷۶، حدیث ۴ و ۵، بحار الأنوار: ۱۸ / ۲۶۷، حدیث ۲۸ و ۲۵ / ۶۰، حدیث ۳۱.</ref> | ||
همانا روح مخلوقی بزرگتر از جبرئیل و میکائیل است و دائماً با رسول خدا {{صل}} و او با ائمّه و اوصیا پس از رسول خدا {{عم}} نیز میباشد و آنها را تقویت میکند. | همانا روح مخلوقی بزرگتر از جبرئیل و میکائیل است و دائماً با [[رسول خدا]]{{صل}} و او با ائمّه و اوصیا پس از رسول خدا {{عم}} نیز میباشد و آنها را تقویت میکند. | ||
و ظاهر این روایات آن است که «روح القدس» از جنس ملائکه بوده و مقام ویژهای دارد. | و ظاهر این روایات آن است که «روح القدس» از جنس ملائکه بوده و مقام ویژهای دارد. | ||
از طرفی در قرآن مجید میفرماید: | از طرفی در قرآن مجید میفرماید: | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
ما روح خود را به سوی او فرستادیم و به صورت انسانی بیعیب و نقص (بر مریم) ظاهر شد. | ما روح خود را به سوی او فرستادیم و به صورت انسانی بیعیب و نقص (بر مریم) ظاهر شد. | ||
حال باید تحقیق شود که «روح» در این دو آیه یکی است؟ و آیا همان «روح القدس» است یا نه؟ | حال باید تحقیق شود که «روح» در این دو آیه یکی است؟ و آیا همان «روح القدس» است یا نه؟ | ||
در زیارت جامعه میخوانیم: | در زیارت جامعه میخوانیم: {{عربی|اندازه=155%|"و أیّدکم بروحه"}} نه {{عربی|اندازه=155%|"أیّدکم بروحٍ منه"}} نه {{عربی|اندازه=155%|"أیّدکم بروح القدس"}} یا {{عربی|اندازه=155%|"الروح الأمین"}}. | ||
این تعبیرات قرآنی باید در جای خود برای اهلش مورد بحث و تحقیق قرار بگیرد که اضافه روح به خداوند یا به ضمیر تأثیر خاصّی دارد و فرق میکند؟ | این تعبیرات قرآنی باید در جای خود برای اهلش مورد بحث و تحقیق قرار بگیرد که اضافه روح به خداوند یا به ضمیر تأثیر خاصّی دارد و فرق میکند؟ | ||
همین مقدار مسلّم است که | همین مقدار مسلّم است که [[ائمه]]{{عم}} به آن ملک عظیم مقرّب مؤیّد هستند که به این معنا در روایاتی که در بصائر الدرجات و اصول کافی آمده کاملاً تصریح شده است.<ref>بصائر الدرجات: ۴۷۱ – ۴۷۶، الکافی: ۱ / ۲۷۱ – ۲۷۴.</ref> | ||
در نهج البلاغه [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در وصف [[پیامبر اکرم]]{{صل}} میفرماید: | در نهج البلاغه [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در وصف [[پیامبر اکرم]]{{صل}} میفرماید: | ||
{{عربی|اندازه=155%|"و لقد قرن الله به {{صل}} من لدن أن کان فطیماً أعظم ملک من ملائکته یسلک به طریق المکارم و محاسن أخلاق العالم لیله و نهاره و لقد کنت اتّبعه اتّباع الفصیل أثر أمّه، یرفع لی فی کلِّ یومٍ من أخلاقه علماً و یأمرنی بالاقتداء به"}}؛<ref>نهج البلاغه: ۲ / ۱۵۷ (در ضمن خطبه قاصعه)، بحار الأنوار: ۱۴ / ۴۷۵. در این منبع آمده است: علماً من أخلاقه».</ref> | {{عربی|اندازه=155%|"و لقد قرن الله به {{صل}} من لدن أن کان فطیماً أعظم ملک من ملائکته یسلک به طریق المکارم و محاسن أخلاق العالم لیله و نهاره و لقد کنت اتّبعه اتّباع الفصیل أثر أمّه، یرفع لی فی کلِّ یومٍ من أخلاقه علماً و یأمرنی بالاقتداء به"}}؛<ref>نهج البلاغه: ۲ / ۱۵۷ (در ضمن خطبه قاصعه)، بحار الأنوار: ۱۴ / ۴۷۵. در این منبع آمده است: علماً من أخلاقه».</ref> | ||
همانا خداوند بزرگترین فرشته خود را مأمور تربت پیامبر {{صل}} کرد تا شب و روز او را به راههای بزرگواری و راستی و اخلاق نیکو هدایت نماید و من نیز همواره با پیامبر بودم به مانند فرزندی که با مادر است. پیامبر هر روز از اخلاق خویش به من تعلیم و من نیز همواره از وی پیروی مینمودم. | همانا خداوند بزرگترین فرشته خود را مأمور تربت پیامبر {{صل}} کرد تا شب و روز او را به راههای بزرگواری و راستی و اخلاق نیکو هدایت نماید و من نیز همواره با پیامبر بودم به مانند فرزندی که با مادر است. پیامبر هر روز از اخلاق خویش به من تعلیم و من نیز همواره از وی پیروی مینمودم. | ||
به تعبیر ما، از همان بدو زندگی سُکّان پیامبر خدا {{صل}} در دست این ملک؛ بزرگترین فرشته بوده است و این با اختیار منافات ندارد. در این صورت دقیقاً جمیع حرکات و سکنات و افعال، اقوال و | به تعبیر ما، از همان بدو زندگی سُکّان پیامبر خدا {{صل}} در دست این ملک؛ بزرگترین فرشته بوده است و این با اختیار منافات ندارد. در این صورت دقیقاً جمیع حرکات و سکنات و افعال، اقوال و همه شئونات پیامبر اکرم {{صل}} زیر نظر این ملک بوده است. | ||
پس بنا به فرمایش | پس بنا به فرمایش امیرالمؤمنین {{ع}}، در آن زمان که امور در دست [[پیامبر اکرم]]{{صل}} بوده و امیرالمؤمنین فردی از افراد امّت و شاگرد رسول الله بودند، این سکّانی که در دست آن ملک بوده تنها برای رسول الله نبوده؛ بلکه امیرالمؤمنین{{ع}} نیز بوده، چون امیرالمؤمنین{{ع}} فرمود: من همواره از او پیروی میکردم. | ||
علاوه بر این روایت، در اصول کافی از جمله آن چه درذیل | علاوه بر این روایت، در اصول کافی از جمله آن چه درذیل آیه مبارکه {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَكَذَٰلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا ۚ مَا كُنتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ وَلَا الْإِيمَانُ}}﴾}}؛<ref>سوره شوری (۴۳): آیه ۵۲.</ref> «همین طور بر تو نیز روحی را به فرمان خویش امر نمودیم و تا پیش از آن نمیدانستی که کتاب و ایمان چیست» وارد شده است که امام صادق {{ع}} فرمود: | ||
{{عربی|اندازه=155%|"خلقٌ من خلق الله عزّوجلّ أعظم من جبرئیل و میکائیل، کان مع رسول الله {{صل}} یخبره و یسدّده و هو الأئمّة من بعده"}}؛<ref>الکافی: ۱ / ۲۷۳، حدیث ۱، بحار الأنوار: ۱۸ / ۲۶۴، حدیث ۲۲.</ref> | {{عربی|اندازه=155%|"خلقٌ من خلق الله عزّوجلّ أعظم من جبرئیل و میکائیل، کان مع رسول الله{{صل}} یخبره و یسدّده و هو الأئمّة من بعده"}}؛<ref>الکافی: ۱ / ۲۷۳، حدیث ۱، بحار الأنوار: ۱۸ / ۲۶۴، حدیث ۲۲.</ref> | ||
او آفریدهای از آفریدگان خدای تعالی است به خدا قسم! از جبرئیل و میکائیل بزرگتر است با پیامبر {{صل}} بوده و به او خبر میداد و تقویت میکرد. او با ائمّه {{عم}} نیز میباشد و موجب تسدید و تقویت آنها میشود. | او آفریدهای از آفریدگان خدای تعالی است به خدا قسم! از جبرئیل و میکائیل بزرگتر است با پیامبر {{صل}} بوده و به او خبر میداد و تقویت میکرد. او با ائمّه {{عم}} نیز میباشد و موجب تسدید و تقویت آنها میشود. | ||
این روایت صریح است و این که همان ملکی که مأموریّت حفظ و مواظبت رسول الله را داشته، مأمور است پس از ایشان، همراه ائمّه بوده و آنها را تسدید کند. | این روایت صریح است و این که همان ملکی که مأموریّت حفظ و مواظبت رسول الله را داشته، مأمور است پس از ایشان، همراه ائمّه بوده و آنها را تسدید کند. |