پرش به محتوا

سخنان پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==')
خط ۸: خط ۸:


==عمق کلام==
==عمق کلام==
*[[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} درباره سخنان خودش فرمود: {{عربی|" أُعْطِیتُ جَوَامِعَ الْکَلِمِ"}}؛<ref>شیخ طوسی، امالی، ج ۲، صص ۹۸ و ۹۹.</ref> [[خدا]] به من کلمات جامع داده است؛ [[خدا]] به من قدرتی داده است که با یک [[سخن]] کوچک یک [[دنیا]] مطلب می‌توانم بگویم. در [[حدیث]] معروفی، [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] فرمود: {{عربی|"نَضَّرَ اللَّهُ عَبْداً سَمِعَ مَقَالَتِی فَوَعَاهَا وَ بَلَغَهَا مَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا"}}؛ [[خدا]] خرم سازد چهره آن بنده‌ای را که [[سخن]] مرا بشنود و ضبط کند و برساند به کسانی که آنها از من نشنیده‌اند.  بعد این جمله را اضافه فرمود: {{عربی|"فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ غَیْرُ فَقِیهٍ وَ رُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ مِنْهُ"}}؛<ref>شیخ عباس قمی، سفینة البحار، ج ۱، ص ۳۹۲.</ref> فرق [[فقه]] با [[فهم]] این است که [[فهم]]، مطلق فهمیدن است و [[فقه]]، [[فهم]] عمیق را می‌گویند. وقتی که [[فقه]] به [[کلام]] اطلاق بشود، یعنی سخنی که عمق زیاد دارد. فرمود: بسا مردمی که حامل یک [[سخن]] عمیق‌اند ولی خودشان عمیق نیستند. جمله را همیشه [[نقل]] می‌کند، ولی خودش نمی‌تواند به عمق آن پی ببرد. باز فرمود: بسا مردمی که جمله‌ای را، فقهی را حمل می‌کنند، یعنی جمله‌ای را که از من شنیده‌اند، حفظ دارند، [[فقیه]] هم هستند، ولی [[نقل]] می‌کند برای کسی که از خود او فقیه‌تر و عمیق‌تر است و عمق فکرش بیشتر است. او که وقتی برایش [[نقل]] می‌کند چیزهایی می‌فهمد که خود این که برای او [[نقل]] کرده نمی‌فهمد.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره نبوی (کتاب)|سیری در سیره نبوی]] مجموعه آثار، ج ۱۶، صص ۴۲ و ۴۳.</ref>
* [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} درباره سخنان خودش فرمود: {{عربی|" أُعْطِیتُ جَوَامِعَ الْکَلِمِ"}}؛<ref>شیخ طوسی، امالی، ج ۲، صص ۹۸ و ۹۹.</ref> [[خدا]] به من کلمات جامع داده است؛ [[خدا]] به من قدرتی داده است که با یک [[سخن]] کوچک یک [[دنیا]] مطلب می‌توانم بگویم. در [[حدیث]] معروفی، [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] فرمود: {{عربی|"نَضَّرَ اللَّهُ عَبْداً سَمِعَ مَقَالَتِی فَوَعَاهَا وَ بَلَغَهَا مَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا"}}؛ [[خدا]] خرم سازد چهره آن بنده‌ای را که [[سخن]] مرا بشنود و ضبط کند و برساند به کسانی که آنها از من نشنیده‌اند.  بعد این جمله را اضافه فرمود: {{عربی|"فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ غَیْرُ فَقِیهٍ وَ رُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ مِنْهُ"}}؛<ref>شیخ عباس قمی، سفینة البحار، ج ۱، ص ۳۹۲.</ref> فرق [[فقه]] با [[فهم]] این است که [[فهم]]، مطلق فهمیدن است و [[فقه]]، [[فهم]] عمیق را می‌گویند. وقتی که [[فقه]] به [[کلام]] اطلاق بشود، یعنی سخنی که عمق زیاد دارد. فرمود: بسا مردمی که حامل یک [[سخن]] عمیق‌اند ولی خودشان عمیق نیستند. جمله را همیشه [[نقل]] می‌کند، ولی خودش نمی‌تواند به عمق آن پی ببرد. باز فرمود: بسا مردمی که جمله‌ای را، فقهی را حمل می‌کنند، یعنی جمله‌ای را که از من شنیده‌اند، حفظ دارند، [[فقیه]] هم هستند، ولی [[نقل]] می‌کند برای کسی که از خود او فقیه‌تر و عمیق‌تر است و عمق فکرش بیشتر است. او که وقتی برایش [[نقل]] می‌کند چیزهایی می‌فهمد که خود این که برای او [[نقل]] کرده نمی‌فهمد.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره نبوی (کتاب)|سیری در سیره نبوی]] مجموعه آثار، ج ۱۶، صص ۴۲ و ۴۳.</ref>


==سیری در سخنان==
==سیری در سخنان==
خط ۱۶: خط ۱۶:
#نمی‌توان همه را به [[مال]] [[راضی]] کرد، اما به [[حسن]] خلق، می‌توان.
#نمی‌توان همه را به [[مال]] [[راضی]] کرد، اما به [[حسن]] خلق، می‌توان.
#ناداری بلا است، از آن بدتر، بیماری تن، و از بیماری تن دشوارتر، بیماری [[دل]].
#ناداری بلا است، از آن بدتر، بیماری تن، و از بیماری تن دشوارتر، بیماری [[دل]].
#[[مؤمن]]، همواره در جست‌وجوی [[حکمت]] است.  
# [[مؤمن]]، همواره در جست‌وجوی [[حکمت]] است.  
#از نشر [[دانش]] نمی‌توان جلوگیری کرد.  
#از نشر [[دانش]] نمی‌توان جلوگیری کرد.  
#[[مسلمان]] آن است که [[مسلمانان]] از دست و زبان او در [[آسایش]] باشند.  
# [[مسلمان]] آن است که [[مسلمانان]] از دست و زبان او در [[آسایش]] باشند.  
#راهنمای به کار نیک، خود کننده آن کار است.  
#راهنمای به کار نیک، خود کننده آن کار است.  
#هر دل‌سوخته‌ای را [[عاقبت]] پاداشی است.
#هر دل‌سوخته‌ای را [[عاقبت]] پاداشی است.
#[[پروردگار]] همه یکی است و پدر همه یکی. همه [[فرزند]] آدمید و [[آدم]] از خاک است. گرامی‌ترین شما نزد [[خداوند]]، [[پرهیزکارترین]] شما است.
# [[پروردگار]] همه یکی است و پدر همه یکی. همه [[فرزند]] آدمید و [[آدم]] از خاک است. گرامی‌ترین شما نزد [[خداوند]]، [[پرهیزکارترین]] شما است.
#از لجاج بپرهیزید که انگیزه آن، [[نادانی]] و حاصل آن، پشیمانی است.  
#از لجاج بپرهیزید که انگیزه آن، [[نادانی]] و حاصل آن، پشیمانی است.  
#[[خشم]] مگیر و اگر گرفتی، لختی در [[قدرت]] کردگار بیندیش.  
# [[خشم]] مگیر و اگر گرفتی، لختی در [[قدرت]] کردگار بیندیش.  
#به صورت متملقان، خاک بپاشید.
#به صورت متملقان، خاک بپاشید.
#سخت‌ترین [[دشمن]] تو، همانا [[نفس]] اماره است که در میان دو پهلوی تو جا دارد.
#سخت‌ترین [[دشمن]] تو، همانا [[نفس]] اماره است که در میان دو پهلوی تو جا دارد.
#دلاورترین [[مردم]] آن است که بر هوای [[نفس]]، غالب آید.  
#دلاورترین [[مردم]] آن است که بر هوای [[نفس]]، غالب آید.  
#با هوای [[نفس]] خود [[نبرد]] کنید تا مالک وجود خود گردید.  
#با هوای [[نفس]] خود [[نبرد]] کنید تا مالک وجود خود گردید.  
#[[راستی]] به [[دل]] [[آرامش]] می‌بخشد و از [[دروغ]]، [[شک]] و پریشانی می‌زاید.  
# [[راستی]] به [[دل]] [[آرامش]] می‌بخشد و از [[دروغ]]، [[شک]] و پریشانی می‌زاید.  
#[[مؤمن]] آسان انس می‌گیرد و مأنوس دیگران می‌شود.  
# [[مؤمن]] آسان انس می‌گیرد و مأنوس دیگران می‌شود.  
#[[مؤمنان]] همچو اجزای یک بنا، همدیگر را نگه می‌دارند.  
# [[مؤمنان]] همچو اجزای یک بنا، همدیگر را نگه می‌دارند.  
#[[مردم]] مانند دندانه‌های شانه، با هم برابرند.
# [[مردم]] مانند دندانه‌های شانه، با هم برابرند.
#فقری سخت‌تر از [[نادانی]] و ثروتی بالاتر از [[خردمندی]] و عبادتی والاتر از [[تفکر]] نیست.
#فقری سخت‌تر از [[نادانی]] و ثروتی بالاتر از [[خردمندی]] و عبادتی والاتر از [[تفکر]] نیست.
#[[شرافت]] [[مؤمن]] در شب زنده‌داری و [[عزت]] او در [[بی‌نیازی]] از دیگران است.
# [[شرافت]] [[مؤمن]] در شب زنده‌داری و [[عزت]] او در [[بی‌نیازی]] از دیگران است.
#[[دانشمندان]]، تشنه آموختن‌اند.  
# [[دانشمندان]]، تشنه آموختن‌اند.  
#دلباختگی، کر و کور می‌کند.  
#دلباختگی، کر و کور می‌کند.  
#دست [[خدا]] با [[جماعت]] است.  
#دست [[خدا]] با [[جماعت]] است.  
#[[پرهیزکاری]]، [[جان]] و تن را [[آسایش]] می‌بخشد.
# [[پرهیزکاری]]، [[جان]] و تن را [[آسایش]] می‌بخشد.
#با [[خانواده]] خود به‌سر بردن، از گوشه [[مسجد]] گرفتن، نزد خداون پسندیده‌تر است.
#با [[خانواده]] خود به‌سر بردن، از گوشه [[مسجد]] گرفتن، نزد خداون پسندیده‌تر است.
#[[بهترین]] [[دوست]] شما آن است که معایب شما را به شما بنماید.  
# [[بهترین]] [[دوست]] شما آن است که معایب شما را به شما بنماید.  
#[[دانش]] را به بند نوشتن درآورید.  
# [[دانش]] را به بند نوشتن درآورید.  
#تا [[عقل]] کسی را نیازموده‌اید، به [[اسلام]] آوردن او وقعی نگذارید.
#تا [[عقل]] کسی را نیازموده‌اید، به [[اسلام]] آوردن او وقعی نگذارید.
#هر [[صاحب]] خردی از [[امت]] مرا چهار چیز ضروری است: گوش دادن به [[علم]]، به‌خاطر سپردن و منتشر ساختن [[دانش]] و بدان عمل کردن.
#هر [[صاحب]] خردی از [[امت]] مرا چهار چیز ضروری است: گوش دادن به [[علم]]، به‌خاطر سپردن و منتشر ساختن [[دانش]] و بدان عمل کردن.
#[[مؤمن]] از یک سوراخ، دو بار گزیده نمی‌شود.  
# [[مؤمن]] از یک سوراخ، دو بار گزیده نمی‌شود.  
#من برای [[امت]] خود، از بی‌تدبیری [[بیم]] دارم نه از [[فقر]].
#من برای [[امت]] خود، از بی‌تدبیری [[بیم]] دارم نه از [[فقر]].
#نیرومندی به [[زور]] بازو نیست، نیرومند کسی است که بر [[خشم]] خود غالب آید.
#نیرومندی به [[زور]] بازو نیست، نیرومند کسی است که بر [[خشم]] خود غالب آید.
#[[بهترین]] [[مردم]]، سودمندترین آنان به حال دیگران‌اند.  
# [[بهترین]] [[مردم]]، سودمندترین آنان به حال دیگران‌اند.  
#[[بهترین]] خانه شما آن است که یتیمی در آن به [[عزت]] زندگی کند.  
# [[بهترین]] خانه شما آن است که یتیمی در آن به [[عزت]] زندگی کند.  
#چه خوب است [[ثروت]] [[حلال]] در دست مرد نیک.  
#چه خوب است [[ثروت]] [[حلال]] در دست مرد نیک.  
#دوستیِ خود را به دوستت ظاهر کن تا رشته [[محبت]] محکم‌تر شود.
#دوستیِ خود را به دوستت ظاهر کن تا رشته [[محبت]] محکم‌تر شود.
#[[مردم]] را از دوستانشان بشناسید؛ چه، [[انسان]] هم‌خوی خود را به [[دوستی]] می‌گیرد.
# [[مردم]] را از دوستانشان بشناسید؛ چه، [[انسان]] هم‌خوی خود را به [[دوستی]] می‌گیرد.
#[[گناه]] پنهان، به [[صاحب]] [[گناه]] زیان می‌رساند؛ [[گناه]] آشکار، به [[جامعه]].
# [[گناه]] پنهان، به [[صاحب]] [[گناه]] زیان می‌رساند؛ [[گناه]] آشکار، به [[جامعه]].
#در بهبودی کار [[دنیا]] بکوشید اما در کار [[آخرت]] چنان کنید که گویی فردا رفتنی باشید.
#در بهبودی کار [[دنیا]] بکوشید اما در کار [[آخرت]] چنان کنید که گویی فردا رفتنی باشید.
#روزی را در قعر [[زمین]] بجویید.
#روزی را در قعر [[زمین]] بجویید.
#چه بسا که از [[خودستایی]]، از [[قدر]] خود می‌کاهند و از [[فروتنی]]، بر [[مقام]] خود می‌افزایند.
#چه بسا که از [[خودستایی]]، از [[قدر]] خود می‌کاهند و از [[فروتنی]]، بر [[مقام]] خود می‌افزایند.
#سنگین‌ترین چیزی که در ترازوی اعمال گذارده می‌شود، خوش‌خویی است.
#سنگین‌ترین چیزی که در ترازوی اعمال گذارده می‌شود، خوش‌خویی است.
#[[مرگ]]، ما را از هر ناصحی بی‌نیاز می‌کند.  
# [[مرگ]]، ما را از هر ناصحی بی‌نیاز می‌کند.  
#نفرین باد بر کسی که بار خود را به دوش دیگران بگذارد.  
#نفرین باد بر کسی که بار خود را به دوش دیگران بگذارد.  
#[[زیبایی]] شخص، در گفتار او است.  
# [[زیبایی]] شخص، در گفتار او است.  
#[[عبادت]]، هفت گونه است که از همه والاتر، طلب روزی [[حلال]] است.
# [[عبادت]]، هفت گونه است که از همه والاتر، طلب روزی [[حلال]] است.
#از [[ناسزا]] گفتن، به جز [[کینه]] [[مردم]]، سودی نمی‌بری.  
#از [[ناسزا]] گفتن، به جز [[کینه]] [[مردم]]، سودی نمی‌بری.  
#چون تو را [[ستایش]] کنند، بگو ای [[خدا]] مرا بهتر از آنچه گمان دارند بساز و آنچه را از من نمی‌دانند بر من ببخش و مرا [[مسئول]] آنچه می‌گویند قرار مده.
#چون تو را [[ستایش]] کنند، بگو ای [[خدا]] مرا بهتر از آنچه گمان دارند بساز و آنچه را از من نمی‌دانند بر من ببخش و مرا [[مسئول]] آنچه می‌گویند قرار مده.
خط ۶۵: خط ۶۵:
#کاری که نسنجیده انجام شود، بسا که احتمال زیان دارد.
#کاری که نسنجیده انجام شود، بسا که احتمال زیان دارد.
#آن که از [[نعمت]] [[سازش]] با [[مردم]] محروم است، از نیکی‌ها یک‌سره محروم خواهد بود.
#آن که از [[نعمت]] [[سازش]] با [[مردم]] محروم است، از نیکی‌ها یک‌سره محروم خواهد بود.
#[[خداوند]] [[دوست]] ندارد که بنده‌ای را بین یارانش، با امتیاز مخصوص ببیند.
# [[خداوند]] [[دوست]] ندارد که بنده‌ای را بین یارانش، با امتیاز مخصوص ببیند.
#دست یکدیگر را به [[دوستی]] بفشارید که [[کینه]] را از [[دل]] می‌برد.
#دست یکدیگر را به [[دوستی]] بفشارید که [[کینه]] را از [[دل]] می‌برد.
#هر که صبح کند و به [[فکر]] [[اصلاح]] کار [[مسلمانان]] نباشد، [[مسلمان]] نیست.
#هر که صبح کند و به [[فکر]] [[اصلاح]] کار [[مسلمانان]] نباشد، [[مسلمان]] نیست.
خط ۷۵: خط ۷۵:
#خوشا کسی که زیادی [[مال]] را به دیگران ببخشد و زیادی [[سخن]] را برای خود نگاه دارد.
#خوشا کسی که زیادی [[مال]] را به دیگران ببخشد و زیادی [[سخن]] را برای خود نگاه دارد.
#تا [[دل]] درست نشود، [[ایمان]] درست نخواهد شد و تا زبان درست نشود، [[دل]] درست نخواهد شد.
#تا [[دل]] درست نشود، [[ایمان]] درست نخواهد شد و تا زبان درست نشود، [[دل]] درست نخواهد شد.
#[[بهترین]] کار خیر، [[اصلاح]] بین [[مردم]] است.
# [[بهترین]] کار خیر، [[اصلاح]] بین [[مردم]] است.
#خدایا، مرا به [[دانش]] توانگر ساز و به [[بردباری]] زینت بخش و به [[پرهیزگاری]] گرامی دار و به تندرستی [[زیبایی]] ده.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره نبوی (کتاب)|سیری در سیره نبوی]] مجموعه آثار، ج ۱۶، صص ۲۰۷-۲۱۱</ref><ref>[[محمد باقر پورامینی|پورامینی، محمد باقر]]، [[پیامبر اسلام (کتاب)|'''پیامبر اسلام؛ چلچراغ حکمت''']]، ص ۸۹ تا ۹۶.</ref>
#خدایا، مرا به [[دانش]] توانگر ساز و به [[بردباری]] زینت بخش و به [[پرهیزگاری]] گرامی دار و به تندرستی [[زیبایی]] ده.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[سیری در سیره نبوی (کتاب)|سیری در سیره نبوی]] مجموعه آثار، ج ۱۶، صص ۲۰۷-۲۱۱</ref><ref>[[محمد باقر پورامینی|پورامینی، محمد باقر]]، [[پیامبر اسلام (کتاب)|'''پیامبر اسلام؛ چلچراغ حکمت''']]، ص ۸۹ تا ۹۶.</ref>


خط ۸۵: خط ۸۵:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:پیامبر خاتم]]
[[رده:پیامبر خاتم]]
[[رده:سخنان پیامبر خاتم]]
[[رده:سخنان پیامبر خاتم]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش