پرش به محتوا

معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان در نهج البلاغه]] - [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان در نهج البلاغه]] - [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (پرسش)}}


==مقدمه==
==مقدمه==
*[[رسول خدا]]{{صل}} علاوه بر [[پیمان]] مهمی که با [[مردم مدینه]] و [[یهودیان]] این [[شهر]] به [[امضا]] رساند، پیمان‌های بسیار دیگری نیز داشته‌اند. ایشان، پیمان‌های دیگری را چه با حضور [[نمایندگان]] [[قبایل]] و چه از طریق ارسال [[نامه]]، به ویژه بعد از [[غزوه تبوک]] با دیگر قبائل شبه [[جزیره عربستان]] [[امضا]] کردند. در این مقاله به گزیده‌ای از آنها اشاره شده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۵.</ref>:
* [[رسول خدا]]{{صل}} علاوه بر [[پیمان]] مهمی که با [[مردم مدینه]] و [[یهودیان]] این [[شهر]] به [[امضا]] رساند، پیمان‌های بسیار دیگری نیز داشته‌اند. ایشان، پیمان‌های دیگری را چه با حضور [[نمایندگان]] [[قبایل]] و چه از طریق ارسال [[نامه]]، به ویژه بعد از [[غزوه تبوک]] با دیگر قبائل شبه [[جزیره عربستان]] [[امضا]] کردند. در این مقاله به گزیده‌ای از آنها اشاره شده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۵.</ref>:


==[[پیمان]] با سه [[طایفه]] بزرگ [[یهود]] در [[مدینه]]<ref>این پیمان غیر از آن پیمانی مشهوری است که پیامبر{{صل}} با مردم مدینه و یهودیان این شهر به امضاء رساندند.</ref>==
==[[پیمان]] با سه [[طایفه]] بزرگ [[یهود]] در [[مدینه]]<ref>این پیمان غیر از آن پیمانی مشهوری است که پیامبر{{صل}} با مردم مدینه و یهودیان این شهر به امضاء رساندند.</ref>==
خط ۲۴: خط ۲۳:
==[[نامه]] به [[قبیله]] عبدالقیس در [[بحرین]]==
==[[نامه]] به [[قبیله]] عبدالقیس در [[بحرین]]==
*از [[محمد]]{{صل}}، [[پیامبر خدا]] به [[اکبر بن عبدالقیس]]. ایشان با وجود لغزش‌های بزرگ و کارهای ناروایی که در [[جاهلیت]] مرتکب شده‌اند در [[پناه]] [[خدا]] و [[پیامبر]] او هستند. آنها باید بر [[پیمان]] خویش [[استوار]] باشند. کسی نباید راه خواربار را بر ایشان ببندد و آنها را از [[آب]] [[باران]] [[محروم]] کند. همچنین نباید هنگام رسیدن میوه‌ها آنان را از چیدن آنها منع کند. علاء بن حضرمی، [[نماینده]] [[پیامبر]]{{صل}} است در صحرا، دریا و [[شهر]]، نزد بزرگان و آنچه از آنجا به دست می‌آید.
*از [[محمد]]{{صل}}، [[پیامبر خدا]] به [[اکبر بن عبدالقیس]]. ایشان با وجود لغزش‌های بزرگ و کارهای ناروایی که در [[جاهلیت]] مرتکب شده‌اند در [[پناه]] [[خدا]] و [[پیامبر]] او هستند. آنها باید بر [[پیمان]] خویش [[استوار]] باشند. کسی نباید راه خواربار را بر ایشان ببندد و آنها را از [[آب]] [[باران]] [[محروم]] کند. همچنین نباید هنگام رسیدن میوه‌ها آنان را از چیدن آنها منع کند. علاء بن حضرمی، [[نماینده]] [[پیامبر]]{{صل}} است در صحرا، دریا و [[شهر]]، نزد بزرگان و آنچه از آنجا به دست می‌آید.
*[[مردم]] [[بحرین]] در برابر [[ستم]] و [[ستمگر]] و در میدان [[کارزار]] [[یاران]] و [[پشتیبان]] آنها هستند. در برابر محتوای این نوشته، بی‌آنکه سخنی را جا به جا کنند و یا آنکه [[تفرقه]] در سر بپرورانند با [[خدا]] [[پیمان]] بسته‌اند. بر [[سپاهیان]] [[اسلام]] است که اجرت [[داوری]] ایشان را بپردازند، راه [[عدالت]] در پیش گیرند و در [[رفتار]] میانه‌رو باشند. این فرمانی است که هیچ‌یک از دو گروه نباید آن را نقض کنند که [[خدا]] و پیامبرش بر ایشان گواه‌اند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۸-۲۸۹.</ref>.
* [[مردم]] [[بحرین]] در برابر [[ستم]] و [[ستمگر]] و در میدان [[کارزار]] [[یاران]] و [[پشتیبان]] آنها هستند. در برابر محتوای این نوشته، بی‌آنکه سخنی را جا به جا کنند و یا آنکه [[تفرقه]] در سر بپرورانند با [[خدا]] [[پیمان]] بسته‌اند. بر [[سپاهیان]] [[اسلام]] است که اجرت [[داوری]] ایشان را بپردازند، راه [[عدالت]] در پیش گیرند و در [[رفتار]] میانه‌رو باشند. این فرمانی است که هیچ‌یک از دو گروه نباید آن را نقض کنند که [[خدا]] و پیامبرش بر ایشان گواه‌اند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۸-۲۸۹.</ref>.


==[[پیمان]] با بنی‌نهد==
==[[پیمان]] با بنی‌نهد==
خط ۳۲: خط ۳۱:


==[[پیمان]] [[پیامبر]]{{صل}} با [[مسیحیان]] [[نجران]]==
==[[پیمان]] [[پیامبر]]{{صل}} با [[مسیحیان]] [[نجران]]==
*[[رسول خدا]]{{صل}} در پی درخواست [[صلح]] از سوی [[سید]] و عاقب [[نمایندگان]] [[نجران]] [[یمن]]، قرار داد صلحی را با این مضمون به [[امضا]] رساند: "به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این نوشته [[محمد]]{{صل}}، [[رسول]] خداست برای [[مردم]] [[نجران]]. [[رسول خدا]]{{صل}} زمانی بر ایشان [[فرمان]] می‌راند که همه دارایی‌های آنان را به دست خودشان بسپارد. آنها باید در برابر آن، سالانه دو هزار دست [[جامه]]، از جامه‌های أواقی، تقدیم کنند. هزار [[جامه]] در [[ماه رجب]] و هزار [[جامه]] دیگر در [[ماه]] صفر. بهای هر دست [[جامه]]، یک أوقیه نقره باشد که وزن آن [[چهل]] درهم است و اگر حله‌ای دهند که بیش از یک اوقیه [[ارزش]] داشته باشد، زیاده با ایشان حساب می‌شود و اگر ارزشش کمتر از یک اوقیه باشد، [[کاستی]] آن در [[محاسبه]] منظور خواهد شد. اگر به جای حله‌ها چیزی مثل اسلحه، اسب یا شتر و یا هر متاعی به همان قیمت دهند، عوض حله‌ها از آنها پذیرفته می‌شود. [[هزینه زندگی]] و [[آسایش]] فرستادگان به [[یمن]] به مدت بیست روز یا کمتر از آن به عهده [[مردم]] [[نجران]] خواهد بود و نباید فرستادگان من، بیش از یک [[ماه]] نزد آنان نگاه داشته شوند.
* [[رسول خدا]]{{صل}} در پی درخواست [[صلح]] از سوی [[سید]] و عاقب [[نمایندگان]] [[نجران]] [[یمن]]، قرار داد صلحی را با این مضمون به [[امضا]] رساند: "به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این نوشته [[محمد]]{{صل}}، [[رسول]] خداست برای [[مردم]] [[نجران]]. [[رسول خدا]]{{صل}} زمانی بر ایشان [[فرمان]] می‌راند که همه دارایی‌های آنان را به دست خودشان بسپارد. آنها باید در برابر آن، سالانه دو هزار دست [[جامه]]، از جامه‌های أواقی، تقدیم کنند. هزار [[جامه]] در [[ماه رجب]] و هزار [[جامه]] دیگر در [[ماه]] صفر. بهای هر دست [[جامه]]، یک أوقیه نقره باشد که وزن آن [[چهل]] درهم است و اگر حله‌ای دهند که بیش از یک اوقیه [[ارزش]] داشته باشد، زیاده با ایشان حساب می‌شود و اگر ارزشش کمتر از یک اوقیه باشد، [[کاستی]] آن در [[محاسبه]] منظور خواهد شد. اگر به جای حله‌ها چیزی مثل اسلحه، اسب یا شتر و یا هر متاعی به همان قیمت دهند، عوض حله‌ها از آنها پذیرفته می‌شود. [[هزینه زندگی]] و [[آسایش]] فرستادگان به [[یمن]] به مدت بیست روز یا کمتر از آن به عهده [[مردم]] [[نجران]] خواهد بود و نباید فرستادگان من، بیش از یک [[ماه]] نزد آنان نگاه داشته شوند.
*[[مردم]] [[نجران]]، هنگام پدید آمدن [[شورش]] و [[هجوم]] [[دشمنان]] در [[یمن]]، باید سی [[زره]]، سی رأس اسب و سی نفر شتر را به [[مسلمانان]] [[امانت]] بدهند. اگر آنچه که به عنوان [[امانت]] به فرستادگان من داده‌اند، تباه شود، فرستادگان من باید عوض آنها را به ایشان بازگردانند.
* [[مردم]] [[نجران]]، هنگام پدید آمدن [[شورش]] و [[هجوم]] [[دشمنان]] در [[یمن]]، باید سی [[زره]]، سی رأس اسب و سی نفر شتر را به [[مسلمانان]] [[امانت]] بدهند. اگر آنچه که به عنوان [[امانت]] به فرستادگان من داده‌اند، تباه شود، فرستادگان من باید عوض آنها را به ایشان بازگردانند.
*دارایی‌های [[مردم]] [[نجران]] و [[مردم]] پیرامون آن، جان‌هایشان، [[آیین]] و پرستش‌گاه‌هایشان، کسان حاضر و [[غایب]] و بستگان نزدیک ایشان و آنچه از اندک و بسیار در دست دارند در [[پناه]] [[خدا]] و در [[حمایت]] [[فرستاده خدا]]، [[محمد]]{{صل}} است؛ هیچ اسقفی از [[مقام]] خویش و هیچ [[راهب]] و کاهنی از [[مقام]] خود برکنار نخواهد شد؛ هر مسئولیتی که داشته‌اند و یا اگر خونی به گردن آنها باشد دامن ایشان را نخواهد گرفت؛ برای [[پیکار]] با [[دشمنان اسلام]] گسیل نخواهند شد؛ یک درهم [[دارایی]] از ایشان ستانده نخواهد شد و پای هیچ لشکری به سرزمین آنان نخواهد رسید. هر کس از ایشان حقی بخواهد، [[دادگری]] و [[انصاف]] در میانشان [[حاکم]] خواهد بود، به گونه‌ای که نه [[ستم]] کنند و نه [[ستم]] ببیند. از این پس، هر کس رباخواری کند از [[پیمان]] و [[امان]] من به دور است. هیچ کس از [[مردم]] [[نجران]] نباید به [[جرم]] [[ستمکاری]] کسی دیگر [[کیفر]] ببیند تا آن گاه که اینان [[نیک‌خواه]] و در [[پیمان]] خویش [[درستکار]] و از سنگینی [[گناه]] [[ستمگری]]، به دور باشند. [[پناه]] [[خدا]] و [[تعهد]] [[محمد]]، [[رسول خدا]]{{صل}} بر این کار [[پیمان‌نامه]] [[استوار]] خواهد بود تا آنکه [[خداوند]]، [[فرمان]] خویش را به کار گیرد"<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۷۲-۷۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۹- ۲۳۰.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۹-۲۹۰.</ref>.
*دارایی‌های [[مردم]] [[نجران]] و [[مردم]] پیرامون آن، جان‌هایشان، [[آیین]] و پرستش‌گاه‌هایشان، کسان حاضر و [[غایب]] و بستگان نزدیک ایشان و آنچه از اندک و بسیار در دست دارند در [[پناه]] [[خدا]] و در [[حمایت]] [[فرستاده خدا]]، [[محمد]]{{صل}} است؛ هیچ اسقفی از [[مقام]] خویش و هیچ [[راهب]] و کاهنی از [[مقام]] خود برکنار نخواهد شد؛ هر مسئولیتی که داشته‌اند و یا اگر خونی به گردن آنها باشد دامن ایشان را نخواهد گرفت؛ برای [[پیکار]] با [[دشمنان اسلام]] گسیل نخواهند شد؛ یک درهم [[دارایی]] از ایشان ستانده نخواهد شد و پای هیچ لشکری به سرزمین آنان نخواهد رسید. هر کس از ایشان حقی بخواهد، [[دادگری]] و [[انصاف]] در میانشان [[حاکم]] خواهد بود، به گونه‌ای که نه [[ستم]] کنند و نه [[ستم]] ببیند. از این پس، هر کس رباخواری کند از [[پیمان]] و [[امان]] من به دور است. هیچ کس از [[مردم]] [[نجران]] نباید به [[جرم]] [[ستمکاری]] کسی دیگر [[کیفر]] ببیند تا آن گاه که اینان [[نیک‌خواه]] و در [[پیمان]] خویش [[درستکار]] و از سنگینی [[گناه]] [[ستمگری]]، به دور باشند. [[پناه]] [[خدا]] و [[تعهد]] [[محمد]]، [[رسول خدا]]{{صل}} بر این کار [[پیمان‌نامه]] [[استوار]] خواهد بود تا آنکه [[خداوند]]، [[فرمان]] خویش را به کار گیرد"<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۷۲-۷۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۹- ۲۳۰.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۹-۲۹۰.</ref>.


خط ۴۴: خط ۴۳:
==[[نامه]] به [[مالک بن نمط]] و [[قبیله]] [[همدان]]==
==[[نامه]] به [[مالک بن نمط]] و [[قبیله]] [[همدان]]==
*به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این فرمانی است از سوی [[محمد]]{{صل}}، [[رسول خدا]]{{صل}} برای [[مردم]] منطقه خارف، جناب‌الهضب و حقایق‌الرمل، به وسیله [[نماینده]] ایشان ذی‌المشعار برای [[مالک بن نبط]]: شما تا آن گاه که به این [[پیمان]] و درستکاری تن دهید، بلندی‌ها و نواحی سخت سرزمین‌های یاد شده، از آن شما خواهد بود که از گیاهان آن بهره ببرید و دام‌های خویش را در زمین‌های بدون مالک آن بچرانید. ما نیز از [[نسل]] و فراورده شتران و گوسفندان بهره‌مند خواهیم شد. ایشان از پرداخت [[زکات]] شتران پیر، نوزاد شتر، [[زکات]] هر حیوان اهلی پیر، پرندگان خانگی، قوچی که پوست آن را دباغی کنند و گاو و گوسفند سالمی که شش سال داشته باشد، معاف هستند"<ref>نویری، نهایة الارب فی فنون الادب، ج۱۸، ص۱۱-۱۲؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۹۸؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۲، ص۱۰۱؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۲، ص۱۰۵۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹۱-۲۹۲.</ref>.
*به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این فرمانی است از سوی [[محمد]]{{صل}}، [[رسول خدا]]{{صل}} برای [[مردم]] منطقه خارف، جناب‌الهضب و حقایق‌الرمل، به وسیله [[نماینده]] ایشان ذی‌المشعار برای [[مالک بن نبط]]: شما تا آن گاه که به این [[پیمان]] و درستکاری تن دهید، بلندی‌ها و نواحی سخت سرزمین‌های یاد شده، از آن شما خواهد بود که از گیاهان آن بهره ببرید و دام‌های خویش را در زمین‌های بدون مالک آن بچرانید. ما نیز از [[نسل]] و فراورده شتران و گوسفندان بهره‌مند خواهیم شد. ایشان از پرداخت [[زکات]] شتران پیر، نوزاد شتر، [[زکات]] هر حیوان اهلی پیر، پرندگان خانگی، قوچی که پوست آن را دباغی کنند و گاو و گوسفند سالمی که شش سال داشته باشد، معاف هستند"<ref>نویری، نهایة الارب فی فنون الادب، ج۱۸، ص۱۱-۱۲؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۹۸؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۲، ص۱۰۱؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۲، ص۱۰۵۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹۱-۲۹۲.</ref>.
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==
خط ۵۵: خط ۵۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]
[[رده:معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش