معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* [[رسول خدا]] {{صل}} علاوه بر [[پیمان]] مهمی که با [[مردم مدینه]] و [[یهودیان]] این [[شهر]] به [[امضا]] رساند، پیمان‌های بسیار دیگری نیز داشته‌اند. ایشان، پیمان‌های دیگری را چه با حضور [[نمایندگان]] [[قبایل]] و چه از طریق ارسال [[نامه]]، به ویژه بعد از [[غزوه تبوک]] با دیگر قبائل شبه [[جزیره عربستان]] [[امضا]] کردند. در این مقاله به گزیده‌ای از آنها اشاره شده است<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۵.</ref>:

== [[پیمان]] با سه [[طایفه]] بزرگ [[یهود]] در [[مدینه]]<ref>این پیمان غیر از آن پیمانی مشهوری است که پیامبر {{صل}} با مردم مدینه و یهودیان این شهر به امضاء رساندند.</ref>==

* یهودی‌ها بعد از کشته شدن [[کعب بن اشرف]]، به قصد گلایه نزد [[پیامبر]] {{صل}} آمدند. [[حضرت]] فرمود: "و ما را [[آزار]] داد و در [[شعر]] خود به ما [[ناسزا]] گفت؛ در حالی که هیچ یک از شما چنین کاری نکردید تا در پی آن [[شمشیر]] به میان آمده باشد. سپس دو طرف موافقت کردند که پیمان‌نامه‌ای بین آنها به [[امضا]] برسد. [[یهودیان]] [[متعهد]] شدند که هیچ یک از [[دشمنان]] [[رسول خدا]] {{صل}} و اصحابش را در خفا و آشکارا کمک ندهند و در صورتی که [[یهود]] [[عهد]] خود را بشکند، [[پیامبر خدا]] {{صل}} می‌تواند خونشان را بریزد، [[زنان]] و کودکانشان را به [[اسارت]] بگیرد و اموالشان را تصاحب کند. سپس، [[حضرت]] با هر یک از این [[قبایل]]، پیمانی جداگانه [[امضا]] کردند<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار {{عم}}، ج۱۹، ص۱۱۰-۱۱۱؛ شیخ طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص۱۵۷-۱۵۸ به علاوه اینکه مقریزی، در کتاب خود تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۱، ص۶۹ تنها به ذکر کتابت چنین پیمانی توسط رسول خدا {{صل}} اکتفا کرده است.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۵.</ref>.

== [[پیمان]] با [[یهودیان]] بنی‌عادیا در سرزمین تَیماء ==

* تَیماء سرزمین کوچکی میان [[شام]] و وادی القری بود. این [[شهر]] سر راه [[حاجیان]] [[شام]] و [[دمشق]] قرار داشت<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۶۷.</ref>. در [[سال نهم هجری]]، هنگامی که [[مردم]] تیماء از آمدن [[پیامبر]] {{صل}} به وادی القری [[آگاه]] شدند، نماینده‌ای نزد [[حضرت]] فرستادند و با پرداخت [[جزیه]]، [[پیمان]] صلحی را منعقد کردند. [[حضرت]] پذیرفت که [[مردم]] تیماء در برابر پرداخت [[جزیه]] در بلاد خود بمانند و زمین‌شان را در دست خود نگه دارند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۴۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۶۷؛ ابن سیدالناس، عیون الاثر، ج۲، ص۱۸۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۶.</ref>.

== [[پیمان]] با [[مردم]] ایله ==

*"ایله" شهری کوچک و آباد در ساحل دریای سرخ از سوی [[شام]] بوده است. این [[شهر]] یهودی‌نشین بین [[حجاز]] و [[شام]] قرار داشته است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۲۹۲.</ref>. هنگامی که [[مسلمانان]] با آنها [[پیمان]] بستند، [[مردم]] ایله سیصد نفر بودند و "مریحنّه<ref>نام وی را یوحنا گفته‌اند.</ref> بن رؤبه" فرمانروای این [[شهر]] بود. از واقدی [[نقل]] شده است [[مردم]] [[دومة الجندل]]، ایله و تیماء، هنگامی که [[پذیرش]] [[اسلام]] از سوی [[اعراب]] به گوششان رسید، واهمه داشتند. آنها می‌ترسیدند همان گونه که [[پیامبر]] {{صل}} سپاهی به سوی اکیدر فرستاد سپاهی هم به سوی آنان گسیل دارد؛ از این رو [[پادشاه]] ایله، همراه [[مردم]] جرباء و أذرح نزد [[رسول خدا]] {{صل}} آمدند و با ایشان [[صلح]] کردند. [[حضرت]] برای ایشان جزیه‌ای معین فرمود و برای هر یک از آنان پیمان‌نامه‌ای نوشت<ref>محمدبن عمر واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۳۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۲۰-۲۲۱.</ref>.

* جزیه‌ای که [[حضرت]] برایشان قرار داد، به ازای هر فرد بالغ، پرداخت یک [[دینار]] در سال بود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۷؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۳۶؛ تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۲، ص۶۶.</ref>. در مجموع، [[جزیه]] [[مردم]] ایله بیشتر از سیصد [[دینار]] می‌شد. همچنین آنها [[متعهد]] شدند از [[مسلمانان]] عبور کننده از ایله [[پذیرایی]] کنند. آنها بر اساس این [[عهدنامه]] مورد [[حفظ]] و [[حمایت]] [[مسلمانان]] قرار گرفتند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۶-۲۸۷.</ref>.

== پیمان‌های [[پیامبر]] {{صل}} با [[مردم]] جرباء و أذرح ==

* میان جرباء و أذرح دو یا سه شب، راه است. [[حضرت]]، پیمان‌نامه‌ای را با این دو [[طایفه]] [[امضا]] کردند که متن آن بدین قرار است: "به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این، نوشته‌ای است از سوی [[محمد]]، [[رسول خدا]] {{صل}} برای [[مردم]] أذرح. ایشان در [[پناه]] [[خدا]] و [[محمد]] {{صل}} هستند. آنها باید در هر [[ماه رجب]]، یکصد [[دینار]] تمام و سره بپردازند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۷.</ref>. در برابر نیک‌اندیشی و خوبی‌های ایشان به [[مسلمانان]] و به آن دسته از [[پیروان اسلام]] که هنگام نا امنی و به [[انگیزه]] [[هراس]] از [[دشمنان]] و [[آزار]] وی، به آنان [[پناه]] می‌برند، [[خداوند]] [[سرپرست]] ایشان خواهد بود. آنان در [[آرامش]] و [[آسایش]] [[زندگی]] خواهند کرد؛ مگر آنکه [[محمد]] {{صل}} پیش از بیرون رفتن خود، فرمانی تازه صادر کند"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۲۱؛ تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۲، ص۶۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۷.</ref>.

== [[پیمان]] [[پیامبر]] {{صل}} با [[مردم]] مِقنا ==

* مقنا از سرزمین‌های [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] است و نزدیکی ایله واقع شده است. [[رسول خدا]] {{صل}}[[پیمان]] زیر را با آنها [[امضا]] کرد: "به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. از [[محمد]] {{صل}} [[فرستاده خدا]] به بنی‌جنبه و [[مردم]] مقنا. پس از [[حمد]] و [[سپاس]] [[الهی]]، [[نمایندگان]] شما هنگام بازگشت به سرزمینتان نزد من آمدند. زمانی که این نوشته به دست شما برسد. شما در [[پناه]] [[خدا]] و [[پیامبر]] وی خواهید بود. [[پیامبر]] {{صل}} از همه اشتباه‌ها و گناه‌هایتان چشم پوشید و بی‌گمان، بی‌آنکه هیچ‌گونه ستمی بر شما رود، در [[پناه]] [[خدا]] و پیامبرش خواهید بود. بی‌شک [[پیامبر خدا]] {{صل}} از هر گزندی که خود را از آن نگه می‌دارد، شما را هم از آن نگاه خواهد داشت. جامه‌های شما و همه بردگان و اسب و سلاحتان به جز آنچه که [[رسول خدا]] {{صل}} یا فرستاده وی آن را ندیده گیرند، از آن [[پیامبر]] خداست. همچنین بر شماست که یک چهارم خرما، یک چهارم صید ماهی و یک چهارم از نخ‌های بافته شده زنانتان را بپردازید. شما پس از پرداخت آنچه که گفته شد از دادن هر گونه [[جزیه]] و بیگاری به دور خواهید بود. چنانچه گوش فرا دهید و [[فرمانبردار]] باشید، بر [[رسول]] خداست که [[نیکو]] کار شما را گرامی دارد و گنهکارانتان را ببخشد.

* هر کس، [[مردم]] مقنا را به کاری [[نیک]] [[آگاه]] سازد، آن [[نیکی]] از آن خود وی خواهد بود و هر کس آنان را به کاری بد آشنا کند به خود [[بدی]] کرده است. هیچ‌کس جز از خود شما یا از [[خاندان پیامبر]] [[خدا]] {{صل}} بر شما [[فرمان]] نخواهد راند"<ref>تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۲، ص۶۷.</ref>. [[علی]] {{ع}} این [[پیمان]] را در [[سال نهم هجری]] نوشت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۷-۲۸۸.</ref>.

== [[نامه]] به [[قبیله]] عبدالقیس در [[بحرین]] ==

* از [[محمد]] {{صل}}، [[پیامبر خدا]] به [[اکبر بن عبدالقیس]]. ایشان با وجود لغزش‌های بزرگ و کارهای ناروایی که در [[جاهلیت]] مرتکب شده‌اند در [[پناه]] [[خدا]] و [[پیامبر]] او هستند. آنها باید بر [[پیمان]] خویش [[استوار]] باشند. کسی نباید راه خواربار را بر ایشان ببندد و آنها را از [[آب]] [[باران]] [[محروم]] کند. همچنین نباید هنگام رسیدن میوه‌ها آنان را از چیدن آنها منع کند. علاء بن حضرمی، [[نماینده]] [[پیامبر]] {{صل}} است در صحرا، دریا و [[شهر]]، نزد بزرگان و آنچه از آنجا به دست می‌آید.

== [[پیمان]] با بنی‌نهد ==

*"از [[محمد]] {{صل}} فرستاده [[خداوند]] به بنی‌نهد. [[درود]] بر شما. آن کس که [[نماز]] را به پا دارد، [[مؤمن]] است و آن کس که [[زکات]] دهد [[مسلمان]] است. هر کس [[گواهی]] می‌دهد که جز خدای یگانه، خدایی نیست تا هنگامی که بر پایه [[احساس]] و [[تعصّب]] [[جاهلی]] در [[اندیشه]] [[نیرنگ]] و [[پیمان‌شکنی]] باشد در شمار آگاهان نخواهد بود.

* شتر پیر، حیوانی که به تازگی زاییده است، اسب رام شده و کرّه یک ساله از آن شما خواهد بود. به سبب جمع‌آوری [[زکات]]، چهارپایانتان را از رفتن به چراگاه باز نخواهند داشت. کسی درختان شما را نخواهد برید. دام‌های شیرده شما را نزد [[مأمور]] جمع‌آوری [[مالیات]]، نخواهند برد تا از رفتن به چراگاه باز نمانند.

* هر کس بر محتوای این [[پیمان]] [[استوار]] بماند، [[رسول خدا]] {{صل}} نیز به [[پیمان]] خود [[استوار]] خواهد ماند؛ ولی هر کس آن را نادیده بگیرد، افزون بر زکات مقرر شده، باید [[مال]] دیگری را نیز بپردازد"<ref>قاضی عیاض اندلسی، الشفاء بتعریف حقوق المصطفی، ج۱، ص۱۷۰-۱۷۲؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۲، ص۱۰۰-۱۰۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۹.</ref>.

== [[پیمان]] [[پیامبر]] {{صل}} با [[مسیحیان]] [[نجران]] ==

* [[رسول خدا]] {{صل}} در پی درخواست [[صلح]] از سوی [[سید]] و عاقب [[نمایندگان]] [[نجران]] [[یمن]]، قرار داد صلحی را با این مضمون به [[امضا]] رساند: "به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این نوشته [[محمد]] {{صل}}، [[رسول]] خداست برای [[مردم]] [[نجران]]. [[رسول خدا]] {{صل}} زمانی بر ایشان [[فرمان]] می‌راند که همه دارایی‌های آنان را به دست خودشان بسپارد. آنها باید در برابر آن، سالانه دو هزار دست [[جامه]]، از جامه‌های أواقی، تقدیم کنند. هزار [[جامه]] در [[ماه رجب]] و هزار [[جامه]] دیگر در [[ماه]] صفر. بهای هر دست [[جامه]]، یک أوقیه نقره باشد که وزن آن [[چهل]] درهم است و اگر حله‌ای دهند که بیش از یک اوقیه [[ارزش]] داشته باشد، زیاده با ایشان حساب می‌شود و اگر ارزشش کمتر از یک اوقیه باشد، [[کاستی]] آن در [[محاسبه]] منظور خواهد شد. اگر به جای حله‌ها چیزی مثل اسلحه، اسب یا شتر و یا هر متاعی به همان قیمت دهند، عوض حله‌ها از آنها پذیرفته می‌شود. [[هزینه زندگی]] و [[آسایش]] فرستادگان به [[یمن]] به مدت بیست روز یا کمتر از آن به عهده [[مردم]] [[نجران]] خواهد بود و نباید فرستادگان من، بیش از یک [[ماه]] نزد آنان نگاه داشته شوند.

* دارایی‌های [[مردم]] [[نجران]] و [[مردم]] پیرامون آن، جان‌هایشان، [[آیین]] و پرستش‌گاه‌هایشان، کسان حاضر و [[غایب]] و بستگان نزدیک ایشان و آنچه از اندک و بسیار در دست دارند در [[پناه]] [[خدا]] و در [[حمایت]] [[فرستاده خدا]]، [[محمد]] {{صل}} است؛ هیچ اسقفی از [[مقام]] خویش و هیچ [[راهب]] و کاهنی از [[مقام]] خود برکنار نخواهد شد؛ هر مسئولیتی که داشته‌اند و یا اگر خونی به گردن آنها باشد دامن ایشان را نخواهد گرفت؛ برای [[پیکار]] با [[دشمنان اسلام]] گسیل نخواهند شد؛ یک درهم [[دارایی]] از ایشان ستانده نخواهد شد و پای هیچ لشکری به سرزمین آنان نخواهد رسید. هر کس از ایشان حقی بخواهد، [[دادگری]] و [[انصاف]] در میانشان [[حاکم]] خواهد بود، به گونه‌ای که نه [[ستم]] کنند و نه [[ستم]] ببیند. از این پس، هر کس رباخواری کند از [[پیمان]] و [[امان]] من به دور است. هیچ کس از [[مردم]] [[نجران]] نباید به [[جرم]] [[ستمکاری]] کسی دیگر [[کیفر]] ببیند تا آن گاه که اینان [[نیک‌خواه]] و در [[پیمان]] خویش [[درستکار]] و از سنگینی [[گناه]] [[ستمگری]]، به دور باشند. [[پناه]] [[خدا]] و [[تعهد]] [[محمد]]، [[رسول خدا]] {{صل}} بر این کار [[پیمان‌نامه]] [[استوار]] خواهد بود تا آنکه [[خداوند]]، [[فرمان]] خویش را به کار گیرد"<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۷۲-۷۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۹- ۲۳۰.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۸۹-۲۹۰.</ref>.

== [[پیمان]] با [[خزاعه]] ==

* در روز [[حدیبیه]]، [[نمایندگان]] [[خزاعه]]، پیمان‌نامه‌ای را که سال‌ها قبل با [[عبدالمطلب]] بسته بودند نزد [[حضرت]] آوردند و تقاضای [[تجدید پیمان]] کردند. متن این [[پیمان‌نامه]] چنین بود: "آن گاه که سران و [[اندیشمندان]] [[خزاعه]] نزد [[عبدالمطلب بن هاشم]] آمدند، این [[پیمان]]، میان او و [[خزاعه]] بسته شد. کسانی که از [[خزاعه]] که حضور ندارند به [[تصمیم]] حاضران [[قبیله]] خویش گردن می‌نهند. بی‌گمان [[پیمان‌نامه‌ها]] و پیوندهای [[آفریدگار]] و آنچه که هرگز به [[فراموشی]] سپرده نخواهد شد، میان ما و شما [[استوار]] شده است تا هنگامی که [[خورشید]] از کوه ثبیر سر می‌زند و کوه حرا پا برجاست و دریایی هست تا پشمی را‌تر کند، دست‌های ما و شما و پیروزی‌هایمان یکی است. پیوسته و برای همیشه میان ما و شما چیزی جز [[استواری]] بر [[پیمان]] فزونی نخواهد یافت"<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ‌ج۱، ص۷۱-۷۲؛ محمدبن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۷۸۱-۷۸۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹۰-۲۹۱.</ref>.

== [[پیمان]] با [[بنی‌غفار]] ==

* برای [[بنی‌غفار]]، بی‌گمان ایشان از [[مسلمانان]] و در سود و زیان نیز با آنان برابرند. [[پیامبر خدا]] به [[حقیقت]]، [[دارایی‌ها]] و جان‌های ایشان را در [[پناه]] [[خدا]] و [[پیامبر]] او نهاده است. [[بنی‌غفار]] در برابر کسی که به ایشان [[ستم]] کند، [[یاری]] خواهند شد. هرگاه [[پیامبر]] {{صل}} آنان را به [[یاری]] خویش فرا خواند، تا زمانی که دریایی هست تا پشمی را‌تر کند، باید به ندای او پاسخ دهند و به [[یاری]] او بشتابند؛ مگر آنکه با [[دین]] به [[پیکار]] برخیزد. این نوشته جلو گناهی را نخواهد گرفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۱۰.</ref>. (یعنی در صورتی که یکی از طرفین [[پیمان‌نامه]] مرتکب گناهی می‌شود این نوشته نمی‌تواند او را از میفرکناه برهاند)<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹۱.</ref>.

== [[نامه]] به [[مالک بن نمط]] و [[قبیله]] [[همدان]] ==

* به [[نام خداوند]] [[بخشنده]] [[مهربان]]. این فرمانی است از سوی [[محمد]] {{صل}}، [[رسول خدا]] {{صل}} برای [[مردم]] منطقه خارف، جناب‌الهضب و حقایق‌الرمل، به وسیله [[نماینده]] ایشان ذی‌المشعار برای [[مالک بن نبط]]: شما تا آن گاه که به این [[پیمان]] و درستکاری تن دهید، بلندی‌ها و نواحی سخت سرزمین‌های یاد شده، از آن شما خواهد بود که از گیاهان آن بهره ببرید و دام‌های خویش را در زمین‌های بدون مالک آن بچرانید. ما نیز از [[نسل]] و فراورده شتران و گوسفندان بهره‌مند خواهیم شد. ایشان از پرداخت [[زکات]] شتران پیر، نوزاد شتر، [[زکات]] هر حیوان اهلی پیر، پرندگان خانگی، قوچی که پوست آن را دباغی کنند و گاو و گوسفند سالمی که شش سال داشته باشد، معاف هستند"<ref>نویری، نهایة الارب فی فنون الادب، ج۱۸، ص۱۱-۱۲؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۹۸؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۲، ص۱۰۱؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله {{صل}}، ج۲، ص۱۰۵۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان (مقاله)|معاهده با امیران و طوایف محلی شبه جزیره عربستان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹۱-۲۹۲.</ref>.