پرش به محتوا

اصحاب کهف در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۲۹: خط ۲۹:
# در نزدیکی شهر نخجوان در [[کشور]] قفقاز واقع است.<ref> نمونه، ج۱۲، ص ۲۹۹. </ref>
# در نزدیکی شهر نخجوان در [[کشور]] قفقاز واقع است.<ref> نمونه، ج۱۲، ص ۲۹۹. </ref>
[[علامه طباطبایی]] بنا به دلایلی دیدگاه اول را، به‌رغم شهرتش، مردود می‌داند؛ از جمله آنکه از [[آیه]] {{متن قرآن|وَتَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَتْ تَزَاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِي فَجْوَةٍ مِنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا}}<ref>«و خورشید را چون بر می‌آمد می‌دیدی که از غار آنان به راست می‌گرایید و چون غروب می‌کرد در سوی چپ از آنان می‌گذشت و آنان در جای گشاده‌ای از آن (غار) بودند؛ این از نشانه‌های خداوند است؛ هر که را خداوند راه نماید، رهیافته است و هر که را بیراه نهد، هرگز برا» سوره کهف، آیه ۱۷.</ref> برمی‌آید که [[نور]] [[خورشید]] به هنگام طلوع بر سمت راست غار و هنگام غروب بر سمت چپ آن می‌تابیده است، بنابراین باید ورودی غار در سمت جنوب باشد، درحالی‌که دَرِ ورودی غار موجود در شهر اِفِسوس به سمت شمال شرقی است؛ همچنین مضمون آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا}}<ref>«و بدین‌گونه (مردم را) از حال آنان آگاهانیدیم تا بدانند که وعده خداوند راستین است و در رستخیز تردیدی نیست؛ آنگاه (مردم) در کار خویش، میان هم کشمکش کردند؛ گفتند بنایی بر (غار) آنان بسازید (تا داستانشان آشکار نگردد)- پروردگارشان بر (احوال) آنان آگاه‌تر است» سوره کهف، آیه ۲۱.</ref> این است که در آن [[غار]] یا پیرامون آن، [[مسجد]] و عبادتگاهی بنا کردند، درحالی‌که در غار اِفِسوس اثری از مسجد یا [[صومعه]] یا عبادتگاه دیگر به چشم نمی‌خورد. البته در سه کیلومتری آن کنیسه‌ای وجود دارد که به هیچ وجه با غار مزبور ارتباطی ندارد،<ref> المیزان، ج ۱۳، ص ۲۹۶ ـ ۲۹۷. </ref> بنابراین از میان چند دیدگاه یاد شده، دیدگاه دوم با ویژگی‌های ذکر شده در [[آیات قرآن]] سازگار است و برخی [[روایات]] نیز آن را [[تأیید]] می‌کند<ref> المیزان، ج ۱۳، ص ۲۹۸ ـ ۲۹۹. </ref>.<ref>[[منصور نصیری|نصیری، منصور]]، [[اصحاب کهف - نصیری (مقاله)|مقاله «اصحاب کهف»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>
[[علامه طباطبایی]] بنا به دلایلی دیدگاه اول را، به‌رغم شهرتش، مردود می‌داند؛ از جمله آنکه از [[آیه]] {{متن قرآن|وَتَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَتْ تَزَاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِي فَجْوَةٍ مِنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا}}<ref>«و خورشید را چون بر می‌آمد می‌دیدی که از غار آنان به راست می‌گرایید و چون غروب می‌کرد در سوی چپ از آنان می‌گذشت و آنان در جای گشاده‌ای از آن (غار) بودند؛ این از نشانه‌های خداوند است؛ هر که را خداوند راه نماید، رهیافته است و هر که را بیراه نهد، هرگز برا» سوره کهف، آیه ۱۷.</ref> برمی‌آید که [[نور]] [[خورشید]] به هنگام طلوع بر سمت راست غار و هنگام غروب بر سمت چپ آن می‌تابیده است، بنابراین باید ورودی غار در سمت جنوب باشد، درحالی‌که دَرِ ورودی غار موجود در شهر اِفِسوس به سمت شمال شرقی است؛ همچنین مضمون آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا}}<ref>«و بدین‌گونه (مردم را) از حال آنان آگاهانیدیم تا بدانند که وعده خداوند راستین است و در رستخیز تردیدی نیست؛ آنگاه (مردم) در کار خویش، میان هم کشمکش کردند؛ گفتند بنایی بر (غار) آنان بسازید (تا داستانشان آشکار نگردد)- پروردگارشان بر (احوال) آنان آگاه‌تر است» سوره کهف، آیه ۲۱.</ref> این است که در آن [[غار]] یا پیرامون آن، [[مسجد]] و عبادتگاهی بنا کردند، درحالی‌که در غار اِفِسوس اثری از مسجد یا [[صومعه]] یا عبادتگاه دیگر به چشم نمی‌خورد. البته در سه کیلومتری آن کنیسه‌ای وجود دارد که به هیچ وجه با غار مزبور ارتباطی ندارد،<ref> المیزان، ج ۱۳، ص ۲۹۶ ـ ۲۹۷. </ref> بنابراین از میان چند دیدگاه یاد شده، دیدگاه دوم با ویژگی‌های ذکر شده در [[آیات قرآن]] سازگار است و برخی [[روایات]] نیز آن را [[تأیید]] می‌کند<ref> المیزان، ج ۱۳، ص ۲۹۸ ـ ۲۹۹. </ref>.<ref>[[منصور نصیری|نصیری، منصور]]، [[اصحاب کهف - نصیری (مقاله)|مقاله «اصحاب کهف»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>
== [[اصحاب کهف]] در [[روایات اسلامی]] ==
روایات اسلامی معمولاً اصحاب کهف را همانند روایات [[مسیحی]]، جوانانی اشراف زاده دانسته که در [[عید]] بزرگی با مرکبهای خود به بیرون [[شهر]] رفتند و بتهایی را که می‌پرستیدند به همراه خود بردند. [[خداوند]] در دلهایشان [[نور ایمان]] برافروخت و آنان به خداوند [[یکتا]] [[ایمان]] آوردند و هر چند در آغاز، [[ایمان]] خود را از یکدیگر پوشیده می‌داشتند؛ امّا به تدریج ایمان خود را به یکدیگر اظهار کردند. <ref>جامع البیان، مج ۹، ج ۱۵، ص ۲۵۶؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۳، ص ۷۸ ـ ۷۹. </ref> بر پایه برخی روایات با اینکه [[پادشاه]] [[جبار]] و [[بت]] پرست عصر، همه کسانی را که از [[پرستش]] بتها سرباز می‌زدند می‌کشت؛ ولی به اصحاب کهف مدتی مهلت داد تا از ایمان خود بازگردند. آنان از این [[فرصت]] استفاده کرده و به غار [[پناه]] بردند. <ref> جامع البیان، مج ۹، ج ۱۵، ص ۲۵۳. </ref> برخی دیگر از [[روایات]]، آنان را [[امین]] و رازدار [[پادشاه]] عصر خود قلمداد کرده که [[هدایت یافته]] و به [[غار]] [[پناه]] بردند. <ref>عرائس المجالس، ص ۳۷۱ ـ ۳۷۴؛ البرهان، ج ۳، ص ۶۲۲. </ref> روایتی از [[وهب بن منبه]]، ماجرای [[ایمان آوردن]] [[اصحاب کهف]] را کاملاً متفاوت و مربوط به گرویدن [[جوانان]] [[شهر]] اِفسوس به یکی از حواریان [[حضرت عیسی]] دانسته است. براساس این [[روایت]]، یکی از حواریان حضرت عیسی {{ع}} بر [[اثر سجده]] نکردن به بتِ سر درِ [[شهر]] از ورود به شهر [[ممنوع]] شده بود و به ناچار در گرمابه‌ای در بیرون شهر به کار و [[تبلیغ دین]] [[خدا]] پرداخت و از این [[راه]] برخی جوانان شهر به او گرویدند. <ref>جامع البیان، مج ۹، ج ۱۵، ص ۲۵۷؛ روض الجنان، ج۱۲، ص۳۱۸ـ۳۱۹؛ الکامل، ج۱، ص۳۵۵ ـ ۳۵۶. </ref> همچنین براساس برخی روایات، اصحاب کهف جوانانی رومی بوده‌اند که [[پیش از بعثت]] [[عیسی]] {{ع}} وارد غار شدند و پس از [[بعثت]] آن [[حضرت]] از [[خواب]] برخاستند؛<ref> المعارف، ص ۵۴. </ref> امّا برخی روایات، همه ماجرا را مربوط به [[زمان]] پس از بعثت حضرت عیسی {{ع}} و آنان را افرادی دانسته که بر [[شریعت]] عیسی {{ع}} بوده‌اند <ref>تاریخ طبری، ج ۱، ص ۳۷۳. </ref>.<ref>[[منصور نصیری|نصیری، منصور]]، [[اصحاب کهف - نصیری (مقاله)|مقاله «اصحاب کهف»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>


== اصحاب کهف در [[قرآن]] ==
== اصحاب کهف در [[قرآن]] ==
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش