ناسپاسی در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '-،' به '-'
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
جز (جایگزینی متن - '-،' به '-') |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== انواع [[کفران نعمت]] == | == انواع [[کفران نعمت]] == | ||
* اکنون توجه خواننده ارجمند را به این نکته جلب می‌نماییم، که [[کفران نعمت]] نیز همچون دو فضیلتی که در مقابلش قرار دارد- یعنی [[وفاداری]] و [[شکرگذاری]] - | * اکنون توجه خواننده ارجمند را به این نکته جلب می‌نماییم، که [[کفران نعمت]] نیز همچون دو فضیلتی که در مقابلش قرار دارد- یعنی [[وفاداری]] و [[شکرگذاری]] - به اقسامی چند تقسیم می‌شود. ما در اینجا به مهمترین اقسام آن اشاره می‌کنیم. | ||
=== نوع اوّل === | === نوع اوّل === | ||
* اوّلین نوع [[کفران نعمت]]، آن است که به وسیله ترک [[شکرگذاری]]، [[نعمت]] را پوشانیده به [[انکار]] آن برخیزند. راغب اصفهانی، همان‌گونه که [[گذشت]] - | * اوّلین نوع [[کفران نعمت]]، آن است که به وسیله ترک [[شکرگذاری]]، [[نعمت]] را پوشانیده به [[انکار]] آن برخیزند. راغب اصفهانی، همان‌گونه که [[گذشت]] - در کتاب "مفردات الفاظ القرآن الکریم"، همین نوع را به عنوان [[تفسیر]] [[کفران نعمت]] ذکر کرده درباره آن سخن گفته است. این نوع در واقع در مقابل [[شکرگذاری]] - که پس از این تفصیل آن خواهد آمد- قرار دارد؛ چه [[شکرگذاری]] آن است که [[انسان]] به وسیله اظهار [[سپاس]] - در مراتب قلبی، گفتاری و عملی به اظهار خودِ [[نعمت]] بپردازد. بسیاری از [[آیات قرآن کریم]] و نیز [[روایات]] ما، دلالت می‌نماید که [[کفران نعمت]] موجب از بین رفتن آن، و حتّی تبدیل شدنش به نغمت و [[عذاب]] می‌گردد. | ||
* در این میان [[ناسپاسی]] از نعمت‌های بزرگ [[الهی]]، و موجب ورود به [[دوزخ]] نیز شده در این حال نغمت به بالاترین حدّ خود خواهد رسید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۴۵۵.</ref>. | * در این میان [[ناسپاسی]] از نعمت‌های بزرگ [[الهی]]، و موجب ورود به [[دوزخ]] نیز شده در این حال نغمت به بالاترین حدّ خود خواهد رسید<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۴۵۵.</ref>. | ||
=== نوع دوّم === | === نوع دوّم === | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
*{{متن قرآن|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَى وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا قَالَ كَذَلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا وَكَذَلِكَ الْيَوْمَ تُنْسَى}}<ref>«و هر که از یادکرد من روی برتابد بی‌گمان او را زیستنی تنگ خواهد بود و روز رستخیز وی را نابینا بر خواهیم انگیخت می‌گوید: پروردگارا! چرا مرا نابینا برانگیختی در حالی که من بینا بودم؟ فرمود: بدین‌گونه بود که نشانه‌های ما به تو رسید و تو آنها را فراموش کردی و همان‌گونه امروز تو فراموش می‌گردی» سوره طه، آیه ۱۲۴-۱۲۶.</ref>؛ | *{{متن قرآن|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَى وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا قَالَ كَذَلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا وَكَذَلِكَ الْيَوْمَ تُنْسَى}}<ref>«و هر که از یادکرد من روی برتابد بی‌گمان او را زیستنی تنگ خواهد بود و روز رستخیز وی را نابینا بر خواهیم انگیخت می‌گوید: پروردگارا! چرا مرا نابینا برانگیختی در حالی که من بینا بودم؟ فرمود: بدین‌گونه بود که نشانه‌های ما به تو رسید و تو آنها را فراموش کردی و همان‌گونه امروز تو فراموش می‌گردی» سوره طه، آیه ۱۲۴-۱۲۶.</ref>؛ | ||
*{{متن قرآن|لِلَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمُ الْحُسْنَى وَالَّذِينَ لَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُ لَوْ أَنَّ لَهُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لَافْتَدَوْا بِهِ أُولَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ}}<ref>«آنان را که (فراخوان) پروردگار خود را پاسخ گفتند، پاداش، نکویی است و آنان که پاسخ نگفتند اگر همه آنچه در زمین است و همچند آن از آن آنان می‌بود آن را به بازخرید خویش می‌دادند؛ آنان حسابی سخت خواهند داشت و جایگاهشان دوزخ است و این بستر، بد است» سوره رعد، آیه ۱۸.</ref>. | *{{متن قرآن|لِلَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمُ الْحُسْنَى وَالَّذِينَ لَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُ لَوْ أَنَّ لَهُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لَافْتَدَوْا بِهِ أُولَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ}}<ref>«آنان را که (فراخوان) پروردگار خود را پاسخ گفتند، پاداش، نکویی است و آنان که پاسخ نگفتند اگر همه آنچه در زمین است و همچند آن از آن آنان می‌بود آن را به بازخرید خویش می‌دادند؛ آنان حسابی سخت خواهند داشت و جایگاهشان دوزخ است و این بستر، بد است» سوره رعد، آیه ۱۸.</ref>. | ||
* نمونه این [[آیات]] - که به وضوح دلالت می‌نمایند فراموش کردن [[نعمت‌ها]] [[انسان]] را همچون خاشاک بی‌ارزش کرده، و موجب می‌شود تا [[خداوند]] او را فراموش نموده به خویشتن واگذارد- | * نمونه این [[آیات]] - که به وضوح دلالت می‌نمایند فراموش کردن [[نعمت‌ها]] [[انسان]] را همچون خاشاک بی‌ارزش کرده، و موجب می‌شود تا [[خداوند]] او را فراموش نموده به خویشتن واگذارد- در [[قرآن کریم]] بسیار وارد شده است؛ از این رو به خوبی روشن است که این‌چنین کس، لحظه به لحظه از مرتبه خود سقوط کرده، بلکه دائماً در [[هبوط]] به سر می‌برد؛ به گونه‌ای که اگر تمامی کره [[زمین]] و [[دارایی]] آن دو – و بلکه دوچندان آن را! - بپردازد تا از چنین سقوط و هبوطی جلوگیری نماید، [[قادر]] بر جبران آن نخواهد بود- نعوذ بالله منه!-<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۴۵۶-۴۵۷.</ref>. | ||
=== نوع سوّم === | === نوع سوّم === | ||
* نوع سوّم جفاء در [[نعمت]]، آن است که [[صاحب]] [[نعمت]] را [[دشمن]] گیرند، بر او بشورند، عهدش را بشکنند و ارتباط خود با او را قطع کنند. | * نوع سوّم جفاء در [[نعمت]]، آن است که [[صاحب]] [[نعمت]] را [[دشمن]] گیرند، بر او بشورند، عهدش را بشکنند و ارتباط خود با او را قطع کنند. | ||