خلافت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخهها
←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[خلیفه]]، از بزرگترین لقبهای [[حکّام]] در [[تاریخ اسلام]] بوده و [[حاکم]] مطلق [[جهان اسلام]] از آن فهمیده میشد و [[خلفای راشدین]] و خلفای [[اموی]] و [[عباسی]] و دیگر سلسلهها پیوسته عنوان [[خلیفه]] را (گاهی خلیفۀ [[رسول]] اللّه و گاهی [[خلیفة اللّه]]) برخود مینهادند و بر سکّهها و در اسناد رسمی میآوردند تا از این طریق، [[قداست]] و وجهه کسب کنند. [[جایگاه]] عنوان [[خلافت]] و [[خلیفه]]، فراز و نشیبهایی داشته و بتدریج از [[قدرت]] آن کاسته شده است. [[سلاطین]] [[عثمانی]] سلطۀ خود را با عنوان دورۀ [[خلافت]] [[عثمانی]] به [[ثبت]] رساندهاند. آنچه [[ارزش]] مضاعفی به استفادۀ عثمانیها از این عناوین میداد، [[قدرت]] نظامی و دریایی امپراتوری [[عثمانی]] و نیز موقعیت آنها به عنوان مدافعان [[اسلام]] در برابر اروپای [[مسیحی]] از یکسو و [[ایران]] [[شیعی]] از سوی دیگر بود. به نظر میرسد به جهت چنین موقعیّتی بارها [[رهبری]] (و نه [[حاکمیّت]]) [[عثمانی]] بر [[جهان]] [[اسلامی]] [[سنّی]] در دیگر دولتهای [[اسلام]] پذیرفته شد... دیگر عصر [[خلافت]] [[جهانی]] به سر رسیده بود و هیچ [[حاکم اسلامی]] نیز چنین ادعایی نداشت. چنین روندی ادامه یافت تا آنکه این ایده در اواخر قرن هیجدهم میلادی مجدّدا از سوی [[سلاطین]] [[عثمانی]] مطرح شد.<ref>زبان سیاسی اسلام، برنارد لوئیس، ترجمه غلامرضا بهروز لک، ص ۹۸</ref>. | [[خلیفه]]، از بزرگترین لقبهای [[حکّام]] در [[تاریخ اسلام]] بوده و [[حاکم]] مطلق [[جهان اسلام]] از آن فهمیده میشد و [[خلفای راشدین]] و خلفای [[اموی]] و [[عباسی]] و دیگر سلسلهها پیوسته عنوان [[خلیفه]] را (گاهی خلیفۀ [[رسول]] اللّه و گاهی [[خلیفة اللّه]]) برخود مینهادند و بر سکّهها و در اسناد رسمی میآوردند تا از این طریق، [[قداست]] و وجهه کسب کنند. [[جایگاه]] عنوان [[خلافت]] و [[خلیفه]]، فراز و نشیبهایی داشته و بتدریج از [[قدرت]] آن کاسته شده است. [[سلاطین]] [[عثمانی]] سلطۀ خود را با عنوان دورۀ [[خلافت]] [[عثمانی]] به [[ثبت]] رساندهاند. آنچه [[ارزش]] مضاعفی به استفادۀ عثمانیها از این عناوین میداد، [[قدرت]] نظامی و دریایی امپراتوری [[عثمانی]] و نیز موقعیت آنها به عنوان مدافعان [[اسلام]] در برابر اروپای [[مسیحی]] از یکسو و [[ایران]] [[شیعی]] از سوی دیگر بود. به نظر میرسد به جهت چنین موقعیّتی بارها [[رهبری]] (و نه [[حاکمیّت]]) [[عثمانی]] بر [[جهان]] [[اسلامی]] [[سنّی]] در دیگر دولتهای [[اسلام]] پذیرفته شد... دیگر عصر [[خلافت]] [[جهانی]] به سر رسیده بود و هیچ [[حاکم اسلامی]] نیز چنین ادعایی نداشت. چنین روندی ادامه یافت تا آنکه این ایده در اواخر قرن هیجدهم میلادی مجدّدا از سوی [[سلاطین]] [[عثمانی]] مطرح شد.<ref>زبان سیاسی اسلام، برنارد لوئیس، ترجمه غلامرضا بهروز لک، ص ۹۸</ref>. | ||
== خلافت بیدلیل == | == خلافت بیدلیل == | ||
پس از [[وفات رسول خدا]] {{صل}}، [[خلیفه شدن ابوبکر]] نه به [[نص]] و [[فرمان]] و [[تعیین پیامبر خدا]] {{صل}} بود، چون [[اهل سنت]] معتقدند [[پیامبر]] کسی را [[جانشین]] [[تعیین]] نکرد، نه مستند به [[اجماع]] بود، چون کسانی مثل [[امام علی|علی بن ابی طالب]] {{ع}}، همۀ [[بنی هاشم]]، [[سعد بن عباده]]، [[زبیر]]، [[طلحه]]، [[خالد بن ولید]]، [[مقداد]]، [[سلمان]]، [[ابوذر]]، [[عمّار یاسر]]، [[براء بن عازب]]، [[ابیّ بن کعب]]، [[عتبه]]، [[ابو سفیان]] در آغاز کار [[بیعت]] نکردند، نه متّکی به [[شورا]] بود، چون خود [[عمر]] هم گفت: [[بیعت]] [[مردم]] با [[ابوبکر]]، "[[فلته]]" و [[تصمیم]] بدون حساب و بیمشورت با [[مسلمانان]] بود، نه مستند به [[اهل حلّ و عقد]] از [[مسلمانان]] بود، چون چهرههای برجستهای از بزرگان [[اسلام]] حضور و [[رضایت]] نداشتند و عموم [[مهاجران]] هم در [[سقیفه]] نبودند، پس [[دلیل]] [[مشروعیت]] آن [[خلافت]] چیست؟ با اینکه [[ابوبکر]] از همۀ [[مسلمانان]] صلاحیّت و [[علم]] و [[مجاهدت]] بیشتر و [[نسب]] والاتر و [[خویشاوندی]] نزدیکتر نداشت. برعکس، [[خلافت]] و [[امامت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} هم به [[نصّ]] [[آیۀ تبلیغ]] و [[آیه اکمال دین]] و [[آیه ولایت]]، از سوی [[خدا]] بود، هم [[احادیث متواتر]] از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} مبنی بر [[خلافت]] و [[وصایت]] و [[ولایت]] و [[شایستگی]] او بود، هم سابقۀ [[ایمان]] و [[جهاد]] و [[فضایل]] [[علمی]] و [[اخلاقی]] او [[برتر]] از همه بود، هم [[برادر]]، [[پسر عمو]] و داماد [[پیامبر]] و بزرگشدۀ دامان [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} بود و هم سابقۀ [[بتپرستی]] نداشت. [[حدیث ولایت]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث غدیر]] و... [[احادیث]] دیگر هم تصریح بر [[خلافت]] او دارد. با این حال، چرا آنان، [[امام علی|علی]] {{ع}} را که هم [[برتر]] بود و هم خلافتش [[مشروع]]، رها کردند و درپی دیگری رفتند؟ ملاک ترجیح و [[تقدیم مفضول بر افضل]] چه بود؟.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۵۲.</ref> | پس از [[وفات رسول خدا]] {{صل}}، [[خلیفه شدن ابوبکر]] نه به [[نص]] و [[فرمان]] و [[تعیین پیامبر خدا]] {{صل}} بود، چون [[اهل سنت]] معتقدند [[پیامبر]] کسی را [[جانشین]] [[تعیین]] نکرد، نه مستند به [[اجماع]] بود، چون کسانی مثل [[امام علی|علی بن ابی طالب]] {{ع}}، همۀ [[بنی هاشم]]، [[سعد بن عباده]]، [[زبیر]]، [[طلحه]]، [[خالد بن ولید]]، [[مقداد]]، [[سلمان]]، [[ابوذر]]، [[عمّار یاسر]]، [[براء بن عازب]]، [[ابیّ بن کعب]]، [[عتبه]]، [[ابو سفیان]] در آغاز کار [[بیعت]] نکردند، نه متّکی به [[شورا]] بود، چون خود [[عمر]] هم گفت: [[بیعت]] [[مردم]] با [[ابوبکر]]، "[[فلته]]" و [[تصمیم]] بدون حساب و بیمشورت با [[مسلمانان]] بود، نه مستند به [[اهل حلّ و عقد]] از [[مسلمانان]] بود، چون چهرههای برجستهای از بزرگان [[اسلام]] حضور و [[رضایت]] نداشتند و عموم [[مهاجران]] هم در [[سقیفه]] نبودند، پس [[دلیل]] [[مشروعیت]] آن [[خلافت]] چیست؟ با اینکه [[ابوبکر]] از همۀ [[مسلمانان]] صلاحیّت و [[علم]] و [[مجاهدت]] بیشتر و [[نسب]] والاتر و [[خویشاوندی]] نزدیکتر نداشت. برعکس، [[خلافت]] و [[امامت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} هم به [[نصّ]] [[آیۀ تبلیغ]] و [[آیه اکمال دین]] و [[آیه ولایت]]، از سوی [[خدا]] بود، هم [[احادیث متواتر]] از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} مبنی بر [[خلافت]] و [[وصایت]] و [[ولایت]] و [[شایستگی]] او بود، هم سابقۀ [[ایمان]] و [[جهاد]] و [[فضایل]] [[علمی]] و [[اخلاقی]] او [[برتر]] از همه بود، هم [[برادر]]، [[پسر عمو]] و داماد [[پیامبر]] و بزرگشدۀ دامان [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} بود و هم سابقۀ [[بتپرستی]] نداشت. [[حدیث ولایت]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث غدیر]] و... [[احادیث]] دیگر هم تصریح بر [[خلافت]] او دارد. با این حال، چرا آنان، [[امام علی|علی]] {{ع}} را که هم [[برتر]] بود و هم خلافتش [[مشروع]]، رها کردند و درپی دیگری رفتند؟ ملاک ترجیح و [[تقدیم مفضول بر افضل]] چه بود؟.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۵۲.</ref> |