پرش به محتوا

اسلام در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'فهم دین' به 'فهم دین'
جز (جایگزینی متن - ' آن‌که ' به ' آنکه ')
جز (جایگزینی متن - 'فهم دین' به 'فهم دین')
خط ۷۱: خط ۷۱:
منطق فهم اسلام از دیدگاه امام به تفصیل بحث شد؛ لکن برای یادآوری لازم است اشاره کنیم که [[حضرت]] امام در کنار دیگر حکیمان [[الهی]]، [[معرفت]] را امری دست یافتنی می‌داند. ایشان به عنوان [[فیلسوف]] تلاش دارد تا از نظریات به بدیهیات برسد و با رسیدن به بدیهیات، خود را در ساحلِ أمنِ [[یقین]] بیابد. ایشان از یک سو [[علم]] را درجه‌بندی کرده و [[علم به خدا]] را با فضیلت‌تر دانسته است و از سوی دیگر، همین علم به خدا را از دو طریقِ برهانی و [[عرفانی]] ممکن می‌داند<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۶۱.</ref>. [[انسان]] از نگاه امام، همچون عالَمِ هستی دارای سه مرتبه وجودی است، [[جسم]] و ماده، مثال و [[برزخ]]، و [[عقل]] و تجرد. انسان توسطِ هر کدام از این سه لایه وجودی می‌تواند با سه مرتبه مناسبِ آن در عالمِ هستی مرتبط شده و به شناختِ آن مرتبه نائل شود<ref>ر. ک: امام خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۶۸؛ ج۲، ص۲۶۶؛ ج۳، ص۳۲۰ - ۳۱۷ و ۴۰۳.</ref>.
منطق فهم اسلام از دیدگاه امام به تفصیل بحث شد؛ لکن برای یادآوری لازم است اشاره کنیم که [[حضرت]] امام در کنار دیگر حکیمان [[الهی]]، [[معرفت]] را امری دست یافتنی می‌داند. ایشان به عنوان [[فیلسوف]] تلاش دارد تا از نظریات به بدیهیات برسد و با رسیدن به بدیهیات، خود را در ساحلِ أمنِ [[یقین]] بیابد. ایشان از یک سو [[علم]] را درجه‌بندی کرده و [[علم به خدا]] را با فضیلت‌تر دانسته است و از سوی دیگر، همین علم به خدا را از دو طریقِ برهانی و [[عرفانی]] ممکن می‌داند<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۶۱.</ref>. [[انسان]] از نگاه امام، همچون عالَمِ هستی دارای سه مرتبه وجودی است، [[جسم]] و ماده، مثال و [[برزخ]]، و [[عقل]] و تجرد. انسان توسطِ هر کدام از این سه لایه وجودی می‌تواند با سه مرتبه مناسبِ آن در عالمِ هستی مرتبط شده و به شناختِ آن مرتبه نائل شود<ref>ر. ک: امام خمینی، تقریرات فلسفه، ج۱، ص۶۸؛ ج۲، ص۲۶۶؛ ج۳، ص۳۲۰ - ۳۱۷ و ۴۰۳.</ref>.


عقل، قرآن، [[احادیث]] و [[سنت معصومین]] {{عم}}، گاه به عنوانِ منبع و گاه به عنوان ابزاری برای فهم [[دین]] مورد استفاده قرار می‌گیرند، عقل ضمن اینکه خود احکامی مستقل صادر می‌کند<ref>به عنوان مثال امام در اثبات اصل برائت به قاعده عقلی قبح عقاب بلا بیان تمسک می‌کند. ر. ک به: تهذیب الاصول، تقریرات علم اصولِ امام خمینی به قلم آیت‌الله سبحانی، ج۳، ص۸۶.</ref>، در فهم و [[درک]] قرآن و [[حدیث]] نیز نقش اساسی دارد. [[فطرت]] در نگاه [[امام]] نقش مهم در [[فهم]] [[دین]] دارد. از نظر ایشان همه [[فطریات]] به دو [[فطرت]] اصلی و تبعی برمی‌گردد، [[فطرت عشق به کمال]] و فطرتِ [[نفرت]] از [[عیب]] و [[نقص]]. از اینرو باورهایی مانند اصل وجود [[خداوند]]، [[یگانگی]] و [[صفات خداوند]] و [[معاد]]، از فطریات [[انسان]] شمرده می‌شود<ref>امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۸۲ - ۱۸۷.</ref>.
عقل، قرآن، [[احادیث]] و [[سنت معصومین]] {{عم}}، گاه به عنوانِ منبع و گاه به عنوان ابزاری برای فهم [[دین]] مورد استفاده قرار می‌گیرند، عقل ضمن اینکه خود احکامی مستقل صادر می‌کند<ref>به عنوان مثال امام در اثبات اصل برائت به قاعده عقلی قبح عقاب بلا بیان تمسک می‌کند. ر. ک به: تهذیب الاصول، تقریرات علم اصولِ امام خمینی به قلم آیت‌الله سبحانی، ج۳، ص۸۶.</ref>، در فهم و [[درک]] قرآن و [[حدیث]] نیز نقش اساسی دارد. [[فطرت]] در نگاه [[امام]] نقش مهم در [[فهم دین]] دارد. از نظر ایشان همه [[فطریات]] به دو [[فطرت]] اصلی و تبعی برمی‌گردد، [[فطرت عشق به کمال]] و فطرتِ [[نفرت]] از [[عیب]] و [[نقص]]. از اینرو باورهایی مانند اصل وجود [[خداوند]]، [[یگانگی]] و [[صفات خداوند]] و [[معاد]]، از فطریات [[انسان]] شمرده می‌شود<ref>امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۸۲ - ۱۸۷.</ref>.


همچنین آیاتِ [[قرآن]] و [[احادیث]] ضمن اینکه خود منبعی برای فهمِ معرفتِ [[دینی]] هستند، گاه در فهم دیگر احادیث و [[آیات]] به عنوان ابزار استفاده می‌شوند و به اصطلاح عام‌ها با خاص‌ها و مطلق‌ها با مقیدها و متشابه‌ها با [[محکمات]]، معنا و [[تفسیر]] می‌شوند. در نگاه [[حضرت]] امام، [[اسلام]] نباید در بُعد و جهتِ خاصی خلاصه شود ایشان، ضمن اینکه [[ارزش]] بالایی برای علومی نظیرِ [[فقه]]، [[فلسفه]] و [[عرفان]] قایل است؛ در عین حال [[معتقد]] است که متخصصین این رشته‌ها، نباید خود را اسلام‌شناسِ کامل بدانند. ایشان، [[غربت اسلام]] را در گذشته و حال ناشی از آن می‌داند که اسلام آن‌طور که باید، شناخته نشده است<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، ابواب معرفت، ص۱۱۷.</ref><ref>[[محمد تقی سهرابی‌فر|سهرابی‌فر، محمد تقی]]، [[اسلام‌شناسی (مقاله)| مقاله «اسلام‌شناسی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۸۷.</ref>
همچنین آیاتِ [[قرآن]] و [[احادیث]] ضمن اینکه خود منبعی برای فهمِ معرفتِ [[دینی]] هستند، گاه در فهم دیگر احادیث و [[آیات]] به عنوان ابزار استفاده می‌شوند و به اصطلاح عام‌ها با خاص‌ها و مطلق‌ها با مقیدها و متشابه‌ها با [[محکمات]]، معنا و [[تفسیر]] می‌شوند. در نگاه [[حضرت]] امام، [[اسلام]] نباید در بُعد و جهتِ خاصی خلاصه شود ایشان، ضمن اینکه [[ارزش]] بالایی برای علومی نظیرِ [[فقه]]، [[فلسفه]] و [[عرفان]] قایل است؛ در عین حال [[معتقد]] است که متخصصین این رشته‌ها، نباید خود را اسلام‌شناسِ کامل بدانند. ایشان، [[غربت اسلام]] را در گذشته و حال ناشی از آن می‌داند که اسلام آن‌طور که باید، شناخته نشده است<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، ابواب معرفت، ص۱۱۷.</ref><ref>[[محمد تقی سهرابی‌فر|سهرابی‌فر، محمد تقی]]، [[اسلام‌شناسی (مقاله)| مقاله «اسلام‌شناسی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۸۷.</ref>
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش