پرش به محتوا

انسان کامل در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ولایت و خلافت' به 'ولایت و خلافت'
جز (جایگزینی متن - 'قرب فرایض' به 'قرب فرایض')
جز (جایگزینی متن - 'ولایت و خلافت' به 'ولایت و خلافت')
خط ۴۰: خط ۴۰:
[[اهل معرفت]] در بیان نسبت انسان کامل با حق‌تعالی احکامی را ذکر کرده‌اند؛ ازجمله:
[[اهل معرفت]] در بیان نسبت انسان کامل با حق‌تعالی احکامی را ذکر کرده‌اند؛ ازجمله:


=== [[ولایت و خلافت]] الهی ===
=== [[ولایت]] و [[خلافت]] الهی ===
امام‌ خمینی مانند دیگر [[عارفان]]<ref>کاشانی، کشف الوجوه الغر لمعانی نظم الدر، ۶۹–۷۰؛ آملی، تفسیر المحیط، ۵/۱۰۷.</ref> [[انسان کامل]] را [[خلیفه]] [[حق‌تعالی]] در [[خلق]] می‌داند که متصف به [[اسما]] و [[صفات الهی]] و [[متصرف]] در [[ملک]] و [[ملکوت]] عالم است و [[وظیفه]] [[تدبیر]] و [[تربیت]] [[مخلوقات]] را بر عهده دارد.<ref>امام‌ خمینی، دعاء السحر، ۸؛ امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۲.</ref> این [[خلافت]] انسان کامل، ریشه در خلافت [[حقیقت محمدیه]]{{صل}}، دارد که [[مظهر اسم اعظم]] «[[الله]]» است<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۲.</ref> و خلافت حقیقت محمدیه{{صل}}، و [[اسم اعظم]] «الله» نیز ناشی از خلافت کبرای [[فیض اقدس]] است.<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۱۷ و ۲۷؛ امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۳۹.</ref>
امام‌ خمینی مانند دیگر [[عارفان]]<ref>کاشانی، کشف الوجوه الغر لمعانی نظم الدر، ۶۹–۷۰؛ آملی، تفسیر المحیط، ۵/۱۰۷.</ref> [[انسان کامل]] را [[خلیفه]] [[حق‌تعالی]] در [[خلق]] می‌داند که متصف به [[اسما]] و [[صفات الهی]] و [[متصرف]] در [[ملک]] و [[ملکوت]] عالم است و [[وظیفه]] [[تدبیر]] و [[تربیت]] [[مخلوقات]] را بر عهده دارد.<ref>امام‌ خمینی، دعاء السحر، ۸؛ امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۲.</ref> این [[خلافت]] انسان کامل، ریشه در خلافت [[حقیقت محمدیه]]{{صل}}، دارد که [[مظهر اسم اعظم]] «[[الله]]» است<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۲.</ref> و خلافت حقیقت محمدیه{{صل}}، و [[اسم اعظم]] «الله» نیز ناشی از خلافت کبرای [[فیض اقدس]] است.<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۱۷ و ۲۷؛ امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۳۹.</ref>


به [[باور]] امام‌ خمینی خلافت [[حقیقت]] [[محمدی]]{{صل}}، که مظهر اسم اعظم است، خلافتی دایم، محیط و [[ازلی]] است و [[حاکم]] بر باقی خلافت‌ها و ولایت‌هاست؛ از این‌رو خلافت [[پیامبران]]{{ع}}، دیگر از مظاهر [[خلافت پیامبر خاتم]]{{صل}}، به‌شمار می‌رود،<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۳؛ امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۳۹؛ امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۴/۳۴۹ و ۱۶/۲۱۰.</ref> همچنان‌که [[ولایت کلیه]] مطلقه انسان کامل نیز [[باطن]] خلافت مطلقه کلیه قرار می‌گیرد.<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۴.</ref> ایشان [[ولایت]] را [[باطن نبوت]] می‌داند که مراتبی دارد و هرچه بهره‌مندی از جلوه‌های [[اسمای الهی]] برای [[انسان]] بیشتر باشد، دایره [[ولایت و خلافت]] او گسترش می‌یابد و بر دیگران نیز ولایت و خلافت پیدا می‌کند.<ref>امام‌ خمینی، تقریرات، ۲/۲۴۷؛ امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۳۰–۳۱.</ref>  
به [[باور]] امام‌ خمینی خلافت [[حقیقت]] [[محمدی]]{{صل}}، که مظهر اسم اعظم است، خلافتی دایم، محیط و [[ازلی]] است و [[حاکم]] بر باقی خلافت‌ها و ولایت‌هاست؛ از این‌رو خلافت [[پیامبران]]{{ع}}، دیگر از مظاهر [[خلافت پیامبر خاتم]]{{صل}}، به‌شمار می‌رود،<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۳؛ امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۳۹؛ امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۴/۳۴۹ و ۱۶/۲۱۰.</ref> همچنان‌که [[ولایت کلیه]] مطلقه انسان کامل نیز [[باطن]] خلافت مطلقه کلیه قرار می‌گیرد.<ref>امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۸۴.</ref> ایشان [[ولایت]] را [[باطن نبوت]] می‌داند که مراتبی دارد و هرچه بهره‌مندی از جلوه‌های [[اسمای الهی]] برای [[انسان]] بیشتر باشد، دایره [[ولایت]] و [[خلافت]] او گسترش می‌یابد و بر دیگران نیز ولایت و خلافت پیدا می‌کند.<ref>امام‌ خمینی، تقریرات، ۲/۲۴۷؛ امام‌ خمینی، مصباح الهدایه، ۳۰–۳۱.</ref>  


در نظر عارفان ولایت مراتبی دارد و برای هر مرتبه آن، قطبی است؛ اما قطب‌الاقطاب که باطن نبوت ختمی{{صل}}، است، برای [[ورثه]] [[محمدیه]]{{صل}}، است و این [[مقام]] برای امت‌های گذشته نیست، و پس از این مرتبه، مرتبه [[نبوت عامه]] قرار دارد<ref>کاشانی، لطائف الاعلام، ۴۷۶–۴۷۷.</ref> از این‌رو [[ابن‌عربی]] [[معتقد]] است [[اقطاب]] محمدیین دو قسم‌اند: یک قسم اقطاب پیش از [[بعثت رسول اکرم]]{{صل}}، که همان رسولان‌اند و تعدادشان ۳۱۳ نفر است و دیگر اقطاب پس از [[بعثت]] که تعدادشان [[دوازده نفر]] است و تا [[قیامت]] خواهند بود.<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه ۴/۷۵.</ref> امام‌ خمینی مقام [[قطبیت]] را [[مقام خلافت]] و قطب‌الاقطاب را همان [[خلافت]] [[حقیقت محمدیه]] می‌داند که مربی عالم و ساری در آن است و به جهت این خلافت، حقِ [[تصرف در عالم]] را دارد و این [[مقام]] را از ناحیه قطب‌الاقطاب دریافت می‌کند.<ref>امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۴۷ و ۱۴۵–۱۴۶.</ref> ایشان با استناد به [[سوره عصر|سوره والعصر]] [[معتقد]] است «عصر»، [[انسان کامل]] است که مصداق آن [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، و در عصر حاضر [[حضرت مهدی]]{{ع}}، می‌باشد که عصاره موجودات همه [[عوالم]] و نسخه تمام عالم در انسان کامل است.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۷ و ۱۲/۴۲۳.</ref>.<ref>[[سید علی احمدی امیری|احمدی امیری، سید علی]]، [[انسان کامل - احمدی امیری (مقاله)|مقاله «انسان کامل»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص ۳۶۱ – ۳۷۰.</ref>
در نظر عارفان ولایت مراتبی دارد و برای هر مرتبه آن، قطبی است؛ اما قطب‌الاقطاب که باطن نبوت ختمی{{صل}}، است، برای [[ورثه]] [[محمدیه]]{{صل}}، است و این [[مقام]] برای امت‌های گذشته نیست، و پس از این مرتبه، مرتبه [[نبوت عامه]] قرار دارد<ref>کاشانی، لطائف الاعلام، ۴۷۶–۴۷۷.</ref> از این‌رو [[ابن‌عربی]] [[معتقد]] است [[اقطاب]] محمدیین دو قسم‌اند: یک قسم اقطاب پیش از [[بعثت رسول اکرم]]{{صل}}، که همان رسولان‌اند و تعدادشان ۳۱۳ نفر است و دیگر اقطاب پس از [[بعثت]] که تعدادشان [[دوازده نفر]] است و تا [[قیامت]] خواهند بود.<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه ۴/۷۵.</ref> امام‌ خمینی مقام [[قطبیت]] را [[مقام خلافت]] و قطب‌الاقطاب را همان [[خلافت]] [[حقیقت محمدیه]] می‌داند که مربی عالم و ساری در آن است و به جهت این خلافت، حقِ [[تصرف در عالم]] را دارد و این [[مقام]] را از ناحیه قطب‌الاقطاب دریافت می‌کند.<ref>امام‌ خمینی، تعلیقات فصوص، ۳۸–۴۷ و ۱۴۵–۱۴۶.</ref> ایشان با استناد به [[سوره عصر|سوره والعصر]] [[معتقد]] است «عصر»، [[انسان کامل]] است که مصداق آن [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، و در عصر حاضر [[حضرت مهدی]]{{ع}}، می‌باشد که عصاره موجودات همه [[عوالم]] و نسخه تمام عالم در انسان کامل است.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۷ و ۱۲/۴۲۳.</ref>.<ref>[[سید علی احمدی امیری|احمدی امیری، سید علی]]، [[انسان کامل - احمدی امیری (مقاله)|مقاله «انسان کامل»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص ۳۶۱ – ۳۷۰.</ref>
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش