پرش به محتوا

عاشورا در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۳: خط ۳۳:


== نقش [[عاشورا]] در [[انقلاب اسلامی]] ==
== نقش [[عاشورا]] در [[انقلاب اسلامی]] ==
[[نهضت عاشورا]] الهام‌بخش بسیاری از قیام‌هایی بوده‌است که در دوره‌های بعد از آن بر ضد [[حکومت‌های ستمگر]] شکل گرفته‌است. به [[عقیده]] امام خمینی [[واقعه عظیم عاشورا]] سال ۶۱ هجری تا خرداد ۱۳۴۲ و تا [[قیام جهانی]] حضرت [[بقیةالله]]{{ع}} در هر مقطع، انقلاب‌ساز است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۲۸۳ و ۱۶/۲۹۰.</ref> در طول [[تاریخ]] با الهام‌گرفتن از نهضت عاشورا قیام‌های متعددی مانند [[قیام مردم مدینه]] در سال ۶۲ق.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، ۲۷۸.</ref> [[قیام توابین]] [[کوفه]] در [[سال ۶۵ق]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۱۱، ۱۰۹ و ۵۲۳.</ref> [[قیام مختار ثقفی]] در سال ۶۶ق<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۲/۲۵۸–۲۶۰.</ref> و قیام‌های فراوان [[سادات حسنی]] و [[حسینی]] در دوران [[حکومت بنی‌امیه]] و [[بنی‌عباس]] مانند [[قیام زید]] و پسرش [[یحیی]] و قیام [[شهدای فخ]] شکل گرفتند.<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۶/۹۰؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۴۸/۱۶۵–۱۷۰.</ref> [[انقلاب اسلامی ایران]] با عاشورا در پیوند است و به عنوان تداوم نهضت عاشورا، کارکرد «[[احیای اسلام]]» را پس از چهارده [[قرن]] به بهترین شکل نشان داد؛ زیرا عوامل تعیین‌کننده در [[پیروزی انقلاب اسلامی]] سه عامل کلیدی، [[مکتب اسلام]]، [[رهبری]] [[امام خمینی]] و حضور [[مردم]] بود که همه آنها متأثر از [[فرهنگ]] [[نهضت]] عاشورای [[امام حسین]]{{ع}} بود و مبارزان با [[رژیم پهلوی]] نهضت عاشورا را سرلوحه کار خود قرار داده بودند.<ref>کدیور، نقش نهضت عاشورا در شکل‌گیری و تداوم انقلاب، ۲/۲۲۱–۲۲۳.</ref> ماهیت [[انقلاب اسلامی ایران]] مانند [[نهضت]] عاشورای [[امام حسین]]{{ع}} [[احیای اسلام]] و [[ارزش‌های اسلامی]] و [[حاکمیت اسلام]] است.<ref>کدیور، نقش نهضت عاشورا در شکل‌گیری و تداوم انقلاب، ۲/۲۴۰.</ref> [[امام خمینی]] خود با اشاره به [[قیام]] پانزده خرداد ۱۳۴۲ [[معتقد]] است الهام‌ گرفتن از [[عاشورا]] آن قیام کوبنده را به وجود آورد و اگر گرمی و [[شور]] عاشورا نبود، معلوم نبود چنین قیامی واقع می‌شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۹۰.</ref> ایشان پیش از [[محرم]] ۱۳۴۲ش با اشاره به اینکه خطر امروز برای [[اسلام]] کمتر از خطر [[بنی‌امیه]] نیست اعلام کرد [[مبلغان]]، [[خطیبان]] و هیئت‌های مذهبی باید [[فداکاری]] در راه [[خدمت]] به اسلام را از امام حسین{{ع}} یاد بگیرند و بدانند که [[تعهد]] و التزامی‌که [[رژیم پهلوی]] دربارهٔ سخن‌نگفتن از [[انقلاب]] در [[دهه عاشورا]] از آنان می‌گیرد، [[ارزش]] قانونی ندارد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۲۹–۲۳۰.</ref>
[[نهضت عاشورا]] الهام‌بخش بسیاری از قیام‌هایی بوده‌است که در دوره‌های بعد از آن بر ضد [[حکومت‌های ستمگر]] شکل گرفته‌است. به [[عقیده]] امام خمینی [[واقعه عظیم عاشورا]] سال ۶۱ هجری تا خرداد ۱۳۴۲ و تا [[قیام جهانی]] حضرت [[بقیةالله]]{{ع}} در هر مقطع، انقلاب‌ساز است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۲۸۳ و ۱۶/۲۹۰.</ref> در طول [[تاریخ]] با الهام‌گرفتن از نهضت عاشورا قیام‌های متعددی مانند [[قیام مردم مدینه]] در سال ۶۲ق.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، ۲۷۸.</ref> [[قیام توابین]] [[کوفه]] در [[سال ۶۵ق]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۱۱، ۱۰۹ و ۵۲۳.</ref> [[قیام مختار ثقفی]] در سال ۶۶ق<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۲/۲۵۸–۲۶۰.</ref> و قیام‌های فراوان [[سادات حسنی]] و [[حسینی]] در دوران [[حکومت بنی‌امیه]] و [[بنی‌عباس]] مانند [[قیام زید]] و پسرش [[قیام یحیی|یحیی]] و [[قیام شهید فخ]] شکل گرفتند.<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۶/۹۰؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۴۸/۱۶۵–۱۷۰.</ref> [[انقلاب اسلامی ایران]] با عاشورا در پیوند است و به عنوان تداوم نهضت عاشورا، کارکرد «[[احیای اسلام]]» را پس از چهارده [[قرن]] به بهترین شکل نشان داد؛ زیرا عوامل تعیین‌کننده در [[پیروزی انقلاب اسلامی]] سه عامل کلیدی، [[مکتب اسلام]]، [[رهبری]] [[امام خمینی]] و حضور [[مردم]] بود که همه آنها متأثر از [[فرهنگ]] [[نهضت]] عاشورای [[امام حسین]]{{ع}} بود و مبارزان با [[رژیم پهلوی]] نهضت عاشورا را سرلوحه کار خود قرار داده بودند.<ref>کدیور، نقش نهضت عاشورا در شکل‌گیری و تداوم انقلاب، ۲/۲۲۱–۲۲۳.</ref> ماهیت [[انقلاب اسلامی ایران]] مانند [[نهضت]] عاشورای [[امام حسین]]{{ع}} [[احیای اسلام]] و [[ارزش‌های اسلامی]] و [[حاکمیت اسلام]] است.<ref>کدیور، نقش نهضت عاشورا در شکل‌گیری و تداوم انقلاب، ۲/۲۴۰.</ref> [[امام خمینی]] خود با اشاره به [[قیام]] پانزده خرداد ۱۳۴۲ [[معتقد]] است الهام‌ گرفتن از [[عاشورا]] آن قیام کوبنده را به وجود آورد و اگر گرمی و [[شور]] عاشورا نبود، معلوم نبود چنین قیامی واقع می‌شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۹۰.</ref> ایشان پیش از [[محرم]] ۱۳۴۲ش با اشاره به اینکه خطر امروز برای [[اسلام]] کمتر از خطر [[بنی‌امیه]] نیست اعلام کرد [[مبلغان]]، [[خطیبان]] و هیئت‌های مذهبی باید [[فداکاری]] در راه [[خدمت]] به اسلام را از امام حسین{{ع}} یاد بگیرند و بدانند که [[تعهد]] و التزامی‌که [[رژیم پهلوی]] دربارهٔ سخن‌نگفتن از [[انقلاب]] در [[دهه عاشورا]] از آنان می‌گیرد، [[ارزش]] قانونی ندارد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۲۹–۲۳۰.</ref>


امام خمینی خود در ۹ خرداد ۱۳۴۲ برابر ۶ محرم ۱۳۸۳ق در جمع گروهی از بازاریان با تأکید بر تاسی به امام حسین{{ع}} و [[خانواده]] حضرت که به [[اسارت]] برده شدند، خاطرنشان کرد که یکی از کسانی که باید به [[خون]] خود آغشته شود «خمینی» است و باید [[روز عاشورا]] را در [[قم]] [[کربلا]] قرار داد و کربلای دوم ساخت و [[مردم]] برای [[زیارت]] آن به قم بیایند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۰.</ref> ایشان در پی این تاکیدها در عصر روز عاشورا برابر ۱۳ خرداد در یک [[سخنرانی]] عمومی و معروف خود با مخاطب قراردادن [[محمدرضا پهلوی]]، به او [[نصیحت]] و [[اخطار]] کرد دربارهٔ [[اعمال]] اطرافیان خود هوشیار باشد و از آنچه بر پدرش [[رضاخان]] رفت، [[عبرت]] بگیرد و کاری نکند که اگر روزی قرار شد برود، مردم خوشحال باشند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۵–۲۴۶.</ref> ایشان در این سخنرانی، محمدرضا پهلوی را تحت تأثیر بهائی‌ها و [[اسرائیل]] خواند و دربارهٔ توطئه‌هایی که ممکن است از سوی [[بهائیت]] و اسرائیل علیه او در جریان باشد، به او هشدار داد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۷–۲۴۸.</ref> [[بازداشت امام]] خمینی و پس از آن، [[قیام]] خونین پانزده خرداد ۱۳۴۲، که آغاز [[نهضت اسلامی]] بود پیامد این اتفاقات بود<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ۲۳۱–۲۳۴.</ref>.
امام خمینی خود در ۹ خرداد ۱۳۴۲ برابر ۶ محرم ۱۳۸۳ق در جمع گروهی از بازاریان با تأکید بر تاسی به امام حسین{{ع}} و [[خانواده]] حضرت که به [[اسارت]] برده شدند، خاطرنشان کرد که یکی از کسانی که باید به [[خون]] خود آغشته شود «خمینی» است و باید [[روز عاشورا]] را در [[قم]] [[کربلا]] قرار داد و کربلای دوم ساخت و [[مردم]] برای [[زیارت]] آن به قم بیایند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۰.</ref> ایشان در پی این تاکیدها در عصر روز عاشورا برابر ۱۳ خرداد در یک [[سخنرانی]] عمومی و معروف خود با مخاطب قراردادن [[محمدرضا پهلوی]]، به او [[نصیحت]] و [[اخطار]] کرد دربارهٔ [[اعمال]] اطرافیان خود هوشیار باشد و از آنچه بر پدرش [[رضاخان]] رفت، [[عبرت]] بگیرد و کاری نکند که اگر روزی قرار شد برود، مردم خوشحال باشند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۵–۲۴۶.</ref> ایشان در این سخنرانی، محمدرضا پهلوی را تحت تأثیر بهائی‌ها و [[اسرائیل]] خواند و دربارهٔ توطئه‌هایی که ممکن است از سوی [[بهائیت]] و اسرائیل علیه او در جریان باشد، به او هشدار داد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۲۴۷–۲۴۸.</ref> [[بازداشت امام]] خمینی و پس از آن، [[قیام]] خونین پانزده خرداد ۱۳۴۲، که آغاز [[نهضت اسلامی]] بود پیامد این اتفاقات بود<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ۲۳۱–۲۳۴.</ref>.
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش