نماز در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = نماز

| پرسش مرتبط  =  

}}

== مقدمه ==

تردیدی نیست که [[نماز]] پیش از [[اسلام]] شناخته شده بوده و مخاطبان [[قرآن]] معنای آن را می‌دانستند و [[ابراهیم]] بنای [[عبادت]] با [[رکوع]] و [[سجود]] را پیش از [[پیامبر]] پی‌ریزی کرده است: {{متن قرآن|وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم را در خانه (کعبه) مستقر ساختیم (و گفتیم) که هیچ چیز را شریک من قرار مده و خانه مرا برای طواف‌کنندگان و قیام‌کنندگان و رکوع‌کنندگان سجده‌گزار پاکیزه بدار!» سوره حج، آیه ۲۶.</ref> و [[اسماعیل]] [[اهل]] خود را به [[نماز خواندن]] که در [[شهر مکه]] می‌زیسته، [[دعوت]] می‌کرده است: {{متن قرآن|وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِسْمَاعِيلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولًا نَبِيًّا * وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَكَانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا}}<ref>«و در این کتاب، اسماعیل را یاد کن که او درست‌پیمان و فرستاده‌ای پیامبر بود * و خانواده خود را به نماز و زکات فرمان می‌داد و نزد پروردگار خویش پسندیده بود» سوره مریم، آیه ۵۴-۵۵.</ref>. لغت [[صلات]] به معنای دعای با ارکان مخصوص معروف در میان مخاطبان بوده است و در فاصله [[تاریخی]] بین [[اسماعیل]] و [[پیامبر اسلام]] {{صل}}، [[عرب‌ها]] [[نماز]] را به همان کیفیتی که [[خداوند]] به [[حضرت ابراهیم]] و [[اسماعیل]] نشان داده بود، می‌شناختند. آن دو در هنگام ساختن [[کعبه]] به [[خداوند]] عرضه داشتند: {{متن قرآن|رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا...}}<ref>«پروردگارا! و ما را فرمانبردار خود بگمار و از فرزندان ما خویشاوندانی را فرمانبردار خویش (برآور) و شیوه‌های پرستشمان را به ما بنما» سوره بقره، آیه ۱۲۸.</ref> اما با این حال سیری [[تاریخی]] از بیان [[معارف]] در [[نماز]] در سوره‌های [[مکی و مدنی]] [[مشاهده]] می‌شود. مثلاً: [[خداوند]] این [[نماز]] را وسیله [[آرامش]] [[معنوی]] او معرفی می‌کند: {{متن قرآن|إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا * إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا}}<ref>«ما سخنی سنگین را به زودی بر تو فرو می‌فرستیم * بی‌گمان عبادت شبانه در پابرجایی، سخت‌تر و در گفتار، استوارتر است» سوره مزمل، آیه ۵-۶.</ref> {{متن قرآن|فَصَلِّ لِرَبِّكَ}}<ref>«پس برای پروردگارت نماز بگزار» سوره کوثر، آیه ۲.</ref> را به او [[وحی]] کرد تا [[پیامبر]] نظمی به این [[نماز]] بدهد و برای آن وقت و خصوصیات و ترتیب [[تعیین]] کرد: {{متن قرآن|وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا}}<ref>«و به نمازت نه بانگ بردار و نه آن را بی‌آوا بخوان و میان آن (دو)، راهی (میانه) بگزین!» سوره اسراء، آیه ۱۱۰.</ref> و [[فلسفه]] و کارکرد آن را روشن کرد: {{متن قرآن|اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از شکیبایی و نماز یاری بجویید که خداوند با شکیبایان است» سوره بقره، آیه ۱۵۳.</ref> و اگر [[مصدق]] [[احکام]] [[ادیان پیشین]] در باب [[نماز]] بود؛ ([[هود]]: ۸۷، [[انبیاء]]: ۷۳، [[یونس]]: ۸۷، المائده: ۱۲، البقره: ۴۵)، اما آن را بدون [[شک]] توسعه بخشید، [[واجب]] به عنوان فرائض و [[مستحب]] (مزمل: ۲۰) به عنوان [[نوافل]] قرار داد، حتی از کارکردهای غلط آن سخن گفت و اینها همه چیزهایی است که مرتبط با [[پیامبر]] و توسعه [[ایمانی]] درباره این منسک مهم [[دینی]] است.