امامت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

«[[امام]]» یا از ریشه «أُمّ» به معنای اصل و اساس است و یا از ریشه «أَمّ» به معنای قصد و آهنگ است. اهل لغت برای امام معانی مختلفی از جمله [[پیشوا]]، پیشرو، [[مقتدا]]، قیِّم، [[مصلح]]، [[الگو]]، طریق و راه اصلی، [[راهنما]] و کسی که همواره مقصود و [[هدف]] حرکت و تلاش دیگران قرار گیرد، مصلح و [[سرپرست]] و حتی شاقول و ریسمان بنّایی ذکر کرده‌اند. با این وجود همه اینها، معنایی نزدیک به هم داشته و بیانگر یک واقعیت‌اند و آن، اینکه رهبر [[جامعه]] در [[حقیقت]]، اصل و اساس جامعه است که [[مردم]] از او [[پیروی]] می‌کنند و در امور خود، به سراغ او می‌روند. بر این اساس معنای جامع امام، کسی یا چیزی است که به او اقتدا شود.

واژۀ «[[امام]]» یا از ریشه «أُمّ»<ref>جوهری، الصحاح، ج ۵ ص۱۸۶۳ مادّه «أمم»: {{عربی|"أُمُ‏ الشی: أصلُهُ"}}</ref> به معنای اصل و اساس است، چنانچه [[خلیل بن احمد]] درباره نخستین معنای این ریشه می‌گوید: "بدان که هر چیزی که چیزهای دیگر به آن ضمیمه و نسبت داده می‌شوند، یا از او پیدا می‌شوند، یا [[الهام]] می‌گیرند، [[عرب]] آن چیز را "أُمّ" می‌نامد"<ref>{{عربی|"اعلم أن کل شی‏ء یضم إلیه سائر ما یلیه فإن العرب تسمی ذلک الشی‏ء أمّا"}}؛ کتاب العین، ج‏۸، ص۴۲۶؛ صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ج۱۰، ص۴۵۸.</ref> و یا از ریشه «أَمّ»<ref>{{عربی|"الأَمُ‏ بالفتح: القصدُ. یقال: أَمَّهُ‏ و أَمَّمَهُ‏ و تَأَمَّمَهُ‏، إذا قصَدَه"‏}}؛ الصحاح، ج ۵ ص۱۸۶۵.</ref> به معنای قصد و آهنگ است<ref>{{عربی|"الأَمُ‏، بالفتح: القَصْد، أَمَّهُ‏ یَؤُمُّه‏ أَمّاً إِذا قَصَدَه"}}؛ لسان العرب، ج‏۱۲، ص۲۲.</ref>. یکی از مشتقات این ریشه واژۀ «[[امام]]» است.