حجر بن زائده: تفاوت میان نسخهها
←نقد تستری
(←پانویس) |
|||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
محقق تستری پس از یاد کرد [[ادله]] مذکور چنین به نقد آنها پرداخته است: | محقق تستری پس از یاد کرد [[ادله]] مذکور چنین به نقد آنها پرداخته است: | ||
اولاً [[محمد بن سنان]] [[ضعیف]] نیست، بلکه مختلف فیه است و دیدگاه صحیح، [[وثاقت]] ایشان است، همانگونه که مختار شما هم همین است<ref>{{عربی|فإنه مختلف فیه؛ و الأصح ثقته، و قد اختاره}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸).</ref> | اولاً: [[محمد بن سنان]] [[ضعیف]] نیست، بلکه مختلف فیه است و دیدگاه صحیح، [[وثاقت]] ایشان است، همانگونه که مختار شما هم همین است<ref>{{عربی|فإنه مختلف فیه؛ و الأصح ثقته، و قد اختاره}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸).</ref> | ||
ثانیاً [[بشیر الدهان]] از [[راویان مجهول]] نیست، بلکه از [[راویان مهمل]] است که طعنی دربارهاش نرسیده است، درنتیجه خبرش معتبر است<ref>{{عربی|و کذلک قوله بجهالة بشیر الدهان فانه لم یذکر أحد فیه جهالة و إنما أهمل، و من لم یطعن فیه فخبره معتبر}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref>، از این رو [[کشی]] این [[حدیث]] را (حدیث ب) با سند دیگری گزارش کرده -و شما از نقل آن [[غفلت]] نمودید- و همه [[راویان]]، آن را [[جرح]] کردند، جز بشیر الدهان<ref>{{عربی|رواه بسند آخر، و إن غفل عنه المصنف و طعن فی رواته حتی ابن سنان علی زعمه و لم یطعن فی بشیر}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱)؛ رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال)، ج۲، ص۶۱۳، ح۵۸۴: {{عربی|حدثنی أبو القاسم نصر بن الصباح و کان غالیا، قال: حدثنی أبو یعقوب بن محمد البصری و هو غال رکن من أرکانهم أیضا، قال: حدثنی محمد بن الحسن بن شمون و هو أیضاً منهم، قال: حدثنی محمد بن سنان و هو کذلک، عن بشیر النبال، أنه قال: قال أبو عبدالله{{ع}} لمحمد بن کثیر الثقفی و هو من أصحاب المفضل بن عمر أیضا، ما تقول فی المفضل بن عمر... و ذکر مثل حدیث إسحاق بن محمد البصری سواء}}.</ref>. | ثانیاً: [[بشیر الدهان]] از [[راویان مجهول]] نیست، بلکه از [[راویان مهمل]] است که طعنی دربارهاش نرسیده است، درنتیجه خبرش معتبر است<ref>{{عربی|و کذلک قوله بجهالة بشیر الدهان فانه لم یذکر أحد فیه جهالة و إنما أهمل، و من لم یطعن فیه فخبره معتبر}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref>، از این رو [[کشی]] این [[حدیث]] را (حدیث ب) با سند دیگری گزارش کرده -و شما از نقل آن [[غفلت]] نمودید- و همه [[راویان]]، آن را [[جرح]] کردند، جز بشیر الدهان<ref>{{عربی|رواه بسند آخر، و إن غفل عنه المصنف و طعن فی رواته حتی ابن سنان علی زعمه و لم یطعن فی بشیر}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱)؛ رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال)، ج۲، ص۶۱۳، ح۵۸۴: {{عربی|حدثنی أبو القاسم نصر بن الصباح و کان غالیا، قال: حدثنی أبو یعقوب بن محمد البصری و هو غال رکن من أرکانهم أیضا، قال: حدثنی محمد بن الحسن بن شمون و هو أیضاً منهم، قال: حدثنی محمد بن سنان و هو کذلک، عن بشیر النبال، أنه قال: قال أبو عبدالله{{ع}} لمحمد بن کثیر الثقفی و هو من أصحاب المفضل بن عمر أیضا، ما تقول فی المفضل بن عمر... و ذکر مثل حدیث إسحاق بن محمد البصری سواء}}.</ref>. | ||
ثالثاً آنچه از [[وحید بهبهانی]] نقل نمودید، [[مصادره]] به مطلوب است؛ زیرا ایشان فرض را بر تدین حجر بن زائده گرفته و خلاف [[عقل]] دانسته که در مقابل این همه تأکیدات [[امام صادق]]{{ع}} از آن حضرت [[اطاعت]] نکند و همچنان از [[مفضل بن عمر]] [[عیبجویی]] و او را [[آزار]] نماید، در حالی که تدین حجر بن زائده آغاز [[کلام]] است<ref>{{عربی|و ما نقله عن الوحید فی الجواب عن خبر الکافی مصادرة، فإن کان تدین حجر ثابتا لا یقبل العقل مضمونه، و تدینه أول الکلام}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸).</ref> | ثالثاً: آنچه از [[وحید بهبهانی]] نقل نمودید، [[مصادره]] به مطلوب است؛ زیرا ایشان فرض را بر تدین حجر بن زائده گرفته و خلاف [[عقل]] دانسته که در مقابل این همه تأکیدات [[امام صادق]]{{ع}} از آن حضرت [[اطاعت]] نکند و همچنان از [[مفضل بن عمر]] [[عیبجویی]] و او را [[آزار]] نماید، در حالی که تدین حجر بن زائده آغاز [[کلام]] است<ref>{{عربی|و ما نقله عن الوحید فی الجواب عن خبر الکافی مصادرة، فإن کان تدین حجر ثابتا لا یقبل العقل مضمونه، و تدینه أول الکلام}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸).</ref> | ||
رابعاً در [[روایت]] معارض، اشارهای به [[لعن]] [[حجر بن زائده]] و [[عامر بن جذاعه]] نشده، بلکه اشاره به لعن [[مفصل بن عمر]] دارد<ref>{{عربی|فلیس لنا خبر متضمن للعن حجر حتی یکون مجملا أو مفصلا، و إنما الخبر الذی نقله عن الکشی للمعارضة متضمن للعن المفضل}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref> | رابعاً: در [[روایت]] معارض، اشارهای به [[لعن]] [[حجر بن زائده]] و [[عامر بن جذاعه]] نشده، بلکه اشاره به لعن [[مفصل بن عمر]] دارد<ref>{{عربی|فلیس لنا خبر متضمن للعن حجر حتی یکون مجملا أو مفصلا، و إنما الخبر الذی نقله عن الکشی للمعارضة متضمن للعن المفضل}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref> | ||
خامساً لعن از الفاظ مجمل نیست؛ زیرا در این صورت باید ملتزم شد که هیچ لعنی نشانه [[ذم]] کسی نباشد<ref>{{عربی|مع أن ما ذکره من أن اللعن أمر مجمل غلط، و لو کان الأمر کما ذکر، لکان کل من لعنه الله و حججه غیر معلوم الذم، و إنما یؤول اللعن لو ثبت ناقضه، کما فی خبر متضمن أن لعن زرارة کان لحفظه عن المخالفین}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref> | خامساً: لعن از الفاظ مجمل نیست؛ زیرا در این صورت باید ملتزم شد که هیچ لعنی نشانه [[ذم]] کسی نباشد<ref>{{عربی|مع أن ما ذکره من أن اللعن أمر مجمل غلط، و لو کان الأمر کما ذکر، لکان کل من لعنه الله و حججه غیر معلوم الذم، و إنما یؤول اللعن لو ثبت ناقضه، کما فی خبر متضمن أن لعن زرارة کان لحفظه عن المخالفین}}. (قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱).</ref> | ||
در نتیجه هر لعنی بر ذم دلالت دارد، مگر خلافش ثابت شود؛ مانند لعن [[زراره]] و نظیر او که برای [[حفظ جان]] آنها صادر شده است<ref>ر.ک: رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال)، ص۱۳۸-۱۳۹، ح۲۲۱؛ قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 214-215.</ref> | در نتیجه هر لعنی بر ذم دلالت دارد، مگر خلافش ثابت شود؛ مانند لعن [[زراره]] و نظیر او که برای [[حفظ جان]] آنها صادر شده است<ref>ر.ک: رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال)، ص۱۳۸-۱۳۹، ح۲۲۱؛ قاموس الرجال، ج۳، ص۱۲۱، ش۱۷۸۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 214-215.</ref> |