اثبات نصب الهی امام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←ضرورت تبیین قوانین توحیدی و نصب حاکم توسط خداوند
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
قوام [[جامعه انسانی]] در دو امر است: اول، وجود قوانین عادلانه برای تبیین صحیح [[روابط]] انسان‌ها با یکدیگر و دوم، وجود [[حکومت]] و حاکمی [[مقتدر]] در رأس آن برای اجرای صحیح [[قوانین اجتماعی]]. در [[جهان‌بینی توحیدی]]، چون رویکرد همه امور نظری و عملی در مسائل [[انسانی]] و [[زندگی دنیوی]] [[انسان]]، به [[سعادت ابدی]] او درع [[الم]] دیگر باز می‌گردد، پس بنابر [[قاعده لطف]]، لازم است که خداوند زمینه [[سیر]] [[معنوی]] انسان را فراهم آورد. در طیّ مباحث آتی، [[ضرورت عقلی]] این دو مسئله تبیین می‌گردد. | قوام [[جامعه انسانی]] در دو امر است: اول، وجود قوانین عادلانه برای تبیین صحیح [[روابط]] انسان‌ها با یکدیگر و دوم، وجود [[حکومت]] و حاکمی [[مقتدر]] در رأس آن برای اجرای صحیح [[قوانین اجتماعی]]. در [[جهان‌بینی توحیدی]]، چون رویکرد همه امور نظری و عملی در مسائل [[انسانی]] و [[زندگی دنیوی]] [[انسان]]، به [[سعادت ابدی]] او درع [[الم]] دیگر باز می‌گردد، پس بنابر [[قاعده لطف]]، لازم است که خداوند زمینه [[سیر]] [[معنوی]] انسان را فراهم آورد. در طیّ مباحث آتی، [[ضرورت عقلی]] این دو مسئله تبیین می‌گردد. | ||
# '''ضرورت [[تبیین احکام]] و قوانین توحیدی توسّط خداوند''': انسان‌ها، بدون [[استمداد]] از [[عالم غیب]]، [[قادر]] به تشخیص دقیق خیر و [[صلاح]] [[حقیقی]] خود نیستند و نمی‌توانند به [[تنهایی]] به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] راه پیدا کنند؛ لذا قاعده لطف ایجاب می‌کند که خداوند قوانینی را به دست انسان‌هایی [[وارسته]] برای [[بشر]] ارسال نماید؛ تا هم منشأ [[رفع اختلاف]] در نزاع‌های [[اجتماعی]] قرار گیرد و هم در [[درک عوالم غیب]] (از قبیل [[توحید]]، [[معاد]]، [[عالم قبر]] و [[قیامت]] و...) راهگشا باشد. {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌کند؛ بی‌گمان خداوند توانمندی پیروزمند است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. | # '''ضرورت [[تبیین احکام]] و قوانین توحیدی توسّط خداوند''': انسان‌ها، بدون [[استمداد]] از [[عالم غیب]]، [[قادر]] به تشخیص دقیق خیر و [[صلاح]] [[حقیقی]] خود نیستند و نمی‌توانند به [[تنهایی]] به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] راه پیدا کنند؛ لذا قاعده لطف ایجاب می‌کند که خداوند قوانینی را به دست انسان‌هایی [[وارسته]] برای [[بشر]] ارسال نماید؛ تا هم منشأ [[رفع اختلاف]] در نزاع‌های [[اجتماعی]] قرار گیرد و هم در [[درک عوالم غیب]] (از قبیل [[توحید]]، [[معاد]]، [[عالم قبر]] و [[قیامت]] و...) راهگشا باشد. {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌کند؛ بی‌گمان خداوند توانمندی پیروزمند است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. | ||
# '''[[خداوند]]؛ تنها | # '''[[خداوند]]؛ تنها مقام [[صالح]] برای نصب حاکم [[جامعه]]''': [[کتاب خدا]]، به عنوان مجموعه [[قوانین الهی]]، نمی‌تواند به [[تنهایی]] راهگشا و حل‌کننده همه [[مشکلات]] [[بشر]] باشد؛ به ویژه آنکه تجربه [[تاریخی]] نشان داده که [[حاکمان]] [[خودکامه]]، به مدد علمای خودفروخته، [[کلام]] [[وحی]] را نیز به گونه‌ای تعبیر و [[تفسیر]] می‌نمایند که منویّات و اغراض خود را حاصل کنند. از سوی دیگر، جامعه برای [[اجرای قوانین]]، نیازمند پشتوانه [[قوی]] اجرایی است و [[ضرورت]] دارد که حاکمی [[الهی]] و برخوردار از [[عصمت الهی]] بر آن [[حکومت]] نماید، تا [[هدف]] [[هدایت]] و [[رشد]] و تعالی [[انسان]] حاصل شود. در سایه چنین [[حکومتی]] است که [[ستم]] و [[هرج و مرج]] از جامعه رخت برمی‌بندد و زمینه هدایت بشر به مراتب والا فراهم می‌گردد. {{متن قرآن|الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ}}<ref>«(همان) کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا می‌دارند و زکات می‌پردازند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناپسند باز می‌دارند و پایان کارها با خداوند است» سوره حج، آیه ۴۱.</ref>. | ||
از سوی دیگر، خداوند [[آگاه]] به نیّات و درون افراد است و لغزش‌هایی که در تعیین [[حکّام]] توسط انسان‌های معمولی متصوّر است، در خداوند وجود ندارد. در نتیجه، او [[بهترین]] مقام برای نصب حاکم به شمار می‌رود. {{متن قرآن|قُلْ إِنِّي عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَكَذَّبْتُمْ بِهِ مَا عِنْدِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ}}<ref>«بگو: بی‌گمان من از پروردگارم برهانی (روشن) دارم و شما آن را دروغ شمرده‌اید؛ آنچه آن را شتابناک می‌جویید نزد من نیست؛ داوری جز با خداوند نیست (که) حق را پی می‌گیرد و او بهترین جداکنندگان (حق از باطل) است» سوره انعام، آیه ۵۷.</ref>. | از سوی دیگر، خداوند [[آگاه]] به نیّات و درون افراد است و لغزش‌هایی که در تعیین [[حکّام]] توسط انسان‌های معمولی متصوّر است، در خداوند وجود ندارد. در نتیجه، او [[بهترین]] مقام برای نصب حاکم به شمار می‌رود. {{متن قرآن|قُلْ إِنِّي عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَكَذَّبْتُمْ بِهِ مَا عِنْدِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ}}<ref>«بگو: بی‌گمان من از پروردگارم برهانی (روشن) دارم و شما آن را دروغ شمرده‌اید؛ آنچه آن را شتابناک می‌جویید نزد من نیست؛ داوری جز با خداوند نیست (که) حق را پی می‌گیرد و او بهترین جداکنندگان (حق از باطل) است» سوره انعام، آیه ۵۷.</ref>. | ||