پرش به محتوا

خوارج در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
#خوارج مردمی [[جاهل]] و [[نادان]] بودند و در اثر [[جهالت]] و [[نادانی]]، [[حقایق]] را نمی‌فهمیدند و بد [[تفسیر]] می‌کردند. این کج فهمی‌ها به صورت یک [[مذهب]] درآمد که بزرگ‌ترین فداکاری‌ها را در راه تثبیت آن از خویش بروز دادند.
#خوارج مردمی [[جاهل]] و [[نادان]] بودند و در اثر [[جهالت]] و [[نادانی]]، [[حقایق]] را نمی‌فهمیدند و بد [[تفسیر]] می‌کردند. این کج فهمی‌ها به صورت یک [[مذهب]] درآمد که بزرگ‌ترین فداکاری‌ها را در راه تثبیت آن از خویش بروز دادند.
#آنان مردمی تنگ نظر و کوته بین بودند؛ [[اسلام]] را در اندیشه‌های محدود خود محصور کرده بودند و افراد دیگر را [[جهنمی]] می‌دانستند<ref>مطهری، جاذبه و دافعه علی، ص۱۲۷ به نقل از: ضحی الاسلام، ج۳، ص۳۳۰ به نقل از: الفَرقُ بین الفِرَق.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص 258 - 259.</ref>
#آنان مردمی تنگ نظر و کوته بین بودند؛ [[اسلام]] را در اندیشه‌های محدود خود محصور کرده بودند و افراد دیگر را [[جهنمی]] می‌دانستند<ref>مطهری، جاذبه و دافعه علی، ص۱۲۷ به نقل از: ضحی الاسلام، ج۳، ص۳۳۰ به نقل از: الفَرقُ بین الفِرَق.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص 258 - 259.</ref>
==[[خوارج]]؛ از ظهور تا [[رویارویی]]==
خوارج فرقه‌ای است که در نیمه [[قرن نخست هجری]]، و دقیقاً در [[جنگ صفین]] پیدا شد. این [[جنگ]] بین [[امام علی]]{{ع}}، [[خلیفه]] قانونی، و [[معاویة بن ابی‌سفیان]] مرد [[یاغی]] و [[سرکشی]] که تلاش می‌کرد [[خلافت]] را به ناحق به دست آورد، رخ داد. خوارج، در پی [[نیرنگ]] [[سپاه شام]]، ظهوری علنی یافتند. [[معاویه]] آن‌گاه که تداوم جنگ را موجب [[شکست]] حتمی خود دید، پس از [[مشورت]] با [[عمرو بن عاص]]، دستور داد تا [[سپاهیان]]، قرآنها را بر سر نیزه کنند. این نیرنگ، طوفانی در [[سپاه علی]]{{ع}} برپا کرد و شمار فراوانی از سپاهیان حضرت -به تعبیر خودشان- به [[حکم]] [[قرآن]] پاسخ مثبت دادند، و امام علی{{ع}} با [[خانواده]] و شمار اندکی از نیروهای [[مخلص]] خویش تنها ماند. [[تهدیدهای]] جدایی‌طلبان اگر بیش از خطر سپاه شام نبود، دست‌کم همان‌قدر برای [[سپاه امام]] خطرناک می‌نمود.
همان‌گونه که خود [[امام]] در [[احتجاج]] با خوارج بیان فرمود، او نمی‌توانست [[یاران]] خود را به [[هلاکت]] اندازد. حضرت خطاب به آنان فرمود:
اینکه گفتید، من در جنگ صفین شما را با [[شمشیر]] خویش نزدم تا به [[فرمان خدا]] بازگردید، پاسخ این است که [[خداوند]] فرموده است: {{متن قرآن|وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ}}<ref>«و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید» سوره بقره، آیه ۱۹۵.</ref>. در آن [[روز]] شمارتان فراوان بود و من و خانواده‌ام اندک بودیم<ref>تستری، محمدتقی، بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۴۶، به نقل از: العقد الفرید.</ref>.<ref>[[سید جعفر مرتضی عاملی|عاملی، سید جعفر مرتضی]]، [[مارقین (مقاله)| مقاله «مارقین»]]، [[دانشنامه امام علی ج۹ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۹]] ص ۲۳۲.</ref>
==ترکیب مخالفان جنگ==
با نظری دقیق می‌توان دریافت که مخالفان تداوم جنگ صفین چند دسته بودند. در این میان عده‌ای از عناصر دسیسه‌باز، [[مصلحت]] خویش را در [[هدایت]] حوادث در این یا آن مسیر می‌دیدند. گروهی عناصر [[ساده‌لوح]] نیز در [[سپاه]] حضرت حضور داشتند که نمی‌توانستند موضع درست و مکتبی امام را بفهمند. همین گروه بودند که تحت تأثیر نیرنگ [[شامیان]] قرار گرفتند و در [[درستی]] جنگ با معاویه تردید کردند.
گروه سوم کسانی بودند که بر اثر [[ضعف]] و [[سستی]] و [[ناخشنودی]] از [[جنگ]]، [[حکمیت]] را پذیرفتند. البته شماری از [[سپاهیان]] [[عراق]] واقعاً [[تمایل]] داشتند به هر قیمتی از [[خونریزی]] جلوگیری کنند.
بدون تردید، [[خوارج]] از مخالفان جنگ بودند. [[روایات]] و [[اخبار]] بی‌شماری بر این مطلب دلالت دارد. چنان‌که می‌توان به صراحت بیان کرد دلیل اساسی خروج آنان بر ضد [[امام علی]]{{ع}}، همین مسئله [[مخالفت]] با تداوم جنگ بود.<ref>[[سید جعفر مرتضی عاملی|عاملی، سید جعفر مرتضی]]، [[مارقین (مقاله)| مقاله «مارقین»]]، [[دانشنامه امام علی ج۹ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۹]] ص ۲۳۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۳۶۴

ویرایش