پرش به محتوا

امنیت فردی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱: خط ۱۱:
در اینجا ممکن است این [[پرسش]] مطرح شود که چرا با وجود لحاظ نشدن امنیت فردی در تقسیم‌بندی بوزان و ماندل از امنیت، ما در این پژوهش به این امنیت پرداخته‌ایم؟ در این خصوص با تمسک به نظریه باری بوزان و تحلیل او از امنیت و پیوند [[امنیت ملی]] (مشتمل بر پنج نوع [[امنیت نظامی]]، سیاسی ـ [[فرهنگی]]، [[اقتصادی]]، اجتماعی و زیست محیطی) با امنیت فردی باید گفت امنیت فردی دست کم از چهار طریق، آثار چشمگیری بر امنیت ملی می‌گذارد: اول افراد یا گروه‌های شبه دولتی مانند [[تروریست‌ها]] و جدایی‌طلبان؛ دوم نقش [[شهروندان]] به عنوان ستون پنجم احتمالی در حمایت از منافع دولت دیگر؛ سوم فشارهای کلی سیاسی و محدودیت‌هایی که شهروندان بر دولت [[تحمیل]] می‌کنند که در قالب افکار عمومی تجلی می‌یابد؛ چهارم نقش افراد به عنوان [[رهبران]] دولت که هرکدام دارای دنیای خاص [[نگرانی‌ها]] و دیدگاه‌های [[امنیتی]] خود هستند<ref>باری بوزان، مردم، دولت‌ها و هراس، ص۷۰-۷۲.</ref>. در واقع امنیت فردی گروه‌های نفوذ، رهبران دولت و افکار عمومی بر امنیت‌های پنج‌گانه یادشده تأثیر می‌گذارد.
در اینجا ممکن است این [[پرسش]] مطرح شود که چرا با وجود لحاظ نشدن امنیت فردی در تقسیم‌بندی بوزان و ماندل از امنیت، ما در این پژوهش به این امنیت پرداخته‌ایم؟ در این خصوص با تمسک به نظریه باری بوزان و تحلیل او از امنیت و پیوند [[امنیت ملی]] (مشتمل بر پنج نوع [[امنیت نظامی]]، سیاسی ـ [[فرهنگی]]، [[اقتصادی]]، اجتماعی و زیست محیطی) با امنیت فردی باید گفت امنیت فردی دست کم از چهار طریق، آثار چشمگیری بر امنیت ملی می‌گذارد: اول افراد یا گروه‌های شبه دولتی مانند [[تروریست‌ها]] و جدایی‌طلبان؛ دوم نقش [[شهروندان]] به عنوان ستون پنجم احتمالی در حمایت از منافع دولت دیگر؛ سوم فشارهای کلی سیاسی و محدودیت‌هایی که شهروندان بر دولت [[تحمیل]] می‌کنند که در قالب افکار عمومی تجلی می‌یابد؛ چهارم نقش افراد به عنوان [[رهبران]] دولت که هرکدام دارای دنیای خاص [[نگرانی‌ها]] و دیدگاه‌های [[امنیتی]] خود هستند<ref>باری بوزان، مردم، دولت‌ها و هراس، ص۷۰-۷۲.</ref>. در واقع امنیت فردی گروه‌های نفوذ، رهبران دولت و افکار عمومی بر امنیت‌های پنج‌گانه یادشده تأثیر می‌گذارد.


از سوی دیگر بسیاری از [[احکام فقهی]] ناظر برف بر فرد و [[حقوق]] اوست و حتی [[مصالح]] خمسه که [[احکام شرعی]] [[تابعی]] از آنهاست، در وهله نخست ناظر بر [[تکالیف]] و حقوق فرد است؛ از این رو لازم است افزون بر انواع امنیت که باری بوزان و رابرت ماندل برشمرده‌اند و مبنای بحث حاضر قرار گرفته، [[امنیت فردی]] نیز از منظر [[فقه]] بررسی شود. امنیت فردی، مصونیت و [[حرمت]] یک شخص از تعرض و [[تجاوز به حقوق]] مشروعش، اعم از [[جان]]، [[مال]]، [[آبرو]] و [[آزادی]] است؛ یعنی [[حقوق]] و حریم خصوصی او نقض نشود و [[اختیار]] و آزادی فردی او سلب نگردد. آنچه امنیت فردی افراد یک [[جامعه]] را [[تهدید]] می‌کند، [[رفتار]] [[خشونت]] آمیز، ضدبشری، توهین‌آمیز، بدجنسی و بی‌تفاوتی درباره همنوعان است<ref>احمد جهان بزرگی، امنیت در نظام سیاسی اسلام، ص۵۱.</ref>.
از سوی دیگر بسیاری از [[احکام فقهی]] ناظر بر فرد و [[حقوق]] اوست و حتی [[مصالح]] خمسه که [[احکام شرعی]] [[تابعی]] از آنهاست، در وهله نخست ناظر بر [[تکالیف]] و حقوق فرد است؛ از این رو لازم است افزون بر انواع امنیت که باری بوزان و رابرت ماندل برشمرده‌اند و مبنای بحث حاضر قرار گرفته، [[امنیت فردی]] نیز از منظر [[فقه]] بررسی شود. امنیت فردی، مصونیت و [[حرمت]] یک شخص از تعرض و [[تجاوز به حقوق]] مشروعش، اعم از [[جان]]، [[مال]]، [[آبرو]] و [[آزادی]] است؛ یعنی [[حقوق]] و حریم خصوصی او نقض نشود و [[اختیار]] و آزادی فردی او سلب نگردد. آنچه امنیت فردی افراد یک [[جامعه]] را [[تهدید]] می‌کند، [[رفتار]] [[خشونت]] آمیز، ضدبشری، توهین‌آمیز، بدجنسی و بی‌تفاوتی درباره همنوعان است<ref>احمد جهان بزرگی، امنیت در نظام سیاسی اسلام، ص۵۱.</ref>.


نکته شایان توجه اینکه امنیت فردی بیشتر از جانب [[دولت‌ها]] تهدید می‌شود و گاه جان و مال و آبروی آنها مورد تعرض و [[تجاوز]] قرا می‌گیرد. اساساً به دلیل نقش [[دولت]] در تأمین یا تهدید امنیت فردی، تعاملات فرد و دولت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به همین دلیل [[پیامبر اکرم]]{{صل}} بلافاصله پس از تشکیل [[حکومت مدینه]]، [[قانون اساسی]] را تدوین کرد و در آن، از تأمین امنیت فردی آحاد جامعه، [[قصاص]] [[قاتل]]، [[امنیت]] جان و [[مالکیت]] و [[برابری]] [[یهودیان]] و [[مسلمانان]] سخن گفت<ref>عبدالوهاب فراتی، درسنامه سیره سیاسی نبوی، ص۶۹-۸۰.</ref>.
نکته شایان توجه اینکه امنیت فردی بیشتر از جانب [[دولت‌ها]] تهدید می‌شود و گاه جان و مال و آبروی آنها مورد تعرض و [[تجاوز]] قرا می‌گیرد. اساساً به دلیل نقش [[دولت]] در تأمین یا تهدید امنیت فردی، تعاملات فرد و دولت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به همین دلیل [[پیامبر اکرم]]{{صل}} بلافاصله پس از تشکیل [[حکومت مدینه]]، [[قانون اساسی]] را تدوین کرد و در آن، از تأمین امنیت فردی آحاد جامعه، [[قصاص]] [[قاتل]]، [[امنیت]] جان و [[مالکیت]] و [[برابری]] [[یهودیان]] و [[مسلمانان]] سخن گفت<ref>عبدالوهاب فراتی، درسنامه سیره سیاسی نبوی، ص۶۹-۸۰.</ref>.
۱۱۸٬۴۴۱

ویرایش