عصمت پیامبر خاتم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
'''[[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}}،''' از جمله مباحثی است که در [[قرآن کریم]] در ضمن [[آیات]] متعددی به وضوح بیان شده است. از بررسی این [[آیات]] هم می‌توان به موهبتی بودن [[عصمت]] آن حضرت پی برد و هم می‌توان به گستره عظیم [[عصمت پیامبر]] که مشتمل بر [[عصمت]] از انواع [[معاصی]]، [[خطا]]، [[اشتباه]] و | '''[[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}}،''' از جمله مباحثی است که در [[قرآن کریم]] در ضمن [[آیات]] متعددی به وضوح بیان شده است. از بررسی این [[آیات]] هم می‌توان به موهبتی بودن [[عصمت]] آن حضرت پی برد و هم می‌توان به گستره عظیم [[عصمت پیامبر]] که مشتمل بر [[عصمت]] از انواع [[معاصی]]، [[خطا]]، [[اشتباه]] و فراموشی قبل و بعد از تصدی منصب نبوت است، [[دست]] یافت. با این توضیح [[عصمت]] آن حضرت با استناد به چند دسته از [[آیات]] از [[قرآن کریم]] قابل [[اثبات]] است. آیاتی که بر [[عصمت]] تمامی [[انبیا]] به صورت کلی دلالت دارند و آیاتی که به صورت ویژه بیانگر [[عصمت پیامبر خاتم]] هستند. | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# [[خطا]]: [[پیامبر]]{{صل}} از هرگونه خطا در دریافت وحی<ref>نجم، آیه ۱۱.</ref>، دیدن و [[رؤیت]] [[حقیقت]] و مشاهدات قلبی<ref>نجم، آیات ۱۰ تا ۱۷.</ref> و نیز [[حکم]]، [[حکومت]]، [[قضاوت]] و [[فتوا]]<ref>نساء، آیه ۶۵؛ التفسیر الکبیر، فخر رازی، ج ۴، ص۱۲۸ – ۱۲۹.</ref> در امان خواهد بود. | # [[خطا]]: [[پیامبر]]{{صل}} از هرگونه خطا در دریافت وحی<ref>نجم، آیه ۱۱.</ref>، دیدن و [[رؤیت]] [[حقیقت]] و مشاهدات قلبی<ref>نجم، آیات ۱۰ تا ۱۷.</ref> و نیز [[حکم]]، [[حکومت]]، [[قضاوت]] و [[فتوا]]<ref>نساء، آیه ۶۵؛ التفسیر الکبیر، فخر رازی، ج ۴، ص۱۲۸ – ۱۲۹.</ref> در امان خواهد بود. | ||
# [[نسیان]]: پیامبر{{صل}} هر چه را [[خدا]] به او آموخت را یاد دارد و | # [[نسیان]]: پیامبر{{صل}} هر چه را [[خدا]] به او آموخت را یاد دارد و فراموشی در او راه نمی‌یابد<ref>اعلی، آیه ۶.</ref>. | ||
# شیطنت: آن حضرت{{ع}} از هر گونه شیطنت در امان است و هرگز [[شیطان]] نمی‌تواند در او تصرفاتی داشته باشد<ref>حج، آیات ۵۲ و ۵۴.</ref>؛ زیرا ایشان تحت [[ربوبیت]] مستقیم رب العالمین قرار دارد و از سلطه شیطان در امان است<ref>اسراء، آیه ۶۵.</ref>. | # شیطنت: آن حضرت{{ع}} از هر گونه شیطنت در امان است و هرگز [[شیطان]] نمی‌تواند در او تصرفاتی داشته باشد<ref>حج، آیات ۵۲ و ۵۴.</ref>؛ زیرا ایشان تحت [[ربوبیت]] مستقیم رب العالمین قرار دارد و از سلطه شیطان در امان است<ref>اسراء، آیه ۶۵.</ref>. | ||
# [[گمراهی]]: [[عصمت الهی]] پیامبر{{صل}} موجب آن است که همواره در خط [[هدایت]] و [[صراط مستقیم]] باشد و هرگز به سمت گمراهی کشیده نشود<ref>نساء، آیه ۱۱۳.</ref>. | # [[گمراهی]]: [[عصمت الهی]] پیامبر{{صل}} موجب آن است که همواره در خط [[هدایت]] و [[صراط مستقیم]] باشد و هرگز به سمت گمراهی کشیده نشود<ref>نساء، آیه ۱۱۳.</ref>. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
== اثبات عصمت پیامبر خاتم == | == اثبات عصمت پیامبر خاتم == | ||
{{اصلی|اثبات عصمت پیامبر خاتم}} | {{اصلی|اثبات عصمت پیامبر خاتم}} | ||
[[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} را می‌توان از [[آیات]] متعددی به [[اثبات]] رساند. [[عصمت]] آن حضرت با استناد به سه دسته از [[آیات]] قابل [[اثبات]] است. نخست آیاتی که مشتمل بر [[عصمت]] تمامی [[انبیای الهی]] است. دوم آیاتی که منحصر در [[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} بوده و به نوعی [[مصونیت]] آن حضرت را از ارتکاب انواع [[معاصی]]، [[خطا]]، [[اشتباه]] و نیز | [[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} را می‌توان از [[آیات]] متعددی به [[اثبات]] رساند. [[عصمت]] آن حضرت با استناد به سه دسته از [[آیات]] قابل [[اثبات]] است. نخست آیاتی که مشتمل بر [[عصمت]] تمامی [[انبیای الهی]] است. دوم آیاتی که منحصر در [[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} بوده و به نوعی [[مصونیت]] آن حضرت را از ارتکاب انواع [[معاصی]]، [[خطا]]، [[اشتباه]] و نیز فراموشی [[ ثابت]] می‌کنند و سوم: آیاتی که مشتمل بر عصمت اهل بیت یا جانشینان پیامبر هستند. در توضیح دسته نخست باید گفت: بدیهی است که پس از [[اثبات عصمت انبیا]] {{عم}}، [[اثبات]] [[عصمت رسول خدا]] {{صل}} که خود [[افضل]] از سایر [[انبیا]] و [[رسل]] است امری [[سهل]] خواهد بود.؛ چراکه شخص [[افضل]] نمی‌تواند فاقد مقامی باشد که [[مفضول]] آن را دارا است. | ||
در ادامه ابتدا به [[آیات]] دسته نخست اشاره می‌نماییم و سپس [[آیات]] منحصر در [[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} را [[ذکر]] می‌کنیم. | در ادامه ابتدا به [[آیات]] دسته نخست اشاره می‌نماییم و سپس [[آیات]] منحصر در [[عصمت پیامبر خاتم]]{{صل}} را [[ذکر]] می‌کنیم. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
'''نکته''': [[دلیل]] بر این که این [[آیه]] دلالت بر [[عصمت]] می‌کند، این است که [[خداوند]] می‌فرماید: "تا آن‌که پس از فرستادن این‌همه [[پیامبران]]، [[مردم]] را بر [[خدا]] حجتی نباشد". [[پیامبران]] با قول و فعل خود [[مردم]] را راهنمای می‌کنند، حال اگر قول آنان خطایی و متخذ از [[هوا و هوس]] باشد، یا به [[خطا]] امری را که واقع نیست، واقع نما کنند، دیگر [[حجت خدا]] بر [[خلق]] تمام نشده است. نکته دیگر: در بیان [[اسوه]] بودن [[پیامبر]] است که می‌فرماید: "همانا برای شما [[رسول خدا]] الگوی خوبی است". اگر الگوی خوبی باشد، نباید به [[گناه]] [[آلوده]] بشود و گرنه نمی‌تواند [[الگو]] باشد. [[الگو]] آن وقتی [[اسوه]] است که مبرای از [[خطا]] و [[عصیان]] باشد<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲]]، ص ۲۴۱-۲۵۷.</ref>. | '''نکته''': [[دلیل]] بر این که این [[آیه]] دلالت بر [[عصمت]] می‌کند، این است که [[خداوند]] می‌فرماید: "تا آن‌که پس از فرستادن این‌همه [[پیامبران]]، [[مردم]] را بر [[خدا]] حجتی نباشد". [[پیامبران]] با قول و فعل خود [[مردم]] را راهنمای می‌کنند، حال اگر قول آنان خطایی و متخذ از [[هوا و هوس]] باشد، یا به [[خطا]] امری را که واقع نیست، واقع نما کنند، دیگر [[حجت خدا]] بر [[خلق]] تمام نشده است. نکته دیگر: در بیان [[اسوه]] بودن [[پیامبر]] است که می‌فرماید: "همانا برای شما [[رسول خدا]] الگوی خوبی است". اگر الگوی خوبی باشد، نباید به [[گناه]] [[آلوده]] بشود و گرنه نمی‌تواند [[الگو]] باشد. [[الگو]] آن وقتی [[اسوه]] است که مبرای از [[خطا]] و [[عصیان]] باشد<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲]]، ص ۲۴۱-۲۵۷.</ref>. | ||
==== تاکید بر عدم صدور | ==== تاکید بر عدم صدور فراموشی از [[پیامبر خاتم]] ==== | ||
[[قرآن کریم]] در باره عصمت پیامبر خاتم از نسیان یا فراموشی چنین می‌فرماید: {{متن قرآن|سَنُقْرِؤُكَ فَلا تَنسَى}}<ref>ما تو را قرائت آیات قرآن چندان آموزیم که هیچ فراموش نکنی». سوره اعلی، آیه۶.</ref>. | [[قرآن کریم]] در باره عصمت پیامبر خاتم از نسیان یا فراموشی چنین می‌فرماید: {{متن قرآن|سَنُقْرِؤُكَ فَلا تَنسَى}}<ref>ما تو را قرائت آیات قرآن چندان آموزیم که هیچ فراموش نکنی». سوره اعلی، آیه۶.</ref>. | ||