تیمم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←مباشرت
(←مباشرت) |
|||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
===مباشرت=== | ===مباشرت=== | ||
در [[تیمم]] [[مکلف]] باید خود، [[اعمال]] آن را انجام دهد، | در [[تیمم]] [[مکلف]] باید خود، [[اعمال]] آن را انجام دهد،<ref>رسائل الکرکی، ج ۳، ص۲۱۱؛ مفتاح الکرامه، ج ۴، ص۴۵۸.</ref> زیرا در تعابیر {{متن قرآن|فَتَيَمَّمُوا}}<ref> سوره نساء، آیه ۴۳.</ref> و {{متن قرآن|فَامْسَحُوا}}<ref> سوره نساء، آیه ۴۳.</ref> در [[آیات]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُكَارَى حَتَّى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّى تَغْتَسِلُوا وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا}}<ref>«ای مؤمنان! در حال مستی به نماز رو نیاورید تا هنگامی که دریابید چه می‌گویید و نیز در حال جنابت (به نماز و محل نماز رو نیاورید) مگر رهگذر باشید تا آنکه غسل کنید و اگر بیمار یا در سفر بودید و یا یکی از شما از جای قضای حاجت باز آمد یا با زنان آمیزش کردید و آب نیافتید به خاکی پاک تیمّم کنید و بخشی از رخساره‌ها و دست‌هایتان را با آن مسح کنید که خداوند، در گذرنده‌ای آمرزنده است» سوره نساء، آیه ۴۳.</ref>، {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! چون برای نماز برخاستید چهره و دست‌هایتان را تا آرنج بشویید و بخشی از سرتان را مسح کنید و نیز پاهای خود را تا برآمدگی روی پا و اگر جنب بودید غسل کنید و اگر بیمار یا در سفر بودید و یا از جای قضای حاجت آمدید یا با زنان آمیزش کردید و آبی نیافتید به خاکی پاک تیمّم کنید، با آن بخشی از چهره و دست‌های خود را مسح نمایید، خداوند نمی‌خواهد شما را در تنگنا افکند ولی می‌خواهد شما را پاکیزه گرداند و نعمت خود را بر شما تمام کند باشد که سپاس گزارید» سوره مائده، آیه ۶.</ref>، شخص [[نمازگزار]] مخاطب [[اوامر الهی]] قرار گرفته و او شخصا باید [[تکلیف]] را انجام دهد.<ref>ذکری، ص۱۰۹؛ جامع المقاصد، ج ۱، ص۴۹۷؛ مدارک الاحکام، ج ۲، ص۲۲۷.</ref> تنها در موارد [[ضرورت]]، [[نایب]] گرفتن در تیمم تجویز شده است.<ref>ذکری، ص۱۰۹؛ مدارک الاحکام، ج ۲، ص۲۲۷.</ref>.<ref>محمد صادق یوسفی مقدم|یوسفی مقدم، محمد صادق، تیمم (مقاله)|مقاله «تیممم»، دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم، ج۹، ص.</ref> | ||
===ترتیب=== | ===ترتیب=== | ||
مکلف باید کارهای تیمم را به ترتیب انجام دهد؛(۱) یعنی ابتدا دست‌ها را بر [[زمین]] بزند و سپس صورت و آن گاه دست‌ها را مسح کند.(۲) برخی [[فقها]] [[وجوب]] ترتیب را از عطف با «واو» در [[آیات]] ([[نساء]] / ۴، ۴۳؛ [[مائده]] / ۵، ۶) استفاده کرده‌اند؛(۳) همچنین حرف «فاء» در «فَامسَحوا»(۴) و نیز مقدم بودن تعبیر «بِوُجوهِکُم» را بر «اَیدیکُم» دال بر ترتیب شمرده‌اند؛(۵) ولی برخی از [[فقهای اهل سنت]] ترتیب را [[مستحب]] دانسته‌اند.(۶) | مکلف باید کارهای تیمم را به ترتیب انجام دهد؛(۱) یعنی ابتدا دست‌ها را بر [[زمین]] بزند و سپس صورت و آن گاه دست‌ها را مسح کند.(۲) برخی [[فقها]] [[وجوب]] ترتیب را از عطف با «واو» در [[آیات]] ([[نساء]] / ۴، ۴۳؛ [[مائده]] / ۵، ۶) استفاده کرده‌اند؛(۳) همچنین حرف «فاء» در «فَامسَحوا»(۴) و نیز مقدم بودن تعبیر «بِوُجوهِکُم» را بر «اَیدیکُم» دال بر ترتیب شمرده‌اند؛(۵) ولی برخی از [[فقهای اهل سنت]] ترتیب را [[مستحب]] دانسته‌اند.(۶) | ||