|
|
| خط ۴۰: |
خط ۴۰: |
| === بلندترین مکان زمین === | | === بلندترین مکان زمین === |
| برخی در پاسخ این [[شبهه]] که "اگر [[کعبه]] نخستین بخشی از زمین باشد که از زیر آب بیرون آمده، باید بلندترین نقطه زمین باشد، در حالی که چنین نیست" گفته‌اند: [[دحو الارض]] میلیون‌ها سال پیش رخ داده و در این مدت به دیده زمین‌شناسان، دگرگونی‌های بسیار پیش آمده و قله‌ها به قعر دریا و قعر دریاها به قله‌ها تبدیل شده‌اند<ref>نمونه، ج ۵، ص ۳۴۵ ـ ۳۴۶.</ref>.<ref>[[محمود گودرزی|گودرزی، محمود]]، [[دحوالارض (مقاله)|مقاله «دحوالارض»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۲.</ref> | | برخی در پاسخ این [[شبهه]] که "اگر [[کعبه]] نخستین بخشی از زمین باشد که از زیر آب بیرون آمده، باید بلندترین نقطه زمین باشد، در حالی که چنین نیست" گفته‌اند: [[دحو الارض]] میلیون‌ها سال پیش رخ داده و در این مدت به دیده زمین‌شناسان، دگرگونی‌های بسیار پیش آمده و قله‌ها به قعر دریا و قعر دریاها به قله‌ها تبدیل شده‌اند<ref>نمونه، ج ۵، ص ۳۴۵ ـ ۳۴۶.</ref>.<ref>[[محمود گودرزی|گودرزی، محمود]]، [[دحوالارض (مقاله)|مقاله «دحوالارض»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۲.</ref> |
|
| |
| ==دحو الارض==
| |
| در [[آغاز آفرینش]]، سطح [[زمین]] را آب‌های حاصل از باران‌های سیلابی فراگرفته بود؛ چنان که چیزی از زمین نمایان نبود. سپس اندک اندک آب‌ها در زمین جای گرفتند و خشکی‌ها پدید آمدند و [[روز]] به روز بیش‌تر شدند. شاید مراد آیاتی که در [[قرآن]] درباره «دحو الارض» آمده‌اند، همین باشد<ref>{{متن قرآن|وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا}} «و پس از آن زمین را گسترانید،» سوره نازعات، آیه ۳۰؛ {{متن قرآن|وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ}} «و زمین را گستردیم و در آن کوهسارهایی گماردیم و در آن از هر گونه زیبا گیاهی رویاندیم» سوره ق، آیه ۷؛ {{متن قرآن|وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْزُونٍ}} «و زمین را گستراندیم و در آن کوه‌های پابرجا درافکندیم و در آن از هر چیز سنجیده‌ای رویاندیم» سوره حجر، آیه ۱۹. نیز ر.ک: تفسیر نمونه، ج۲۶، ص۹۹.</ref>. در [[نهج البلاغه]] آمده است: {{متن حدیث|وَ سَكَنَتِ الْأَرْضُ مَدْحُوَّةً فِي لُجَّةِ تَيَّارِهِ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۱.</ref>؛ «زمین به گونه‌ای گسترده در دریایی مواج و روان، آرام گرفت». [[امیرمؤمنان]]{{ع}} افزون بر مباحث [[خلقت]] زمین، به مباحثی دیگر نیز درباره اجزا و بخش‌های زمین اشارت برده است؛ مثلاً می‌فرماید که: [[کوه‌ها]] زمین را [[استوار]] کرده و از [[اضطراب]] بازداشته‌اند و نیز فرموده است که کوه‌ها مانعی در پیش [[طوفان]] و سیلند و سراشیبی آنها موجب می‌شود آب به مزارع و مراتع راه یابد و نهرها پدید آید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۱ و ۹۱.</ref> و باد [[پیام]] آور [[رحمت الهی]] و سبب تلقیح ابرها و نباتات است و می‌فرماید: {{متن حدیث|حتى انشأ لها ناشئة السحاب تحيي مواتها و ستخرج نباتها}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸۲.</ref>. در [[خطبه]] نخست نیز می‌خوانیم:
| |
| سپس [[خدای متعال]] فضاهای شکافته و کرانه‌های کافته و هوای به [[آسمان]] و زمین راه یافته را پدید آورد و در آن آبی روان کرد.... سپس بادی نازا آفرید تا پیاپی و سخت بوزید، از برخاستنگاهی دور و ناپدید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱.</ref>.
| |
|
| |
| بدین‌سان، [[حکمت آفرینش]] ابرها و [[کوه‌ها]] و کشتی و دریا را می‌توان در [[خطبه‌های امام]] بازیافت<ref>ر.ک: نهج السعاده، ج۲، ص۱۹۶، خطبه ۲۰۶.</ref>، بحث‌های [[توحیدی]] درباره [[آفرینش]] موجودات [[زمین]] از دیگر محورهای گفتار [[حضرت علی]]{{ع}} است. آن حضرت پای می‌فشارد که [[مردم]] از این [[مخلوقات]] و شگفتی‌ها باید به وجود [[خالق]] و صفات او راه یابند و می‌فرماید: {{متن حدیث|انْظُرُوا إِلَى النَّمْلَةِ فِي صِغَرِ جُثَّتِهَا}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵.</ref>. و نیز می‌فرماید: {{متن حدیث|فَاطِرَ النَّمْلَةِ هُوَ فَاطِرُ النَّحْلَةِ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵.</ref>. در اینجا [[امام]] از [[وحدت]] صنع بر [[توحید]] دلیل می‌آورد. در جایی دیگر می‌فرماید: {{متن حدیث|فَانْظُرْ إِلَى الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ وَ النَّبَاتِ وَ الشَّجَرِ وَ الْمَاءِ وَ الْحَجَرِ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵.</ref>؛ همچنین می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ إِنْ شِئْتَ قُلْتَ فِي الْجَرَادَةِ...}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵.</ref>؛ {{متن حدیث|فَالطَّيْرُ مُسَخَّرَةٌ لِأَمْرِهِ أَحْصَى عَدَدَ الرِّيشِ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵.</ref>.<ref>[[احمد عابدی|عابدی، احمد]]، [[خلقت - عابدی (مقاله)|مقاله «خلقت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۱]] ص ۳۶۲.</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
