پرش به محتوا

ادب در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = ادب | عنوان مدخل = ادب | مداخل مرتبط = ادب در لغت - ادب در قرآن - ادب در حدیث - ادب در نهج البلاغه - ادب در فقه اسلامی - ادب در معارف و سیره پیامبران - ادب در معارف و سیره نبوی - ادب در معارف و سیره فاطمی - ادب...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۷: خط ۷:


==آداب==
==آداب==
این واژه جمع «[[ادب]]» است که در لغت به معنای [[فرهنگ]]، [[دانش]]، [[هنر]]، [[حسن معاشرت]] و حسن محضر است. این واژه اصطلاحاً علومی همچون لغت، صرف، نحو، معانی، بیان، [[بدیع]]، عروض، قافیه، [[قوانین]] خط، قوانین قرائت، اشتقاق و [[شعر]] را در بر می‌گیرد<ref>معین، فرهنگ فارسی، واژه «ادب».</ref>. واژه ادب آنگاه که در کنار واژه [[اخلاق]] به کار می‌رود، به معنای نمودهای بیرونی صفات و خصلت‎های [[اخلاقی]] است. به دیگر بیان، اخلاق از اوصاف [[روح]] است، ولی [[آداب]] از اوصاف [[اعمال]] و کارهای [[آدمی]]، بدین بیان، خصلت‎های اخلاقی درونی، منشأ بروز رفتارهای بیرونی می‌گردد، اما شکل این [[رفتارها]] که اصطلاحاً آداب نامیده می‌شود، ممکن است با توجه به [[زمان]]، مکان یا شرایط مختلف [[تغییر]] یابد؛ در حالی که خصلت‌های اخلاقی همواره ثابت‌اند. مثلاً [[احترام]] نهادن به افراد [[جامعه]] پیوسته به عنوان اصلی اخلاقی مطرح است، ولی شیوه احترام نهادن در زمان‎ها یا [[جوامع]] گوناگون متفاوت است. این کار در برخی جوامع نیز با برداشتن کلاه، و در پاره‌ای از جوامع نیز با دست نهادن روی سینه انجام می‎گیرد. از سویی می‎باید دانست که آداب الزاماً متناسب با خصلت‎های اخلاقی نیست و ممکن است به رفتارهای غیراخلاقی نیز آداب اطلاق شود. در [[پژوهش]] حاضر با [[علم]] به تفاوت دو واژه اخلاق و آداب، برآنیم تا نمودهای [[رفتاری]] اخلاق [[نبوی]]{{صل}} را بررسی کنیم. از این رو برای پژوهش پیش رو عنوان [[سیره اخلاقی]] [[پیامبر اعظم]]{{صل}} را برگزیده‎ایم که بیانگر همان آداب اخلاقی است.<ref>[[محمد رضا جباری|جباری، محمد رضا]]، [[سیره اخلاقی پیامبر اعظم - جباری (کتاب)|سیره اخلاقی پیامبر اعظم]]، ص ۴۳.</ref>.
این واژه جمع «[[ادب]]» است که در لغت به معنای [[فرهنگ]]، [[دانش]]، [[هنر]]، [[حسن معاشرت]] و حسن محضر است. این واژه اصطلاحاً علومی همچون لغت، صرف، نحو، معانی، بیان، [[بدیع]]، عروض، قافیه، [[قوانین]] خط، قوانین قرائت، اشتقاق و [[شعر]] را در بر می‌گیرد<ref>معین، فرهنگ فارسی، واژه «ادب».</ref>. واژه ادب آنگاه که در کنار واژه [[اخلاق]] به کار می‌رود، به معنای نمودهای بیرونی صفات و خصلت‎های [[اخلاقی]] است. به دیگر بیان، اخلاق از اوصاف [[روح]] است، ولی [[آداب]] از اوصاف [[اعمال]] و کارهای [[آدمی]]، بدین بیان، خصلت‎های اخلاقی درونی، منشأ بروز رفتارهای بیرونی می‌گردد، اما شکل این [[رفتارها]] که اصطلاحاً آداب نامیده می‌شود، ممکن است با توجه به [[زمان]]، مکان یا شرایط مختلف [[تغییر]] یابد؛ در حالی که خصلت‌های اخلاقی همواره ثابت‌اند. مثلاً [[احترام]] نهادن به افراد [[جامعه]] پیوسته به عنوان اصلی اخلاقی مطرح است، ولی شیوه احترام نهادن در زمان‎ها یا [[جوامع]] گوناگون متفاوت است. این کار در برخی جوامع نیز با برداشتن کلاه، و در پاره‌ای از جوامع نیز با دست نهادن روی سینه انجام می‌گیرد. از سویی می‌باید دانست که آداب الزاماً متناسب با خصلت‎های اخلاقی نیست و ممکن است به رفتارهای غیراخلاقی نیز آداب اطلاق شود.<ref>[[محمد رضا جباری|جباری، محمد رضا]]، [[سیره اخلاقی پیامبر اعظم - جباری (کتاب)|سیره اخلاقی پیامبر اعظم]]، ص ۴۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۳۵۲

ویرایش