نفی بردهداری در معارف و سیره معصوم: تفاوت میان نسخهها
نفی بردهداری در معارف و سیره معصوم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۵
، دیروز در ۱۰:۲۵←احترام به امان بنده در نبرد
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
نهتنها افراد [[آزاد]] [[مسلمان]] میتوانند در نبرد به دیگران [[پناه]] دهند، بلکه [[بردگان]] مسلمان نیز در هنگام نبرد از [[حقوقی]] مشابه با دیگران برخوردارند. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: علی{{ع}} امان بندهای را برای یکی از حصنها پذیرفت و فرمود: بنده (برده) هم از [[مؤمنان]] است که [[تعهد]] و امان وی برای دیگران، پذیرفته میشود<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۵، ص۳۱؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۱۴۰.</ref>. در [[کتب فقهی]] برای پذیرش امان افراد دو شرط در نظر گرفتهاند. [[شهید]] در لمعه مینویسد: امان ممکن است از هر یک از افراد مسلمان یا [[امام]] [[مسلمین]] یا [[نماینده]] وی باشد؛ ولی شرط آن این است که اولاً قبل از [[اسارت]] باشد و ثانیاً دارای [[مفسده]] نباشد، بنابراین [[اماندادن]] به جاسوس درست نیست<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیه، ص۸۲.</ref>. | نهتنها افراد [[آزاد]] [[مسلمان]] میتوانند در نبرد به دیگران [[پناه]] دهند، بلکه [[بردگان]] مسلمان نیز در هنگام نبرد از [[حقوقی]] مشابه با دیگران برخوردارند. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: علی{{ع}} امان بندهای را برای یکی از حصنها پذیرفت و فرمود: بنده (برده) هم از [[مؤمنان]] است که [[تعهد]] و امان وی برای دیگران، پذیرفته میشود<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۵، ص۳۱؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۱۴۰.</ref>. در [[کتب فقهی]] برای پذیرش امان افراد دو شرط در نظر گرفتهاند. [[شهید]] در لمعه مینویسد: امان ممکن است از هر یک از افراد مسلمان یا [[امام]] [[مسلمین]] یا [[نماینده]] وی باشد؛ ولی شرط آن این است که اولاً قبل از [[اسارت]] باشد و ثانیاً دارای [[مفسده]] نباشد، بنابراین [[اماندادن]] به جاسوس درست نیست<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیه، ص۸۲.</ref>. | ||
[[شیخ طوسی]] و دیگران در بحث [[اهل ذمه]]، از جمله شرایط آن را مطلعنکردن [[دشمن]] بر عورات (نارساییهای نظامی و داخلی) [[مسلمانان]] ذکر کرده و این شرط را مخالف امان دانسته است<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج۲، ص۴۳.</ref>؛ البته باید توجه داشت که نباید به بهانه امان [[فریب]] دشمن را خورد. در [[روایات]] از [[پیامبر]]{{صل}} نقل شده است: {{متن حدیث|لَا يُلْسَعُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ}}<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۷۸؛ همو، علل الشرائع، ج۱، ص۴۹.</ref>: [[مؤمن]] از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود». این خبر از امام صادق{{ع}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۴۱.</ref> هم نقل شده و در [[نقلی]] از پیامبر{{صل}} «لایُلدَغ» آمده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۴۱، حاشیه؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، صص۱۱۱ و۳۰۹؛ محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح البخاری، ج۵، ص۲۲۷۱؛ مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، ج۴، ص۲۲۹۵؛ احمد بن حنبل، مسند أحمد بن حنبل، ج۲، ص۱۱۵.</ref> که به معنای «لا یُلسَعُ» گرفتهاند. «لسع» به معنای گزیدن مار و کژدم است و «جُحر» به لانه مار، سوسمار و موش گفته میشود<ref>محمدصالح مازندرانی، شرح الکافی، ج۹، ص۱۷۲؛ خلیل بن احمد فراهیدی، العین، ج۱، ص۳۳۵.</ref>. این سخن را [[پیامبر]]{{صل}} وقتی فرمود که ابوعزّۀ جُمَحی [[شاعر]] در [[جنگ بدر]] [[اسیر]] شد و [[امان]] خواست و [[رسول خدا]]{{صل}} او را [[آزاد]] کرد به شرط آنکه بر ضد [[مسلمانان]] [[شعر]] نگوید، او پذیرفت؛ ولی دوباره در [[جنگ احد]] شرکت کرد و بر ضد مسلمانان شعر گفت، دوباره اسیر شد و شروع به التماس کرد. پیامبر{{صل}} فرمودند: [[مؤمن]] از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود و دستور داد گردن او را زدند<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ج۴، ص۱۹۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، صص۱۱۱ و ۳۰۹؛ ابوعبدالله مصعب بن عبدالله زبیری، نسب قریش، ص۳۹۸؛ ابنابیجمهور احسائی، عوالی اللئالی، ج۱، ص۲۲۸؛ علامه حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ص۵۲۰؛ قطبالدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۱، ص۱۴۹.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره نظامی معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره نظامی معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه]]، ص ۷۰</ref>. | [[شیخ طوسی]] و دیگران در بحث [[اهل ذمه]]، از جمله شرایط آن را مطلعنکردن [[دشمن]] بر عورات (نارساییهای نظامی و داخلی) [[مسلمانان]] ذکر کرده و این شرط را مخالف امان دانسته است<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج۲، ص۴۳.</ref>؛ البته باید توجه داشت که نباید به بهانه امان [[فریب]] دشمن را خورد. در [[روایات]] از [[پیامبر]]{{صل}} نقل شده است: {{متن حدیث|لَا يُلْسَعُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ}}<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۷۸؛ همو، علل الشرائع، ج۱، ص۴۹.</ref>: [[مؤمن]] از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود». این خبر از امام صادق{{ع}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۴۱.</ref> هم نقل شده و در [[نقلی]] از پیامبر{{صل}} «لایُلدَغ» آمده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۲۴۱، حاشیه؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، صص۱۱۱ و۳۰۹؛ محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح البخاری، ج۵، ص۲۲۷۱؛ مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، ج۴، ص۲۲۹۵؛ احمد بن حنبل، مسند أحمد بن حنبل، ج۲، ص۱۱۵.</ref> که به معنای «لا یُلسَعُ» گرفتهاند. «لسع» به معنای گزیدن مار و کژدم است و «جُحر» به لانه مار، سوسمار و موش گفته میشود<ref>محمدصالح مازندرانی، شرح الکافی، ج۹، ص۱۷۲؛ خلیل بن احمد فراهیدی، العین، ج۱، ص۳۳۵.</ref>. این سخن را [[پیامبر]]{{صل}} وقتی فرمود که [[ابوعزّۀ جُمَحی]] [[شاعر]] در [[جنگ بدر]] [[اسیر]] شد و [[امان]] خواست و [[رسول خدا]]{{صل}} او را [[آزاد]] کرد به شرط آنکه بر ضد [[مسلمانان]] [[شعر]] نگوید، او پذیرفت؛ ولی دوباره در [[جنگ احد]] شرکت کرد و بر ضد مسلمانان شعر گفت، دوباره اسیر شد و شروع به التماس کرد. پیامبر{{صل}} فرمودند: [[مؤمن]] از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود و دستور داد گردن او را زدند<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ج۴، ص۱۹۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، صص۱۱۱ و ۳۰۹؛ ابوعبدالله مصعب بن عبدالله زبیری، نسب قریش، ص۳۹۸؛ ابنابیجمهور احسائی، عوالی اللئالی، ج۱، ص۲۲۸؛ علامه حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ص۵۲۰؛ قطبالدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۱، ص۱۴۹.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره نظامی معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره نظامی معصومان در کتابهای چهارگانه شیعه]]، ص ۷۰</ref>. | ||
===[[احکام]] [[اسیران]] [[دشمن]]=== | ===[[احکام]] [[اسیران]] [[دشمن]]=== |