پرش به محتوا

آیه صادقین از دیدگاه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:
خداوند در آیه ۱۱۹ [[سوره توبه]] فرموده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!» سوره توبه، آیه ۱۱۹.</ref>، ای کسانی که به [[آیین اسلام]] [[ایمان]] آورده‌اید، از [[مخالفت]] با [[دستورات]] خداوند بپرهیزید و با صادقین همراه باشید [از صادیقین [[پیروی]] کنید]. این آیه معروف به آیه صادقین است و متکلمان شیعه با استناد به این آیه بر [[امامت اهل‌بیت]]{{عم}} [[استدلال]] کرده‌اند<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[امامت اهل بیت (کتاب)|امامت اهل بیت]]، ص۷۱.</ref>.
خداوند در آیه ۱۱۹ [[سوره توبه]] فرموده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!» سوره توبه، آیه ۱۱۹.</ref>، ای کسانی که به [[آیین اسلام]] [[ایمان]] آورده‌اید، از [[مخالفت]] با [[دستورات]] خداوند بپرهیزید و با صادقین همراه باشید [از صادیقین [[پیروی]] کنید]. این آیه معروف به آیه صادقین است و متکلمان شیعه با استناد به این آیه بر [[امامت اهل‌بیت]]{{عم}} [[استدلال]] کرده‌اند<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[امامت اهل بیت (کتاب)|امامت اهل بیت]]، ص۷۱.</ref>.


این آیه در سیاق آیات [[جنگ تبوک]] است که طی آن، سه نفر از [[فرمان]] [[رسول خدا]]{{صل}} تخلف کردند و از شرکت در [[جنگ]] خودداری نمودند. آنها سپس [[توبه]] کردند و توبه‌شان پذیرفته شد. در ادامه، خداوند به [[مؤمنین]] دستور به [[تقوا]] و همراهی با صادقین می‌دهد<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶]]، ص۱۸۳.</ref>.
علمای اهل سنت دو شان نزول برای این آیه بیان کرده‌اند:


علمای [[اهل سنت]] تصریح کرده‌اند که [[آیه صادقین]] درباره [[امام علی]]{{ع}} و [[ائمه معصوم]]{{عم}} نازل شده است. [[ابن جوزی]] می‌گوید: «دیدگاه علمای سیره‌نویس این است که [[آیه صادقین]] درباره امام علی{{ع}} نازل شده است»<ref>تذکرة الخواص من الامة بذکر خصائص الائمة، ص۲۵. {{عربی|"علماء السير معناه كونوا مع علي"}}.</ref>. [[شوکانی]] به نقل از [[ابن عباس]] می‌گوید: «مقصود از [[صادقین]] امام علی{{ع}} است». [[ابن مردویه]] نیز در این‌باره از این عباس نقل کرده است: «با امام علی{{ع}} باشید»<ref>فتح القدیر الجامع بین فنی الروایة و الدرایة من علم التفسیر، ج۲، ص۴۱۴. {{عربی| مَعَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ}}.</ref>.
=== امام علی {{ع}}===
برخی علمای [[اهل سنت]] تصریح کرده‌اند که [[آیه صادقین]] درباره [[امام علی]]{{ع}} و [[ائمه معصوم]]{{عم}} نازل شده است. '''[[ابن جوزی]]''' می‌گوید: «دیدگاه علمای سیره‌نویس این است که [[آیه صادقین]] درباره امام علی{{ع}} نازل شده است»<ref>تذکرة الخواص من الامة بذکر خصائص الائمة، ص۲۵. {{عربی|"علماء السير معناه كونوا مع علي"}}.</ref>.  


بنا بر قاعده معروف نزد علمای [[اهل سنت]]، تعدد و تکثر [[روایات]] موجب تقویت و تحکیم یکدیگرند. این مطلب [[شأن نزول آیه صادقین]] را درباره امام علی{{ع}} ثابت می‌کند.
'''[[شوکانی]]''' به نقل از [[ابن عباس]] می‌گوید: «مقصود از [[صادقین]] امام علی{{ع}} است».  


[[ابن تیمیه]] گفته است: زیادی و تعدد راه‌های نقل حدیث موجب می‌شود، برخی، برخی دیگر را تقویت کند که خود زمینه [[علم]] به آن را فراهم می‌کند؛ اگرچه راویان آن [[فاسق]] و [[فاجر]] باشند. حال چگونه خواهد بود حال [[حدیثی]] که تمام راویان آن افراد عادلی باشند که [[خطا]] و [[اشتباه]] هم در نقلشان فراوان باشد<ref>کتب و رسائل و فتاوی شیخ الإسلام ابن تیمیة، أحمد عبد الحلیم أبو العباس ابن تیمیه الحرانی، ج۸۱، ص۲۶. {{عربی|"تعدد الطرق و كثرتها يقوي بعضها بعضا حتى قد يحصل العلم بها و لو كان الناقلون فجارا فساقا فكيف إذا كانوا علماء عدولا و لكن كثر في حديثهم الغلط"}}.</ref>.
'''[[ابن مردویه]]''' نیز در این‌باره از این عباس نقل کرده است: «با امام علی{{ع}} باشید»<ref>فتح القدیر الجامع بین فنی الروایة و الدرایة من علم التفسیر، ج۲، ص۴۱۴. {{عربی| مَعَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ}}.</ref>.


بنابراین روایات [[اهل سنت]]، بر این دعوی تصریح می‌کند که مقصود از «الصادقین»، امام علی{{ع}} و [[ائمه]] معصومند. با بررسی سندی این روایات می‌توان به صحت آنها پی برد. افزون بر مبنای علمای اهل سنت که اگر روایتی با چندین سند نقل شده باشد، تعدد و تکثر طرق موجب جبران ضعف روایات می‌شود {{عربی|"يقوي بعض بعضا"}}<ref>لباب النقول، ج۱، ص۹۳. {{عربی|"تعدد الطرق و كثرتها يقوي بعضها بعضا حتى قد يحصل العلم بها و لو كان الناقلون فجارا فساقا فكيف إذا كانوا علماء عدولا و لكن كثر في حديثهم الغلط"}}.</ref>. [[سیوطی]] می‌گوید: «این شواهد یکدیگر را تقویت می‌کند»<ref>لباب النقول، ج۱، ص۹۳. {{عربی|... فهذه شواهد يقوي بعضها بعضا}}.</ref>.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلایل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلایل انتصابی بودن آن]] ص ۲۳۱.</ref>
بنا بر قاعده معروف نزد علمای [[اهل سنت]]، تعدد و تکثر [[روایات]] موجب تقویت و تحکیم یکدیگرند. این مطلب [[شأن نزول آیه صادقین]] را درباره امام علی{{ع}} ثابت می‌کند. بنابراین روایات [[اهل سنت]]، بر این دعوی تصریح می‌کند که مقصود از «الصادقین»، امام علی{{ع}} و [[ائمه]] معصومند. با بررسی سندی این روایات می‌توان به صحت آنها پی برد. افزون بر مبنای علمای اهل سنت که اگر روایتی با چندین سند نقل شده باشد، تعدد و تکثر طرق موجب جبران ضعف روایات می‌شود {{عربی|"يقوي بعض بعضا"}}<ref>لباب النقول، ج۱، ص۹۳. {{عربی|"تعدد الطرق و كثرتها يقوي بعضها بعضا حتى قد يحصل العلم بها و لو كان الناقلون فجارا فساقا فكيف إذا كانوا علماء عدولا و لكن كثر في حديثهم الغلط"}}.</ref>. [[سیوطی]] می‌گوید: «این شواهد یکدیگر را تقویت می‌کند»<ref>لباب النقول، ج۱، ص۹۳. {{عربی|... فهذه شواهد يقوي بعضها بعضا}}.</ref>.<ref>[[سلیمان امیری|امیری، سلیمان]]، [[امامت و دلایل انتصابی بودن آن (کتاب)|امامت و دلایل انتصابی بودن آن]] ص ۲۳۱.</ref>
 
=== کعب بن مالک و سایر متخلفین از جنگ ===
با این [[حال]] برخی دیگر از [[اهل سنت]] معتقدند که این [[آیه]] درباره [[کعب بن مالک]] و سه نفر دیگری است که از [[جنگ]] [[تخلف]] کردند و هم چون [[منافقان]] عذر آورده و [[دروغ]] گفتند؛ لیکن او [[خدا]] و رسولش را [[تصدیق]] کرد و [[خداوند]] به [[برکت]] راستی‌اش، توبه‌اش را پذیرفت. این مطلب در [[روایت]] صحیح ثابت است. لفظ آیه نیز عام است و در اینجا دلیلی بر تخصیص آن وجود ندارد. در [[تفسیر ابن کثیر]]... از [[عبدالله بن عمر]] درباره آيه{{متن قرآن|اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!» سوره توبه، آیه 119.</ref> نیز نقل شده که گفت همراه محمد و اصحابش باشید.<ref>ر.ک: [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶]]، ص۱۸۳.</ref>.


== معناشناسی [[صادقین]] ==
== معناشناسی [[صادقین]] ==
۱۱٬۱۴۹

ویرایش